In het kort
- Tramadol is een sterke pijnstiller. Morfine, oxycodon en fentanyl zijn heel sterke pijnstillers.
- Bijwerkingen zijn suf of verward zijn, moeilijk poepen, duizelig zijn en verslaving.
- Je huisarts kan deze sterke pijnstillers geven in deze situaties:
- Je hebt erg veel pijn door kanker.
- Je hebt tijdelijk erg veel pijn.
- Paracetamol en een pijnstiller zoals ibuprofen (NSAID) helpen niet genoeg en je kunt bijna niets meer doen.
- Je mag geen NSAID gebruiken en alleen paracetamol helpt niet genoeg.
fentanyl
Fentanyl is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge hevige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding of pijn na een hartinfarct. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het soms ook voor bij zorg voor mensen die in hun de laatste levensfase zitten (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.ibuprofen
Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.oxycodon
Oxycodon is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij hevige pijn, zoals pijn na een operatie of pijn als gevolg van kanker. Artsen schrijven het ook voor in de zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.tramadol
Tramadol is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge of langdurige hevige pijn. Soms schrijven artsen het voor bij seksuele stoornissen (voortijdige zaadlozing).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Wanneer sterke pijnstillers?
Als je pijnstillers gaat gebruiken, is het belangrijk om uit te zoeken welke pijnstiller de beste keuze is. Het lukt niet altijd om de pijn helemaal weg te krijgen.
- Je begint eerst met paracetamol.
- Bij pijn in spieren of gewrichten kun je een NSAID-gel gebruiken.
- Helpt paracetamol of een NSAID-gel niet genoeg? Dan kun je een NSAID-pil nemen. Zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen.
Let op: een NSAID is niet voor iedereen geschikt. - Je kunt paracetamol ook samen met een NSAID gebruiken.
Blijft de pijn hiermee zo erg dat je bijna niets meer kunt doen?
En helpen andere adviezen bij pijn ook te weinig?
Dan kan je huisarts een sterkere pijnstiller geven, zoals tramadol of morfine.
diclofenac
Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).
Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.ibuprofen
Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.naproxen
Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.tramadol
Tramadol is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge of langdurige hevige pijn. Soms schrijven artsen het voor bij seksuele stoornissen (voortijdige zaadlozing).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Tramadol is een sterke pijnstiller
Tramadol is een stof die lijkt op morfine. En is er als druppels, pillen en zetpillen.
Het is een sterke pijnstiller. Soms duurt het een paar dagen voordat het goed werkt.
Gebruik tramadol samen met paracetamol. Hierdoor heb je minder tramadol nodig. Je hebt dan minder last van bijwerkingen.
Vaak bijwerkingen van tramadol
Mensen die net begonnen zijn met tramadol hebben vaak bijwerkingen. Zoals:
- duizelig zijn
- misselijk zijn
- overgeven
- hoofdpijn
- droge mond
- moeilijk poepen (verstopping van je darmen)
- zweten
- moe voelen
- verward zijn
- slaperig of suf zijn
De huisarts kan je iets geven wat je poep zachter maakt, zodat je goed kunt blijven poepen. Bijvoorbeeld lactulose of macrogol. Je kunt deze medicijnen ook zelf kopen bij de apotheek.
Van tramadol word je suf. Na het slikken van 1 pil mag je 24 uur lang niet autorijden.
Slik je elke dag tramadol, dan mag je de eerste 2 weken dat je het gebruikt niet autorijden. Na 2 weken mag dit wel, als je het elke dag gebruikt hebt, eraan gewend bent en niet meer suf of duizelig bent.
Je kunt van tramadol afhankelijk worden: steeds als het medicijn is uitgewerkt, heb je het opnieuw nodig om je goed te voelen. Hoe korter je het gebruikt, hoe kleiner de kans is dat dit gebeurt.
Je raakt ook aan tramadol gewend: je hebt dan steeds meer van het medicijn nodig om de pijn minder te maken. En als je steeds meer gebruikt, heb je ook meer kans op bijwerkingen.
Hoeveel tramadol
De huisarts spreekt met je af hoeveel je per keer mag gebruiken.
Je begint met weinig tramadol. Zo heb je minder kans op bijwerkingen. Dit geldt nog meer bij ouderen. Als het nodig is, krijg je daarna langzaam iets meer van het medicijn.
Stoppen
Als je tramadol korte tijd gebruikt, kun je meestal in 1 keer stoppen.
Als je het langer dan 1 maand gebruikt, kun je beter langzamer steeds iets minder gebruiken. Dit heet afbouwen.
Bespreek met je huisarts hoe je weer met deze pijnstiller kunt stoppen.
lactulose
Lactulose is een laxeermiddel.
Het is te gebruiken bij obstipatie (verstopping). Artsen schrijven het ook voor bij een ernstige leverziekte met bewusteloosheid.
macrogol
Macrogol is een laxeermiddel.
