Ik ben onbedoeld zwanger: wat kan ik doen?

In het kort

In het kort

  • Maak snel een afspraak bij je huisarts om te praten over wat je wil.
  • Als je de zwangerschap wil houden: maak een afspraak met een verloskundige.
  • Als je de zwangerschap wil stoppen: de huisarts kan je naar een kliniek doorsturen. Of je kunt daar direct een afspraak maken.
  • De zwangerschap stoppen kan:
    • tot 9 weken zwangerschap: met de abortuspil of met wegzuigen
    • tussen 9 en 22 weken: met wegzuigen
Wat kan ik doen?

Wat kan ik doen als ik onbedoeld zwanger ben?

Als je ontdekt dat je zwanger bent, heb je de keuze: de zwangerschap houden of stoppen. Misschien weet je meteen wat je wilt. Misschien twijfel je nog. Soms weet je niet goed wat je voelt en wat verstandig is.
Het is belangrijk om goed na te denken over wat je zelf wilt. Denk bijvoorbeeld na over deze vragen:

Hoe is jouw situatie?
Wat zijn de gevolgen als je de zwangerschap houdt?
Wat zijn de gevolgen als je de zwangerschap beëindigt?
Welke mogelijkheden of problemen zie je dan voor je?

Dit kan je helpen bij het maken van een keuze.

Een keuze maken

Hoe kom ik tot een keuze als ik onbedoeld zwanger ben?

Als je een keuze moet maken, helpt het om erover te praten.

  • Praat erover met iemand die je vertrouwt (je partner, een vriendin of familie). Dit helpt je om je gedachten te ordenen.
  • Maak snel een afspraak met je huisarts of een andere hulpverlener.
  • De huisarts helpt je jouw eigen keuze te maken en legt uit wat je kunt doen.
  • Als je na je gesprek nog twijfelt kun je opnieuw een afspraak maken om te praten.
  • Als je de zwangerschap wil houden kijkt de huisarts of je extra steun kunt gebruiken.
  • Als je de zwangerschap wil stoppen verwijst de huisarts je naar een (abortus)kliniek.
  • Je kan ook direct een afspraak maken bij een kliniek, zonder naar de huisarts te gaan. Daar praat je ook eerst met een arts die jou kan helpen bij jouw keuze. Als je de zwangerschap wil stoppen, spreek je daarna een behandeling af.
  • Ben je jonger dan 16? Je hebt geen toestemming nodig van je ouders om een afspraak te maken bij de huisarts of kliniek.
  • Wat je aan je huisarts of de arts van de kliniek vertelt, mag hij/zij niet zomaar aan anderen doorvertellen. Daarvoor heeft hij of zij eerst jouw toestemming nodig. Dit heet beroepsgeheim.
  • Op de website van de Fiom vind je informatie die je kan helpen bij jouw keuze.
    Je kunt ook online praten met iemand van de Fiom. Zij kunnen je ook verwijzen naar iemand van de GGD met wie je een afspraak kan maken voor een gesprek.
Behandeling

Behandeling als je de zwangerschap wil stoppen

Als je de zwangerschap wil stoppen, verwijst de huisarts je naar een kliniek (abortuskliniek). Je kan ook direct een afspraak maken bij de kliniek. Je hoeft niet eerst naar de huisarts.
Met een echo-onderzoek is te zien hoeveel dagen overtijd je bent (of hoelang je zwanger bent). Overtijd is het aantal dagen geteld vanaf de dag waarop je ongesteld had moeten worden. Daar hangt van af welke behandeling mogelijk is en wanneer die door kan gaan.

Tot en met 9 weken na het begin van je laatste ongesteldheid

Ben je niet meer dan 9 weken zwanger? Dan kun je kiezen tussen behandeling met medicijnen (‘de abortuspil’) of met wegzuigen.

De abortuspil bestaat uit 2 medicijnen. Deze neem je in 2 stappen:
1) Het eerste medicijn (mifepriston) slik je in de kliniek of het ziekenhuis. Het zorgt ervoor dat de zwangerschap niet verder groeit. Daarna kan je naar huis.
2) Het tweede medicijn (misoprostol ) krijg je mee naar huis (of het recept daarvoor).
Dit zijn 4 tabletten die je 8 tot 72 uur later (thuis) in je vagina inbrengt. Alsof je een tampon inbrengt.
Meestal krijg je 4 tot 6 uur later bloedverlies en buikkrampen. Je kunt dan een pijnstiller gebruiken (ibuprofen). Je kunt ook misselijk zijn en diarree krijgen. Met het bloedverlies komt de zwangerschap mee. De 1e en soms de 2e dag verlies je het meeste bloed. Het bloedverlies wordt daarna snel minder en duurt meestal 2 weken, soms nog wat langer.

Wegzuigen (curettage)
Deze behandeling kan vanaf dat je 10 dagen overtijd bent tot 13 weken zwangerschap.
Eerst krijg je tabletten (misoprostol) om de baarmoedermond alvast een beetje te openen. Deze tabletten moet je onder je tong (of in je wangzak) laten inwerken. Dan brengt de arts een dun buisje via je vagina in de baarmoeder en zuigt deze leeg. Tijdens de behandeling kun je hevige krampen voelen, ongeveer zoals krampen als je ongesteld bent. De krampen verdwijnen als de behandeling klaar is.
Hoeveel pijn je voelt hangt af van de pijnstilling die je kiest. Bij plaatselijke verdoving geeft de arts via je vagina een prik in de zijkant van de baarmoedermond zodat je weinig voelt. Je voelt wel pijn, maar die is vaak goed dragelijk. Bij een roesje voel je nauwelijks of geen pijn, doordat je eerst slaperig wordt gemaakt.
De behandeling duurt ongeveer 10 minuten.
Na de behandeling wordt de pijn snel minder. Soms is je buik nog wat gevoelig. Je kunt dan nogmaals ibuprofen of een andere pijnstiller nemen. Je verliest meestal ook nog bloed na afloop, meestal niet meer dan als je ongesteld bent. Het bloeden stopt meestal binnen 2 weken.

