In het kort
- Pijn kan betekenen dat iets in je lichaam beschadigd is.
- Pijn is vervelend, maar meestal niet gevaarlijk.
- Heb je veel pijn of maak je je zorgen, bel dan je huisarts.
- Bewegen is meestal goed. Ook bij pijn.
- Kun je door pijn minder goed werken, bewegen of slapen? Een pijnstiller kan helpen.
- Als je bezig bent met andere dingen voel je je pijn minder.
Pijn kan soms nuttig zijn
Pijn is vervelend, maar soms ook heel nuttig.
Pijn kan betekenen dat iets in het lichaam beschadigd wordt. Zoals bij een wond, ontsteking, ziekte of gebroken been.
Pijn zorgt ervoor dat we iets doen om het niet erger te laten worden en om het lichaam te laten genezen. Bijvoorbeeld een hand wegtrekken van een hete pan. Of niet op een gebroken been lopen.
Hoe ontstaat pijn?
Pijn kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld:
- iets in je lichaam is beschadigd, zoals bij een val, klap of wond
- een ontsteking, bijvoorbeeld van je keel, oor of blaas
- iets in je lichaam dat klem zit, bijvoorbeeld als poepen moeilijk gaat (verstopping van de darmen)
- een zenuw die klem zit
- te weinig zuurstof, zoals bij een hartaanval of etalagebenen
- te veel kracht zetten op je spieren, banden of gewrichten, zoals bij zwaar lichamelijk werk, hard trainen of een verkeerde beweging bij het sporten
- spanning, zoals bij spanningshoofdpijn, schouderpijn, rugpijn en soms bij buikpijn
Pijn die er ineens is, heeft vaak een duidelijke oorzaak: iets in je lichaam is beschadigd of werkt niet zoals het hoort. De zenuwen in het beschadigde lichaamsdeel geven een seintje naar je hersenen en je voelt pijn. We noemen dit acute pijn.
Als pijn lang duurt, kunnen de zenuwen die de pijnprikkels doorgeven aan je hersenen, overgevoelig worden. Bij prikkels die normaal geen pijn doen, voel je dan al pijn. Of de pijn is erger dan normaal bij zo'n prikkel. Deze overgevoeligheid is meestal tijdelijk en gaat vanzelf over.
Soms blijven zenuwen pijnprikkels naar je hersenen sturen. Ook als er geen oorzaak meer is voor de pijn. Dan blijft de pijn langer, ook nadat een wond, ontsteking of ziekte genezen is. Of je hebt veel pijn bij een ziekte die lang blijft. We noemen dit chronische pijn.
Soms vindt de huisarts geen duidelijke oorzaak voor de pijn. We weten dan niet waar de pijn vandaan komt. We noemen dat onvoldoende verklaarde pijn of een onvoldoende verklaarde lichamelijke klacht.
Welke dingen hebben invloed op de pijn?
Wat je denkt, voelt en doet heeft invloed op je pijn. Ook hoe de mensen om je heen reageren, heeft invloed op je pijn.
Een voorbeeld: een voetballer met een verstuikte enkel kan soms nog een hele wedstrijd uitspelen. Omdat hij door wil gaan en het publiek hem steunt, voelt hij minder pijn. Pas na de wedstrijd voelt hij de pijn en kan opeens niet meer lopen.
Je voelt je pijn minder als je bezig bent met andere dingen. Als je afgeleid en ontspannen bent. En als de mensen om je heen je aanmoedigen en geruststellen.
Je voelt meer pijn als je bezorgd bent en de mensen om je heen dat ook zijn. Of als je je eenzaam en onzeker voelt. En andere mensen geen begrip hebben voor je pijn.
Wat kan je zelf doen bij pijn?
Kijk eerst wat de oorzaak van de pijn kan zijn. Soms is er een duidelijke oorzaak die snel moet worden behandeld. Zoals een wond, een botbreuk, een bloeding of ontsteking.
Als de pijn heftig is, lang blijft, erger wordt, of steeds terugkomt: ga naar je huisarts.
- Als de oorzaak duidelijk is, spreekt de huisarts een behandeling met je af. Nadat de oorzaak is behandeld, gaat de pijn meestal weg.
- Was er geen duidelijke oorzaak? Dan kun je afwachten of de pijn vanzelf minder wordt.
Bij pijn aan spieren en gewrichten kun je proberen door te gaan met wat je normaal elke dag doet. Bewegen kan meestal geen kwaad, ook als er geen oorzaak is gevonden. Wordt de pijn erger door bewegen, doe het dan tijdelijk rustiger aan en verdeel je activiteiten over de dag.
