Ik heb artrose

In het kort

In het kort

  • Bij artrose verandert het kraakbeen in een gewricht.
  • Klachten zijn pijn en stijfheid in het gewricht, vooral bij het opstaan.
  • Artrose ontstaat meestal in de heup, knie of duim.
  • Bewegen helpt tegen de pijn.
  • Pijnstillers kunnen klachten verminderen.
Film

Film

Wat is het

Wat is artrose?

Bij artrose denken veel mensen aan slijtage van de gewrichten. Dat is niet helemaal juist. Uw gewricht is niet versleten, maar er is wel iets in veranderd.
Een gewricht verbindt twee botten met elkaar. Op de uiteinden van die botten zit een laagje kraakbeen. Dat kraakbeen is heel glad, zodat de gewrichten gemakkelijk kunnen buigen, draaien of strekken.
Bij artrose is het kraakbeen dunner geworden. De oppervlakte is niet meer zo glad, maar onregelmatig. Daardoor bewegen de gewrichten minder gemakkelijk.

Wat merk je

Wat zijn de verschijnselen van artrose?

Bij artrose kunt u last hebben van pijn en stijfheid in het gewricht.
Artrose komt vooral voor in:

  • de heupen
  • de knieën
  • onderaan de duim
  • aan de eindkootjes van de vingers

Artrose kan ook voorkomen in andere gewrichten, bijvoorbeeld in de schouder of rug.

Meestal blijft artrose beperkt tot één of enkele gewrichten.

De klachten zijn het ergst wanneer u na een tijdje liggen of zitten weer in beweging komt. Veel mensen met artrose hebben vooral 's ochtends klachten, de eerste 10 minuten na het opstaan. Na een tijdje bewegen vermindert de pijn en stijfheid in uw gewrichten.

De pijn kan in perioden terugkomen of erger worden ('opvlammen') met meer

  • stijfheid (niet goed kunnen bewegen, buigen of strekken),
  • lichte zwelling en
  • warm aanvoelen van het gewricht.

Dit zijn tekenen van een ontsteking door irritatie van het gewricht.

Oorzaken

Hoe ontstaat artrose?

Hoe artrose ontstaat, is niet precies bekend.
Wel weten we dat artrose vaker voorkomt:

  • bij vrouwen
  • vanaf 45 jaar
  • bij overgewicht
  • bij mensen met artrose in andere gewrichten
  • bij mensen die eerder een botbreuk hebben gehad.

Soms ontstaat artrose:

  • na jaren van activiteiten die zwaar zijn voor de gewrichten
  • nadat een gewricht bij een ongeluk is beschadigd
  • of na een andere ziekte van de gewrichten zoals bij reumatoïde artritis.
Onderzoek

Hoe weet ik of ik artrose heb?

Uw huisarts herkent artrose meestal als u over uw klachten vertelt. Ook onderzoekt uw huisarts uw gewricht.

Röntgenfoto's zijn meestal niet nodig. Een foto laat niet goed zien hoe erg uw klachten zijn.

Adviezen

Adviezen bij artrose

Beweging is belangrijk om de klachten te verminderen. Bewegen voorkomt ook dat klachten terugkomen of verergeren. Geoefende spieren geven het gewricht stevigheid, waardoor het meer kan verdragen en minder pijn doet. Maar overdrijf het oefenen niet; voorkom dat u uw gewrichten overbelast.

Wanneer u veel pijn heeft, kunt u het gewricht een tijdje rust geven. Zorg er dan wel voor dat u het gevoelige gewricht regelmatig beweegt. Koude of warme kompressen kunnen wat verlichting geven. Zodra het iets beter gaat, moet u proberen uw dagelijkse bezigheden weer op te pakken.

Nog enkele adviezen zijn:

  • Gebruik een wandelstok als u klachten heeft door artrose van de heup of knie.
  • Bij overgewicht is het belangrijk om af te vallen. Overgewicht belast uw gewrichten extra.
    U kunt meedoen aan een leefstijlprogramma. U leert gezond eten, meer bewegen en uw gedrag veranderen (waardoor u de gezonde gewoontes volhoudt). Zo valt u op een gezonde manier af.
    U krijgt hulp van een leefstijlcoach, diëtiste, fysiotherapeut en/of oefentherapeut. Uw huisarts kan u verwijzen.
  • Soms is het nodig om een andere hobby of beroep te kiezen om het pijnlijke gewricht te ontlasten. Hebben uw klachten invloed op uw werk? Bespreek dit dan met uw werkgever. Neem ook contact op met de bedrijfsarts. De bedrijfsarts bespreekt met u hoe u zo goed mogelijk kunt blijven werken.
Medicijnen

Medicijnen bij artrose

Is de pijn een tijd erger? Of gaat u iets doen dat bij u vaak extra pijn geeft? Dan kunt u paracetamol gebruiken: 2 pillen (2 keer 500 milligram), 3 of 4 keer per dag. Slik deze hoeveelheid nooit langer dan 4 weken achter elkaar.

Als dit niet genoeg helpt, kunt u er een NSAID bij gebruiken: ibuprofen, naproxen of diclofenac.
Dit medicijn is er als pillen en als gel die u op het gewricht smeert.

  • Slik de pillen maximaal 2 weken achter elkaar.
  • Gel kunt u langer gebruiken.

Bent u ouder dan 60 jaar? Heeft u een andere ziekte dan artrose? Of gebruikt u al andere medicijnen? Vraag aan uw huisarts of apotheker of u een NSAID mag gebruiken.

diclofenac

Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).

Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder met artrose?

Hoe artrose verloopt verschilt per persoon.

De klachten kunnen vanzelf overgaan en wegblijven. Zelfs hardnekkige klachten kunnen soms na enkele weken nog verminderen. Meestal zijn de klachten wisselend. Perioden waarin de klachten verergeren en perioden waarin u minder klachten heeft, wisselen elkaar af.
Kijk voor adviezen ook bij pijn die langer blijft (chronische pijn).

Als het kraakbeen eenmaal is veranderd, is dat meestal blijvend.

Bij ernstige artrose komt het voor dat het gewricht na verloop van tijd minder goed werkt. U kunt er dan minder goed mee bewegen. Oefenen blijft dan belangrijk.

Wanneer bellen

Wanneer contact opnemen bij artrose

Bespreek het met uw huisarts als de klachten door artrose lang blijven of erger worden.

Heeft u toch nog veel pijn? Een prik in het gewricht met een ontstekingsremmer kan dan soms helpen.

Een operatie is bijna nooit nodig. Een operatie kan soms helpen als u het gewricht nog maar moeilijk kunt bewegen. Of wanneer u 's nachts veel pijn blijft houden. Dan bespreekt de huisarts dit met u. De huisarts kan u dan naar een orthopedisch chirurg verwijzen.
De chirurg onderzoekt het gewricht en maakt een foto om te kijken wat de mogelijkheden zijn. De chirurg bespreekt welke operatie mogelijk is en wat de voor- en nadelen daarvan zijn. Soms is het bijvoorbeeld mogelijk om met een operatie stukjes aangegroeid bot weg te halen. Soms is het beter om het gewricht te vervangen door een kunstgewricht.

Meer informatie
Hulp regelen

Websites over hulp en hulpmiddelen

Op Hulpmiddelenwijzer.nl staan adviezen over hulpmiddelen om dingen te blijven doen. Bijvoorbeeld om te werken, het huishouden te doen of om uzelf goed te verzorgen.

Op Regelhulp.nl van het ministerie van VWS staat informatie over zorg regelen, mantelzorg en hulp bij de dingen die u elke dag doet.

Deze tekst is aangepast op
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?