Tussen 9 en 13 weken na het begin van je laatste ongesteldheid
Tussen 9 en 13 weken is alleen wegzuigen (zuigcurettage) mogelijk. Zie hierboven.

mk_abortus_door_zuigcurettage.jpg

Na 12 weken (dus vanaf de 13e week) na het begin van je laatste ongesteldheid
Na 12 weken is stoppen van de zwangerschap alleen mogelijk in een paar abortusklinieken of in een ziekenhuis. Dit kan tot ongeveer 22 weken. Net als bij een zuigcurettage krijg je eerst een medicijn (misoprostol) om de baarmoedermond alvast een beetje te openen. De arts kan dan na een paar uur de baarmoeder leegmaken. Deze behandeling duurt ongeveer 30 minuten. Tot 17 weken kun je kiezen tussen verdoving van de baarmoedermond of een roesje zodat je weinig pijn voelt. Vanaf 17 weken krijg je een roesje zodat je slaperig wordt en er weinig of niets van voelt.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

mifepriston

Mifepriston remt de werking van het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron. Dit hormoon is nodig om een zwangerschap in stand te houden.

Artsen schrijven mifepriston voor om een zwangerschap af te breken als deze ongewenst of medisch niet verantwoord is, of als de baby in de baarmoeder is overleden.

Artsen moeten zich daarbij houden aan de 'Wet afbreking zwangerschap' (abortuswet). In deze wet staan de voorwaarden vermeld waaronder het is toegestaan een zwangerschap af te breken.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

misoprostol

Misoprostol vermindert de aanmaak van zuur in de maag en beschermt de maagwand. En maakt de baarmoedermond zacht en wekt weeën op.

Artsen schrijven misoprostol voor om te voorkomen dat een maag- of darmzweer ontstaat door ontstekingsremmende pijnstillers. En bij het afbreken van een zwangerschap als deze ongewenst is, medisch niet verantwoord is, of als de baby in de baarmoeder is overleden.

Artsen schrijven misoprostol ook voor bij zwangerschap om een bevalling in te leiden.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder als ik onbedoeld zwanger ben?

Je twijfelt nog
Kiezen om een zwangerschap te houden of stoppen kan soms moeilijk zijn. Ook als je weet wat je wilt, kan je soms nog twijfelen. Je kan er dan nog eens met je huisarts over praten, als je dat wilt. Je kan ook online-praten met iemand van de Fiom.

Je wil de zwangerschap door laten gaan
De zwangerschap was niet gepland, maar je wil de zwangerschap door laten gaan. Je ziet mogelijkheden om een baby te krijgen, zelf of samen te verzorgen en op te voeden.
Neem snel contact op met een verloskundige voor de begeleiding van je zwangerschap.
Neem contact op met je huisarts als je nog vragen hebt. Of andere hulp of steun kunt gebruiken. Bijvoorbeeld als je in de problemen komt en naar een oplossing zoekt. Informatie hierover vind je ook bij de Fiom.

Je hebt ervoor gekozen de zwangerschap te stoppen
Je gaat naar een kliniek (of ziekenhuis) en spreekt een behandeling af.
Je krijgt eerst een echo.
Als je wilt word je ook op soa getest en daarvoor behandeld.
Je bespreekt welk voorbehoedmiddel je na de behandeling wilt gebruiken.
3 weken na de behandeling kom je voor controle bij de arts die je behandeld heeft of bij de huisarts. De bloeding is dan meestal al gestopt.
Doe altijd na 3 weken zelf een zwangerschapstest om te controleren of de zwangerschap voorbij is. Bij 1 op de 100 vrouwen die de abortuspil nemen, is de zwangerschap namelijk na de bloeding toch blijven zitten en verder gegroeid.

Neem contact op met je huisarts als je na de behandeling
- 2 volle maandverbanden aan bloed verliest binnen 2 uur
- koorts krijgt (38 graden of hoger)
- buikpijn en stinkende afscheiding krijgt uit je vagina
- als je na 3 weken nog bloedverlies hebt
- als na 3 weken de zwangerschapstest laat zien dat je nog zwanger bent.
- als je na de behandeling last hebt van verdriet of spijt en daarover wilt praten. Kijk dan ook op de site van de Fiom bij abortusverwerking.nl.

Meer informatie

Meer informatie over onbedoeld zwanger zijn

Meer informatie over onbedoeld zwanger zijn:

  • Fiom geeft informatie en online-hulp om een keuze te maken als je onbedoeld zwanger bent.
  • Voor jonge (aanstaande) moeders tot en met 23 jaar op tienermoeders.nl.
  • Op zorgkaartnederland vind je waar abortusklinieken zijn.
  • Voor informatie en hulp bij verwerken van een abortus kijk op abortusverwerking.nl.
  • Op zanzu vind je gezondheidsinformatie in 16 talen. (Kies rechts bovenaan de pagina de gewenste taal).

De informatie over onbedoeld zwanger zijn is gemaakt met:

Deze tekst is aangepast op
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?