In het kort
- Door hersenschade kunt u op uw werk last krijgen van:
- sneller moe zijn
- sneller dingen vergeten
- minder goed uw aandacht ergens bij kunnen houden
- Voor u weer aan het werk gaat heeft u gesprekken met uw werkgever en uw bedrijfsarts of arbo-arts.
- Samen met uw werkgever maakt u een plan van aanpak.
- In dit plan staat hoe u weer aan het werk kunt, en waar u en uw werkgever op moeten letten.
Hersenschade en werken
U kunt hersenschade (hersenletsel) krijgen door bijvoorbeeld een:
- ongeluk
- hersenbloeding
- herseninfarct
- kanker
- ontsteking
Dit heet niet-aangeboren hersenletsel (NAH).
Hersenschade heeft vaak gevolgen voor uw werk. Misschien kunt u uw gewone werk weer doen, aangepast werk doen of ander werk doen. Sommige mensen met hersenschade kunnen niet meer werken.
Hoe kan ik mij voorbereiden als ik weer ga werken?
Bedrijfsarts of arbo-arts
Als u een werkgever heeft, krijgt u een gesprek met de bedrijfsarts of arbo-arts. Dit is voordat u weer gaat werken. Hier heeft u recht op. De bedrijfsarts of arbo-arts bekijkt samen met u hoe en wanneer u weer aan het werk kunt. Bijvoorbeeld door:
- stap voor stap meer uren gaan werken
- aangepaste werktijden
- een aangepaste werkplek
- tijdelijk ander werk als uw eigen werk nog te zwaar is
Na dit gesprek maakt de bedrijfsarts of arbo-arts een plan waarin staat wat u nodig heeft om weer te kunnen werken (dit heet een probleemanalyse). U en uw werkgever krijgen dit plan. De bedrijfsarts of arbo-arts mag geen medische informatie over u aan uw werkgever geven.
Werkgever
Uw werkgever en u moeten allebei moeite doen om te zorgen dat u weer aan het werk kunt. Hiervoor moeten u en uw werkgever verplicht een aantal dingen doen. Meer informatie hierover kunt u vinden via het UWV.
Samen met uw werkgever maakt u een plan waarin staat hoe u weer aan het werk kunt (dit heet een plan van aanpak). U en uw werkgever gebruiken hiervoor de informatie uit de probleemanalyse.
Uw werkgever wijst ook iemand aan die controleert of u en uw werkgever doen wat in het plan van aanpak staat (casemanager). Dit kan uw leidinggevende, een collega of iemand van de arbodienst zijn. Elke 6 weken bespreekt u samen met uw leidinggevende of casemanager hoe het gaat en of het plan aangepast moet worden.
Wat merk ik van hersenschade als ik ga werken?
Deze klachten komen het meest voor:
- sneller moe zijn
- sneller dingen vergeten
- minder goed uw aandacht ergens bij kunnen houden
- minder goed kunnen plannen en organiseren
- moeilijker omgaan met veranderingen
- moeite hebben met drukte of stress
- in de war raken als u veel werk heeft
- minder snel denken
- somber zijn
- snel boos worden
- minder kracht in uw spieren
Wie helpt mij als ik weer ga werken?
Deze personen kunnen u helpen:
Bedrijfsarts of arbo-arts
Een bedrijfsarts is een arts die specialist is in werk en gezondheid. De arts kijkt welk werk u wel en niet kunt doen. Ook geeft de bedrijfsarts adviezen voor op het werk. Bijvoorbeeld welke aanpassingen ervoor kunnen zorgen dat u weer aan het werk kunt.
Een arbo-arts doet hetzelfde als een bedrijfsarts. Maar een arbo-arts wordt gecontroleerd door de bedrijfsarts.
U kunt altijd om een gesprek met de arbo-arts of bedrijfsarts vragen. De bedrijfsarts en arbo-arts mogen niet met uw werkgever of andere personen over uw ziekte praten. Zij werken niet voor uw werkgever.
