Ik heb me verbrand

In het kort

In het kort

  • Koel bij verbranding direct 10 tot 20 minuten met lauw zacht stromend kraanwater.
  • Trek ook zo snel mogelijk kleren en sieraden uit. Laat kleding die aan de wond plakt, zitten.
  • Smeer niets op de brandwond. Dek de wond tijdelijk af met plastic huishoudfolie.
  • Bel na koeling de huisarts
    • bij een blaar in gezicht, op handen, voeten of geslachtsdelen
    • als de brandwond groter is dan de helft van de hand van degene die zich heeft verbrand
    • als de verbrande plek geelwit, bruin of zwart is en juist geen pijn doet
  • Heeft een baby of kleuter een brandwond? Bel na koeling altijd de huisarts.
Wat is het

Wat zijn brandwonden?

Als u zich ergens aan brandt, ontstaat op die plek een brandwond. Er zijn verschillende soorten brandwonden:
  • Een eerstegraads brandwond is een rode, droge, pijnlijke plek. De verbrande huid ziet er hetzelfde uit als bij verbranding door de zon.
  • Een oppervlakkige tweedegraads brandwond is ook rood en pijnlijk, maar nu ontstaan er ook blaren. De wond is vochtig bij kapotte blaren.
  • Bij een diepe tweedegraads brandwond is de huid vlekkerig rozerood met witte plekken. Ook nu zijn er blaren. De wond doet weinig tot geen pijn.
  • Een derdegraads brandwond is geelwit of bruin en voelt stug of leerachtig aan. De wond doet geen pijn, terwijl het juist een ernstige verbranding is. De brandwond is zo diep dat de zenuwuiteinden in de huid kapot zijn. Daardoor voelt u geen pijn meer. Als de huid nog erger verbrandt, ontstaan er zwarte plekken. Dit heet verkoling.
Oorzaken

Waardoor ontstaan brandwonden?

  • Brandwonden kunnen komen door contact met heet water of vet: een theepot of frituurpan die omvalt, te heet badwater of spetterende bakboter.
  • Dan is er natuurlijk direct vuur of een heet voorwerp zoals een kachel, hete ovenschaal of kookplaat.
  • Sommige schoonmaakmiddelen of afbijtmiddelen kunnen brandwonden op de huid geven. Als deze middelen per ongeluk worden gedronken, kunnen de mond en slokdarm ernstig verbranden.
  • Bij te lang of onbeschermd zonnen of onder de zonnebank liggen, kunnen grote delen van uw huid verbranden zonder dat u dat direct merkt.
  • Elektriciteit kan plaatselijk (op het aanrakingspunt) diepe verbranding geven. Bij elektrische hoogspanning kunnen zenuwbanen, hart en luchtwegen beschadigen.
  • Uw keel en longen kunnen verbranden door het inademen van stoom of hete lucht.
Kan het kwaad

Welke brandwonden kunnen kwaad?

Een verbranding geeft meestal schrik en pijn. De ernst van een brandwond is niet alleen afhankelijk van de diepte van de verbranding. Ook de grootte van de wond en de manier waarop de huid verbrand is tellen mee.

Verbranding van een groot deel van het lichaam, zoals de hele rug of een been, kan gevaarlijk zijn. Uit grote brandwonden loopt namelijk veel vocht, met het risico op uitdroging van het lichaam.
Infecties kunnen een brandwond ernstiger maken. Als er veel huid verbrand is, kunnen bacteriën gemakkelijk een infectie veroorzaken. Bij diepe tweede- en derdegraads brandwonden heeft u bijvoorbeeld kans op een tetanusinfectie.

Eerste- en oppervlakkige tweedegraads brandwonden genezen meestal binnen 14 dagen, bijna altijd zonder littekens achter te laten.

De genezing van diepere tweedegraads en derdegraads brandwonden duurt langer. Vooral bij derdegraads brandwonden ontstaan littekens. Door deze littekens kan de huid vergroeien. Als zo’n litteken bij een gewricht ontstaat, kan het gewricht daarna soms moeilijker bewegen.

Adviezen

Wat kunt u zelf doen bij verbranding?

