Mijn kind heeft O-benen of X-benen. Is dat erg?

In het kort

In het kort

  • Kinderen tussen 0 en 7 jaar groeien snel.
  • Daardoor verandert de stand van hun benen regelmatig.
  • Als je kind O-benen of X-benen heeft, hoef je je daar meestal geen zorgen over te maken.
  • Ga naar de huisarts of jeugdarts als de benen van je kind echt heel anders staan dan bij kinderen van dezelfde leeftijd.
  • Ga ook naar de huisarts of jeugdarts als het linkerbeen heel anders staat dan het rechterbeen.
Verandering

Waarom verandert de stand van de benen tijdens de groei?

Hoe de benen van een kind staan, verandert steeds vanaf hun geboorte totdat ze ongeveer 7 jaar zijn. Dat is heel normaal.

Het komt omdat kinderen snel groeien. En doordat ze steeds anders gaan bewegen: kinderen rollen en ‘tijgeren’ eerst, en daarna gaan ze kruipen en lopen.
Later gaan ze ook rennen en springen en bijvoorbeeld fietsen en zwemmen. Ze gaan hun benen dus ook anders gebruiken.

Normale stand

Wat is een normale stand van de benen tijdens de groei?

Je kunt het beste zien of de stand van de knieën normaal is als je kind op de rug ligt. Laat het kind met de benen op het bed of op het aankleedkussen liggen. Strek zachtjes de benen van je kind, en leg ze tegen elkaar aan.

Zo is de normale stand van de benen bij een kind tussen de 0 en 7 jaar:

  • 0 jaar: Kinderen worden geboren met O-benen: de enkels raken elkaar wel, maar de knieën raken elkaar niet. De benen vormen een ‘O’.
  • 0 tot 2 jaar: De knieën groeien langzaam naar elkaar toe. De benen worden rechter.
  • 2 jaar: Je kind heeft ongeveer rechte benen.
  • 2 tot 3 jaar: Je kind krijgt X-benen: de knieën groeien naar elkaar toe en de enkels groeien van elkaar af. Als je de gestrekte benen tegen elkaar aan legt, dan raken de knieën elkaar, maar de enkels meestal niet. De benen vormen een ‘X’.
  • 3 tot 7 jaar: Je kind houdt nog lang X-benen. Een kleuter met X-benen is dus normaal. Daarna worden de benen van je kind langzaam rechter.
  • 7 jaar en ouder: Vanaf 7 jaar hebben de meeste kinderen rechte benen. Als je kind met gestrekte benen ligt, dan kan het meestal de enkels en de knieën tegen elkaar aan leggen.
    Maar er zijn ook kinderen die dat niet kunnen. Dat is niet erg. Je kent vast wel volwassenen met O-benen of X-benen die daar geen problemen mee hebben.
Niet normale stand

Wanneer is de stand van de benen bij je kind niet normaal?

Meestal is het dus niet erg als de benen van je kind niet helemaal recht staan. Maar soms kan het wel problemen geven.

Maak een afspraak bij de huisarts of jeugdarts als 1 van deze dingen bij jouw kind zo is:

  • De stand van de benen van je kind past niet bij de leeftijd zoals hierboven staat.
  • De knieën van je kind maken een knik naar binnen (X) of naar buiten (O) die duidelijk groter is dan bij andere kinderen van dezelfde leeftijd.
  • Het linkerbeen staat heel anders dan het rechterbeen. Je kind heeft bijvoorbeeld een recht been en een X-been.
Oorzaken

Hoe komt het dat de stand van de benen bij je kind niet normaal is?

De benen van je kind kunnen door verschillende oorzaken verkeerd gaan staan. Bijvoorbeeld:

  • Een gebroken been groeit weer aan elkaar in een verkeerde stand.
  • Er is of was een ontsteking in het bot, de knie of de heup.
  • Er is een ander probleem in de heup.
  • Je kind groeit niet goed. Dit komt heel weinig voor.
  • Je kind heeft de Engelse ziekte: een gebrek aan kalk, vitamine D en zonlicht (rachitis). Dit komt in Nederland bijna niet meer voor.

Kinderen met overgewicht hebben misschien iets vaker X-benen.

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Adviezen

Adviezen voor een goede groei van de benen

Zorg dat je kind genoeg beweegt:

  • Hou je baby niet te lang achter elkaar in de box, het stoeltje of de wandelwagen.
  • Als het wat ouder is: laat je kind rennen, klimmen en fietsen.
  • Laat je kind veel buiten spelen. Dat is ook belangrijk voor genoeg vitamine D. De huid maakt dat aan met daglicht.
  • Je kind hoeft geen speciale oefeningen te doen.
  • Bekijk of je kind op een sportvereniging kan als het naar de basisschool gaat.
  • Zorg dat je kind schoenen draagt die goed passen. Speciale steunzolen of schoenen die de enkels steunen zijn niet nodig.

En zorg ook dat je kind gezond eet.

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder als een kind X-benen of O-benen heeft?

Elke keer als je bij het consultatiebureau bent, kijkt de jeugdarts of jeugdverpleegkundige of je kind goed groeit.

Als de benen van je kind duidelijk anders staan, kun je een afspraak maken met de huisarts of de jeugdarts van het consultatiebureau. Meestal is het goed om een jaar af te wachten om te kijken of de benen vanzelf goed gaan staan.

Is het na een jaar niet beter geworden? Dan kan de huisarts of de jeugdarts je doorsturen naar een arts die veel weet van knieën en de heup (orthopeed).

Soms is het nodig om al eerder te overleggen met deze arts, bijvoorbeeld als dit zo is:

  • Er is een duidelijk verschil tussen het linkerbeen en het rechterbeen.
  • De benen gaan snel verder verkeerd staan.
Deze tekst is aangepast op
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?