In het kort
- Bij slikproblemen kunt u eten en/of drinken niet goed doorslikken.
- U verslikt zich vaak of het eten blijft ‘hangen’ in de keelholte en/of slokdarm.
- Dit komt door een uitstulping (een soort zakje) in uw slokdarm.
- De uitstulping kan met een operatie weggehaald worden, maar dat hoeft niet altijd.
Slikproblemen door een Zenker divertikel
De slokdarm is een soort buis van de keelholte naar uw maag. Soms ontstaat een uitstulping in de achterwand van de slokdarm, boven de bovenste sluitspier. Dat lijkt op een soort zakje. Zo’n uitstulping heet een Zenker divertikel.
De uitstulping zit boven in de slokdarm, dicht bij de keelholte. Uw eten kan in het zakje terecht komen. Dit kan klachten geven, bijvoorbeeld:
- U kunt moeilijk slikken.
- Uw eten komt weer naar boven.
- U krijgt een slechte adem.
- U voelt een brok in uw keel, vooral na het eten.
- Uw eten zakt niet goed.
- U hoort borrelende geluiden als u drinkt.
- U verslikt zich vaak.
De klachten verschillen erg per persoon. Sommige mensen hebben nauwelijks last van de uitstulping, andere hebben ernstige slikproblemen.
Operatie van een Zenker divertikel
Een uitstulping in de slokdarm achterwand (Zenker divertikel) kan weggehaald worden met een operatie. Dit is alleen nodig:
- als u veel slikklachten heeft
- als u te veel afvalt
- als u zich vaak verslikt en hierdoor misschien zelfs een longontsteking heeft gehad
- als uw eten vaak in de slokdarm blijft hangen
Deze operatie gebeurt bijna altijd met een endoscoop, soms via een snee in uw hals. U gaat hiervoor onder narcose.
Er zijn verschillende operatietechnieken. Eerst wordt een slikvideo gemaakt. Dit is nodig om te zien hoe de bovenste sluitspier van de slokdarm en andere spieren in uw mond en keel werken.
De specialist haalt de wand tussen de uitstulping en de slokdarm weg. Dit gebeurt met nietjes, met een laser of met beide. U gaat hiervoor onder narcose.
Voorbereiding op de operatie van een Zenker divertikel
Afspraak met de specialist
U maakt een afspraak met de specialist. Deze bespreekt onder meer met u
- hoe de operatie verloopt;
- welke techniek bij u geschikt is;
- als u medicijnen gebruikt: of en wanneer u daarmee moet stoppen voor de operatie. En wanneer u ze weer kunt gaan gebruiken;
- wat u kunt verwachten na de operatie: wanneer u weer kunt eten, of u pijn krijgt, enzovoort;
- het risico op eventuele problemen.
Schrijf uw vragen van tevoren op. Dan vergeet u niets tijdens het gesprek. U kunt ook iemand meenemen naar het gesprek.
Afspraak met de anesthesioloog
U bespreekt van tevoren met de anesthesioloog hoe u verdoofd wordt. Er zijn 3 manieren:
- Volledige narcose. U merkt dan niets van de operatie.
- Plaatselijke verdoving. U voelt niets van de operatie, maar u bent wel bij bewustzijn.
- Plaatselijke verdoving met een roesje. U slaapt licht tijdens de operatie.
Nuchter zijn
Voor de operatie moet u nuchter zijn.
- Vanaf 6 uur voor de operatie mag u niets meer eten. U kunt dan nog wel water, thee, koffie (zonder melk), vruchtensap (zonder vruchtvlees) of frisdrank drinken.
- Vanaf 2 uur voor de operatie mag u ook niets meer drinken, behalve een slokje water als u medicijnen moet innemen.
Als u rookt
- Roken is slecht voor uw herstel na de operatie.
Uw wond geneest minder goed. De kans op een infectie is groter. En de kans op benauwdheid en misselijkheid na de operatie is groter. - Probeer 6 tot 4 weken vóór de operatie te stoppen en houd dat vol totdat de wond goed is genezen.
- Helemaal stoppen is natuurlijk nog beter voor uw gezondheid.
Risico’s bij de operatie van een Zenker divertikel
- Bij iedere operatie is er een kleine kans op een nabloeding en een wondinfectie.
- Slikken kan tijdelijk pijnlijk zijn.
- Soms kan uw eten uit de maag weer terugkomen in de slokdarm. Dit heet reflux. Het geeft een branderig gevoel in de slokdarm en soms een zure smaak in de mond.
- Er bestaat een kleine kans op een gaatje in de slokdarm. Dit is ernstig en kan zelfs leiden tot overlijden.
Hoe gaat het verder na de operatie van een Zenker divertikel?
- Na de operatie kunt u keelpijn hebben.
- U krijgt eerst water te drinken. Als dat goed gaat, kunt u ook andere dranken proberen.
- Na 12 tot 24 uur kunt u vloeibaar eten proberen, zoals yoghurt en vla.
- Daarna krijgt u gemalen eten en kunt u stap voor stap weer normaal gaan eten.
- U blijft waarschijnlijk 1 of 2 nachten in het ziekenhuis.
- Heeft u pijn achter het borstbeen of voelt u zich koortsig? Zeg dat dan tegen een verpleegkundige of uw arts.
Meer informatie over slikproblemen
De informatie over slikproblemen is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor medisch-specialisten, Orofaryngeale dysfagie.
Heeft u slikproblemen door een ziekte, zoals de ziekte van Parkinson, een spierziekte of hersenletsel? U kunt bij uw patiëntenvereniging terecht voor meer informatie over slikproblemen bij uw ziekte.
Algemene tips over voeding bij slikproblemen : Voedingstips bij kauw- en slikproblemen op Voedingenkankerinfo.nl.