Kun je door de pijn minder goed bewegen, werken of slapen? Bijvoorbeeld bij rugpijn? Neem dan tijdelijk een pijnstiller op vaste tijden, verdeeld over de dag. Zo voorkom je dat de pijn steeds terugkomt. Zodra je kunt, probeer je weer door te gaan met wat je normaal doet. Als dat lukt, kun je de pijnstiller weer minder gaan gebruiken en ermee stoppen.
Kijk ook wat je nog meer kunt doen om minder pijn te hebben. Zoals gezond leven, bezig zijn met andere dingen, bewegen, ontspannen en contact houden met andere mensen. Je hebt dan minder pijnstillers nodig.
Medicijnen tegen de pijn
Kun je door de pijn minder goed bewegen, werken of slapen? Dan kun je tijdelijk een pijnstiller gebruiken.
- Paracetamol is een goede pijnstiller met weinig of geen bijwerkingen. Kies daarom eerst voor paracetamol.
- Soms is 1 pil van 500 milligram paracetamol genoeg.
Is de pijn heftig, neem dan direct 2 pillen van 500 milligram tegelijk. - Na een half uur tot 2 uur begint de paracetamol te helpen tegen de pijn.
- Hoeveel je mag gebruiken staat bij pijnstillers gebruiken.
- Paracetamol is er ook als zetpil om in de anus (poepgat) in te brengen.
- Paracetamol koop je zonder recept bij de apotheek, drogist of supermarkt.
Let op:
Lees altijd eerst in de bijsluiter of de pijnstiller geschikt voor je is. Bijvoorbeeld of je het mag nemen bij je andere medicijnen. Of als je een ziekte hebt. Kijk ook bij 'Wanneer de huisarts bellen'.
Lees waar je nog meer op moet letten als je een pijnstiller wilt gebruiken.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Hoe gaat het verder bij pijn?
Pijn gaat vaak over als de oorzaak van de pijn er niet meer is. Zo gaat pijn bij het plassen weg als de blaasontsteking genezen is. Vaak hoofdpijn hebben kan overgaan als je minder stress hebt of gezonder gaat leven. Zo is er voor veel pijn wel een oplossing.
Heeft een pijnstiller zoals paracetamol op vaste tijden geholpen? Probeer er dan binnen 2 tot 4 weken mee te stoppen. Gebruik het niet langer dan 4 weken.
Helpt de pijnstiller niet genoeg, ook als je de adviezen opvolgt? Bespreek het met je huisarts. Samen maak je een plan zodat je weet wanneer je welke pijnstiller het beste kunt nemen.
Heb je langer pijn of meer pijn dan verwacht? Ook als de oorzaak is behandeld? Ga dan weer naar de huisarts. Vaak kun je dan beter met pijnstillers stoppen. Kijk samen wat je nog meer kunt doen tegen de pijn. Bezig zijn met andere dingen, bewegen en ontspannen kunnen helpen om minder last te hebben van de pijn.
Heeft je pijn te maken met je werk of werkplek? Bespreek het met de bedrijfsarts. Soms zijn aanpassingen nodig op het werk zodat je minder pijn hebt en kunt blijven werken.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Wanneer de huisarts bellen bij pijn?
Bel direct de huisarts als je bij pijn ook 1 of meer van deze klachten krijgt:
- moeilijk of heel snel ademen
- pijn op je borst
- opeens veel zweten
- suf worden
- overgeven (braken)
- bloed overgeven
- bloed bij je poep
In de avond of nacht en in het weekend bel je hiervoor de huisartsenpost.
Bel je huisarts voor een afspraak of om te overleggen, als je 1 of meer van deze dingen herkent:
- De pijn is heftig, blijft lang, wordt erger of komt steeds terug.
- De pijn wordt niet minder of pijnstillers helpen niet genoeg om de pijn minder te maken.
- Je twijfelt of je bepaalde pijnstillers mag gebruiken.
- Je hebt veel last van bijwerkingen van de pijnstillers (bijvoorbeeld maagklachten).
- De pijn duurt langer dan verwacht.
- Het lukt je niet om meer te bewegen en weer te doen wat je normaal deed.
- Je hebt ook last van angst en sombere gedachten.
- Je hebt pijn en krijgt ook koorts.
- Je hebt pijn en voelt je ziek of steeds zieker.
Meer informatie over pijn
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over pijn.