De bedrijfsarts of arbo-arts helpt u als u ziek bent, en als u weer gaat werken. Dit duurt zolang u het nodig heeft. Bijvoorbeeld tot u weer helemaal werkt, tot u ander of aangepast werk doet, of tot duidelijk is dat u niet meer kunt werken.
Casemanager
De casemanager controleert of u en uw werkgever doen wat in het plan van aanpak staat. Ook controleert de casemanager of u en uw werkgever de verplichte dingen doen die in de wet staan (deze heet de Wet verbetering poortwachter).
Als u vindt dat iets niet volgens de afspraken gaat, kunt u dat met de casemanager bespreken. Ook uw werkgever kan aan de casemanager vertellen als iets niet volgens de afspraken gaat. De casemanager gaat dit met jullie oplossen.
Re-integratiecoach of jobcoach
Een re-integratiecoach helpt u om weer aan het werk te gaan. Deze coach kan soms ook op zoek gaan naar ander werk als u uw eigen werk niet meer kunt doen.
Een jobcoach helpt u om uw werk te kunnen blijven doen. Deze coach komt naar uw werk toe en bekijkt samen met u wat u nodig heeft om goed te kunnen werken.
U vindt een jobcoach of re-integratiecoach bij een re-integratiebureau. Dit is een bedrijf dat u helpt om weer aan het werk te gaan.
Vraag of een jobcoach of re-integratiecoach ervaring heeft met mensen met hersenschade.
Arbeidsdeskundige
Een arbeidsdeskundige kijkt naar wat u nog wel kunt doen op uw werk en wat niet.
Deze persoon zoekt met u naar manieren waarbij u zo goed en zo snel mogelijk weer aan het werk kunt. Bijvoorbeeld hoe u uw werk kunt aanpassen. Soms betekent dit dat u tijdelijk ander werk gaat doen.
De arbeidsdeskundige weet ook veel van wetten en regels waar u mee te maken krijgt als u ziek bent.
Geen werkgever?
Het kan zijn dat u geen werkgever heeft. U bent bijvoorbeeld ondernemer, zzp’er of u krijgt een uitkering. Het hangt dan van uw situatie af bij wie u hulp kunt krijgen. Dit kan de gemeente zijn, het UWV of de verzekeraar van u of uw vorige werkgever.
Waar moet ik op letten als ik weer ga werken?
De volgende adviezen kunnen u helpen als u weer aan het werk gaat:
- Leg uw collega’s uit wat u wel en niet kunt.
- Begin met makkelijke taken.
- Vraag om een rustige werkplek met weinig drukte.
- Doe 1 ding tegelijk.
- Neem tussendoor regelmatig een pauze om uit te rusten.
- Bouw uw werkuren rustig op.
- Bouw uw taken rustig op.
- Vraag op tijd om hulp als u klachten krijgt.
- Kijk vooral naar wat u wel kunt.
Hersenschade is niet altijd duidelijk te zien. Het kan soms lastig zijn om aan collega’s uit te leggen wat u wel en niet kunt.
Het kan helpen om aan uw werkgever, re-integratiecoach, jobcoach of casemanager te vragen om samen een gesprek met uw collega’s te hebben. U kunt uitleggen wat uw hersenschade betekent en wat u wel en niet kunt. Uw collega’s kunnen dan ook vragen stellen.
Hoe gaat het verder als ik weer ga werken?
Uw werkgever en uw bedrijfsarts of arbo-arts blijven u helpen als u weer begint met werken.
Bespreek problemen op uw werk met uw werkgever en bedrijfsarts of arbo-arts. U kunt altijd zelf een afspraak maken met uw bedrijfsarts of arbo-arts als dat nodig is.
Meer informatie over hersenschade en werk
- Contact met mensen die hetzelfde meemaken: hersenletsel.nl.
- Meer informatie: hersenletsel.nl, de Hersenstichting en Werken met hersenletsel.
- Meer informatie over probleemanalyse, het plan van aanpak, uitkeringen en uw rechten en plichten: UWV.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor specialisten over niet-aangeboren hersenletsel en werk.