Ik wil me beschermen tegen hondsdolheid

In het kort

  • Je kunt hondsdolheid krijgen als een besmet dier je bijt, krabt of likt.
  • Kom je vaak en lange tijd in arme gebieden of de jungle? Neem voor je reis de 2 beschermende prikken.
  • Blijf uit de buurt van zwerfhonden of zwerfkatten.
  • Raak nooit vleermuizen aan.
  • Als je gebeten, gekrabd of gelikt bent:
    • Was de wond 15 minuten uit met lauw kraanwater en zeep.
    • Doe alcohol of jodium op de wond.
    • Bel direct het alarmnummer van je zorgverzekering.

Video Hondsdolheid

Bekijk de video Hondsdolheid op Thuisarts

Wat is hondsdolheid?

Hondsdolheid is een ontsteking van de hersenen en zenuwen. De meeste mensen overlijden eraan.

Hondsdolheid komt in Nederland bijna niet voor. In de afgelopen 60 jaar kregen er maar 8 Nederlanders hondsdolheid. Die mensen werden bijna allemaal in het buitenland gekrabd of gebeten. In het buitenland komt hondsdolheid vaker voor.

Een ander woord voor hondsdolheid is rabiës.

Waardoor krijg je hondsdolheid?

Hondsdolheid komt door een virus: het rabiësvirus. Dieren (huisdieren en wilde dieren) kunnen dit virus bij zich dragen, zoals een:

  • hond
  • kat
  • vleermuis
  • coyote (prairiewolf)
  • wasbeer
  • neusbeer
  • stinkdier
  • vos
  • aap

Het virus kan je lichaam binnen komen:

  • als je wordt gebeten door een besmet dier
  • als je wordt gekrabd door een besmet dier
  • als het dier likt aan een wond van je
  • als je een druppel speeksel van zo'n dier in je oog, neus of mond krijgt

Niet iedereen die gebeten, gekrabd of gelikt wordt door een besmet dier krijgt hondsdolheid.

Hondsdolheid is nog nooit van de ene mens naar de andere gegaan. Artsen weten niet zeker of dat misschien wel zou kunnen.

Wat kun je doen om jezelf te beschermen tegen hondsdolheid?

  • Raak dieren in het buitenland niet zomaar aan. Voer ze niet.
  • Blijf uit de buurt van zwerfhonden of zwerfkatten.
    Raak ook de jonge beesten niet aan, hoe lief ze er ook uitzien.
  • Bespreek met je kinderen dat ze op reis geen dieren mogen aaien of voeren.
  • De kans is heel klein dat je in de buurt komt van een coyote (prairiewolf), wasbeer, neusbeer, stinkdier of vos. Ze zullen meestal voor je vluchten.
    Vluchten ze niet of lijken ze tam? Blijf op veilige afstand en voer ze niet.
  • Ben je in een grot waar vleermuizen zitten? Let goed op. Ga de grot uit als de vleermuizen gaan vliegen en bij je in de buurt komen.
    Raak vleermuizen nooit aan. Ook niet wanneer ze ergens slapend hangen.
  • Raak geen dode of zieke dieren aan.

Heb je prikken tegen hondsdolheid nodig?

Het is verstandig om prikken tegen hondsdolheid () te nemen:

  • als je 6 weken of langer op reis gaat en in arme gebieden komt met sloppenwijken en zwerfdieren
  • als je langere tijd door de jungle reist
  • als je in het buitenland gaat werken met dieren, zoals vleermuizen, zwerfhonden of zwerfkatten

In de prikken zit een beetje van het rabiësvirus. Dit beetje virus is behandeld zodat het je niet ziek kan maken. Maar je lichaam gaat er wel afweerstoffen tegen maken.
Als je daarna ooit het virus in je lichaam krijgt, herkent je afweer het. Je lichaam gaat dan snel afweerstoffen maken om het op te ruimen.

Het zijn 2 prikken. Een week na de eerste prik krijgt je de tweede.

De 2 prikken beschermen je je hele leven tegen het virus, maar ze beschermen je wel maar een beetje. Dat betekent dat als je na de prikken wordt gebeten of gekrabd, je toch nog 2 extra prikken moet krijgen.

rabiësvaccin

Het rabiësvaccin bevat onschadelijk gemaakte gifstoffen van rabiësvirussen. Het beschermt tegen infecties met het rabiësvirus.

Het wordt gegeven als vaccinatie aan mensen die meer kans hebben op een rabiës-infectie.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Wat moet je doen als je toch gebeten of gekrabd bent?

Na een beet, krab of lik in het buitenland:

  • Spoel en was de wond goed schoon met lauw kraanwater en zeep. Doe dit in ieder geval 15 minuten.
  • Doe daarna alcohol 70% op de wond.
  • Laat de wond open: niet hechten. Een verband erom doen mag wel.
  • Ga dan direct naar een arts in een ziekenhuis. En bel direct het alarmnummer van je zorgverzekering. Dit nummer staat op je zorgpas.

Na een beet, krab of lik van een vleermuis in Nederland:

  • Bel direct je huisarts of de GGD.

Welke behandeling krijg je na een krab of beet?

Heb je nooit prikken gehad tegen hondsdolheid? Dan moet je zo snel mogelijk 4 prikken krijgen:

  • de eerste prik zo snel mogelijk
  • de andere 3 prikken in de 4 weken daarna

Soms krijg je ook zo snel mogelijk prikken met antistoffen. Bijvoorbeeld als je meer dan 1 wond hebt of een diepe wond.

In veel landen kun je de prikken niet of moeilijk krijgen. Lukt het niet? Bel dan weer het alarmnummer van je zorgverzekering. Dan zoekt iemand voor je uit waar je de prikken wel kunt krijgen.

Soms moet iemand met spoed terug naar Nederland om de prikken op tijd te krijgen.

Heb je wel ooit 2 beschermende prikken gehad? Dan heb je nog 2 prikken nodig:

  • de eerste prik zo snel mogelijk
  • de tweede prik na 3 dagen

Welke klachten kun je krijgen bij hondsdolheid?

De eerste klachten komen bijna altijd pas 20 tot 90 dagen na de beet, krab of lik.

De klachten beginnen vaak met:

  • ziek voelen
  • koorts en koude rillingen
  • misselijk zijn en overgeven
  • hoofdpijn

Daarna veranderen de klachten naar:

  • kramp in de spieren die steeds erger wordt
  • schokken met het lichaam (stuipen)
  • verlamde spieren
  • niet goed meer kunnen slikken en daardoor erg kwijlen
  • ademen gaat steeds slechter
  • in de war en bang zijn
  • erg bang zijn voor lucht en water

Later komt iemand met hondsdolheid in coma. Bijna iedereen met hondsdolheid overlijdt.

Meer informatie over hondsdolheid

Deze tekst is aangepast op