Als het nog brandt:

  • Doof de vlammen en brandende kleding door de persoon over de grond te rollen of door het brandend lichaamsdeel af te dekken met een blusdeken, een niet-synthetisch kleed of textiel. Begin bij het hoofd (vooral gezicht) en werk naar beneden.
  • Ga altijd zo snel mogelijk koelen met water. Als u buitenshuis bent en er is geen ander water dan natuurwater in de buurt: steek het verbrande lichaamsdeel dan in sloot of plas of spring er bij veel verbranding desnoods in. Pas bij koud water op voor onderkoeling. Is het te koud, maak dan een kledingstuk nat en houdt dat tegen de brandwond.

Bij contact met een chemisch middel dat brandwonden kan geven:

  • Spoel de brandwond 45 tot 60 minuten met water.
  • Als u het middel in uw oog heeft gekregen, spoelt u het oog minstens 10 minuten met lauw water. Hoe u dit kunt doen, leest u in Ik heb een bijtende stof in mijn oog.

Bij verbranding door elektriciteit:

  • Schakel indien mogelijk de elektriciteit uit. Of verbreek het contact tussen de persoon en de elektriciteit. Let op: Raak de persoon niet aan! Maar verbreek het stroomcontact met iets dat geen stroom geleidt, bijvoorbeeld met een houten bezemsteel of stok.
  • Koel hierna zo snel mogelijk de zichtbare brandwond met water.

Na elke verbranding:

  • Koel direct onder lauw stromend kraanwater. Dat vermindert de pijn, reinigt de wond en voorkomt dat de verbranding verder gaat.
    Houd de brandwond 10 tot 20 minuten onder de kraan of douche. Water tussen 15 en 30 graden Celsius is goed. IJskoud water geeft kans op onderkoeling en pijn. Als er geen stromend water is, kunt u natte lappen gebruiken.
  • Trek ook zo snel mogelijk kleren en sieraden uit zodat u ziet waar de brandwond zit. Zo kunt u goed koelen. Laat kleding die aan de brandwond plakt, zitten. De huid beschadigt als u de kleding lostrekt.
  • Raak de brandwond als het kan niet aan. Zo houdt u de kans op een infectie klein.
  • Smeer niets op de brandwond.
  • Afdekken van een droge, rode plek is niet nodig.
  • Als de wond open is of als er blaren zijn, doe er dan tijdelijk plastic huishoudfolie of een vet gaas op. Zo kan er geen vuil bij komen. Ook gewoon verband of een schone theedoek kan, maar dat gaat aan de wond vastplakken.
  • Houd de rest van het lichaam warm, bijvoorbeeld met een deken.
  • U kunt paracetamol gebruiken tegen de pijn.
  • Bedenk ook wat u kunt doen om in het vervolg verbranding te voorkomen.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Wanneer bellen

Wanneer contact met brandwonden?

Bij verbranding is direct en voldoende lang koelen met lauw water het allerbelangrijkst. Pas na óf tijdens het koelen moet u uw huisarts raadplegen, ook om na te gaan of er tegen tetanus moet worden ingeënt. Neem contact op in deze situaties:

  • Als er een geelwitte, bruine of zwarte droge plek ontstaat die geen pijn doet.
  • Als u een vochtige, rode brandwond of blaar heeft in uw gezicht, op uw handen of voeten, rond een gewricht of op uw geslachtsdelen.
  • Als de brandwond groter is dan de helft van de hand van degene die zich gebrand heeft.
  • Als er na enkele dagen geelgroen vocht uit de brandwond komt.
  • Als een brandwond na enkele dagen weer roder en pijnlijker wordt.
  • Als een baby of kleuter een brandwond heeft.

Bel direct 112, de huisartsenpost of de huisarts:

  • Als de brandwond bij een kind zo groot is als 5 keer het oppervlak van het handje van dat kind, of nog groter.
  • Als de brandwond bij een volwassene zo groot is als 10 keer het oppervlak van de hand (met aaneengesloten vingers), of nog groter.
  • Bij direct na de verbranding optredende heesheid, piepende inademing, benauwdheid (hoest) of sufheid.
  • Als de verbranding door een gevaarlijke chemische stof komt (bijvoorbeeld afbijtmiddel).
  • Als de brandwond komt door elektrische hoogspanning of bliksem.
Meer informatie
Deze tekst is aangepast op

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?