Het is te gebruiken bij verstopping (in de laatste levensfase), of om het laatste deel van de darm leeg te maken voor een darmonderzoek of darmoperatie. Het wordt soms gebruikt bij vergiftiging, om de darmen snel leeg te maken, bij prikkelbaredarmsyndroom met verstopping en een verstopping of darmafsluiting in de laatste levensfase (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.tramadol
Tramadol is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge of langdurige hevige pijn. Soms schrijven artsen het voor bij seksuele stoornissen (voortijdige zaadlozing).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Morfine en andere heel sterke pijnstillers
Heel sterke pijnstillers zijn morfine, oxycodon, fentanyl en buprenorfine.
Ze worden alleen gebruikt in deze situaties:
- bij pijn door kanker
- bij andere tijdelijke heel heftige pijn
- soms als andere pijnstillers en adviezen niet genoeg helpen
Gebruik deze pijnstillers zo kort mogelijk.
Voor sommige mensen zijn deze pijnstillers minder geschikt. Bijvoorbeeld als je een psychische ziekte hebt. Of als je al eerder verslaafd was aan sterke pijnstillers, roken, alcohol of drugs.
Bijwerkingen van heel sterke pijnstillers
Mogelijke bijwerkingen zijn:
- moeilijk poepen
Je krijgt er daarom vanaf het begin een medicijn bij om je poep zachter te maken. Bijvoorbeeld lactulose of macrogol. - misselijk zijn en overgeven
Als het nodig is, krijg je er een medicijn tegen misselijkheid bij: metoclopramide of domperidon. - onrustig en in de war zijn
Zeg het tegen je huisarts als jij of de mensen om je heen dit merken. - suf zijn
Als je suf bent, mag je niet autorijden of gevaarlijke machines bedienen.
Ook kun je makkelijker vallen. Lees de tips om vallen te voorkomen. - verslaafd worden
Heel sterke pijnstillers zijn verslavend, soms al na 2 weken.
Je kunt ervan afhankelijk worden: steeds als het medicijn is uitgewerkt, heb je het opnieuw nodig om je weer goed te voelen.
Je raakt er ook aan gewend: je hebt steeds meer nodig om de pijn minder te maken.
Gebruik van heel sterke pijnstillers
- Je begint meestal met pillen (morfine of oxycodon).
- Soms krijg je een pleister (fentanyl of buprenorfine).
Bijvoorbeeld bij moeilijk slikken, pijn boven in je buik, misselijkheid of diarree. - De pleisters helpen niet steeds even snel. De pleister werkt bijvoorbeeld meer of sneller als je huid warm is. Zoals bij koorts of zweten, of onder een warme deken of douche. Ook heb je dan meer kans op bijwerkingen.
- De huisarts spreekt met je af hoe vaak, hoeveel en hoe lang je het medicijn gaat gebruiken.
- Hoe meer je gebruikt, hoe groter de kans op meer bijwerkingen.
- Als je langzaam steeds iets meer medicijn gebruikt, heb je minder kans op bijwerkingen.
- Helpt een heel sterke pijnstiller bij jou niet? Of heb je veel last van bijwerkingen? Dan heeft het geen zin om er meer van te gebruiken.
Je huisarts stelt dan misschien voor om een andere sterke pijnstiller te proberen. Of om bijvoorbeeld van pillen naar pleisters te gaan. - Soms is de beste keuze om te stoppen met de heel sterke pijnstiller.
- Bespreek met je huisarts hoe je weer met pijnstillers kunt stoppen.
buprenorfine
Buprenorfine is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterk pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij hevige pijn, zoals na een operatie of pijn als gevolg van kanker. Artsen schrijven het ook voor bij ernstige jeuk in de palliatieve zorg (zorg in de laatste levensfase) en bij verslaving aan opiaten.
domperidon
Domperidon stimuleert de bewegingen van de maag en het eerste deel van de darmen en versnelt de passage van voedsel van de maag naar de darmen.
Artsen schrijven het voor bij misselijkheid en braken. Soms schrijven artsen het ook voor bij misselijkheid bij migraine, problemen bij borstvoeding, een bepaalde vorm van lage bloeddruk bij de ziekte van Parkinson en te langzame maag.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.fentanyl
Fentanyl is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge hevige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding of pijn na een hartinfarct. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het soms ook voor bij zorg voor mensen die in hun de laatste levensfase zitten (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.lactulose
Lactulose is een laxeermiddel.
Het is te gebruiken bij obstipatie (verstopping). Artsen schrijven het ook voor bij een ernstige leverziekte met bewusteloosheid.
macrogol
Macrogol is een laxeermiddel.
Het is te gebruiken bij verstopping (in de laatste levensfase), of om het laatste deel van de darm leeg te maken voor een darmonderzoek of darmoperatie. Het wordt soms gebruikt bij vergiftiging, om de darmen snel leeg te maken, bij prikkelbaredarmsyndroom met verstopping en een verstopping of darmafsluiting in de laatste levensfase (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.metoclopramide
Metoclopramide werkt tegen misselijkheid en braken. Verder zorgt metoclopramide ervoor dat voedsel minder lang in uw maag blijft. Daardoor voelt u zich ook minder misselijk.
Artsen schrijven het voor bij misselijkheid en braken en bij migraine. Ook schrijven artsen het soms voor bij hik en een dichtzittende darm (ileus) in de laatste levensfase (palliatieve zorg).
morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.oxycodon
Oxycodon is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij hevige pijn, zoals pijn na een operatie of pijn als gevolg van kanker. Artsen schrijven het ook voor in de zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Autorijden en heel sterke pijnstillers
(Auto)rijden met heel sterke pijnstillers kan strafbaar zijn
Als je heel sterke pijnstillers gebruikt, mag je de eerste 2 weken geen dingen doen waarbij je goed moet opletten en snel moet kunnen reageren. Zoals autorijden of gevaarlijke machines gebruiken.
Als je meer morfine gaat gebruiken, mag je weer 2 weken geen dingen doen waarbij je goed moet opletten.
Na 2 weken mag dit wel, als alle 3 van deze dingen kloppen:
- Je hebt het elke dag gebruikt.
- Je bent eraan gewend.
- Je hebt er geen meer last van.
Als je bij een verkeerscontrole komt of een ongeluk krijgt, krijg je soms een speekseltest. Daarin is te zien of er morfine in je lichaam zit. Je moet dan met een medische verklaring laten zien dat je morfine gebruikt.
Gebruik je meer dan op het recept van de dokter staat? Of gebruik je morfine samen met alcohol of drugs? Dan kun je een straf krijgen. Ook al heb je een medische verklaring.
morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Hoe gaat het verder als je sterke pijnstillers gebruikt?
Samen met de huisarts maak je een plan. Daarin staat wanneer en hoe lang je de pijnstiller kunt gebruiken. Ook spreek je af wanneer je weer contact hebt. Bijvoorbeeld na 1 of 2 weken.
- Gaat het goed en is de pijn minder geworden? Dan maak je met je huisarts een plan om langzaam weer minder medicijnen te gebruiken en te stoppen. Het is belangrijk om sterke pijnstillers zo kort mogelijk te gebruiken.
- Heb je een ernstige ziekte zoals kanker? Dan kan het nodig zijn om met de pijnstillers door te gaan. Soms zal de huisarts meer van het medicijn geven. Lees hier meer over pijn bij kanker.
- Ben je erg ziek en helpen de pijnstillers niet goed genoeg tegen de pijn? Of heb je veel bijwerkingen van de pijnstillers? Dan kun je met je huisarts bespreken of je langzaam minder pijnstillers kunt nemen. Soms zijn de nadelen van pijnstillers groter dan de voordelen.
- Blijft de pijn, ook al gebruik je sterke pijnstillers? Dan kan het zijn dat jouw pijn niet gevoelig (meer) is voor deze pijnstillers. Dit noemen we chronische pijn. Je kunt dan beter stoppen met de pijnstillers. Maak met je huisarts een plan om langzaam te stoppen met sterke pijnstillers.
- Blijf ook op andere manieren proberen om met de pijn om te gaan. Denk aan: bezig zijn met andere dingen zoals hobby's of werk, bewegen, ontspannen en steun zoeken bij de mensen om je heen. Een fysiotherapeut of psycholoog kan hierbij helpen. Kijk ook bij pijn die langer blijft (chronische pijn).
Wanneer de huisarts bellen als je sterke pijnstillers gebruikt?
Als je sterke of heel sterke pijnstillers gebruikt:
Bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost bij heel heftige pijn, zo erg dat je het niet meer volhoudt.
Bel binnen een week de huisarts als 1 van deze dingen voor jou klopt:
- De erge pijn blijft.
- Je kunt nog steeds niets.
- Je hebt heel veel last van bijwerkingen.
Bel binnen 3 weken je huisarts als je 1 van deze dingen merkt:
- Je krijgt ook pijn op andere plekken.
- De pijn wordt minder maar niet genoeg. Je kunt nog steeds niet doen wat je normaal deed op een dag.
- De pijn maakt je moedeloos of somber.
Bij sommige oorzaken van pijn zal je huisarts met jou andere afspraken maken over wanneer je kunt bellen. Bijvoorbeeld als je erg ziek bent en niet meer beter wordt.
Meer informatie over sterke pijnstillers
- Lees meer over autorijden bij het gebruik van sterke pijnstillers.
En hier kun je dit per medicijn opzoeken. - Ga je op reis naar het buitenland en wil je een sterke pijnstiller meenemen? Dat mag niet zomaar. Je moet een officiële verklaring aanvragen. Dit kan een aantal weken duren. Meer informatie over reizen met medicijnen vind je op de website van het CAK.
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over pijn.