In het kort
- Jongeren en volwassenen kunnen nog last hebben van bedplassen.
- Je wordt dan 's nachts niet wakker van een volle blaas.
- Je kunt een behandeling tegen bedplassen proberen. Bijvoorbeeld met een plaswekker.
- Een behandeling die je als kind hebt geprobeerd, kun je opnieuw proberen.
- Maak een afspraak bij de huisarts als je vragen hebt over bedplassen.
Wat is bedplassen?
Bedplassen komt veel voor bij kinderen. Maar je kunt er ook als jongere of volwassene nog last van hebben.
- Je merkt 's nachts niet dat je blaas vol is en dat je moet plassen.
- Je plast dan in bed, soms of vaker.
- Het is meestal een hele plas, niet een paar druppels.
- Bedplassen kan ook een tijd wegblijven en daarna opnieuw beginnen.
Bedplassen is niet hetzelfde als deze dingen:
- Je wordt vaak wakker om te plassen.
- Je kunt je plas soms niet ophouden. Je bent niet op tijd bij de wc als je heel nodig moet plassen. Of je verliest wat plas als je hoest, rent of springt.
Kijk voor informatie over deze problemen bij plassen bij vrouwen of plassen bij mannen.
Wat kan de oorzaak zijn van bedplassen?
Bedplassen komt doordat je 's nachts niet merkt dat je blaas vol is. Je krijgt geen seintje van je blaas dat je moet plassen.
De meeste mensen leren als kind om wakker te worden van een volle blaas. Je hersenen, zenuwen, blaas en spieren van de bekkenbodem leren dan samen te werken. Bij sommige mensen gaat dit samenwerken niet goed.
Bedplassen is erfelijk: de kans dat je in bed plast is groter als 1 of beide ouders dat ook deden.
Door psychische problemen kun je ook langer last houden van bedplassen. Bijvoorbeeld door problemen thuis of doordat je iets ergs hebt meegemaakt. Of het bedplassen begint weer door deze problemen.
Soms komt bedplassen door de bijwerking van een medicijn. Bijvoorbeeld bij sommige medicijnen tegen psychose.
Bedplassen komt niet door:
- veel drinken
- diep slapen
Adviezen als je in bed plast
Deze adviezen kunnen helpen bij bedplassen:
- Blijf positief: Probeer niet boos te worden op jezelf. Je schamen of schuldig voelen helpt niet en maakt het alleen erger. Kijk ook bij tips om je beter te voelen.
- Ga altijd plassen voordat je naar bed gaat.
- Probeer op vaste tijden naar bed te gaan.
- Je mag 's avonds gewoon drinken. Drinken heeft geen invloed op het bedplassen.
- Het is belangrijk dat je overdag normaal plast en poept. Als je overdag problemen hebt met plassen of poepen, is het goed om dat ook te behandelen. Bijvoorbeeld als je niet goed kunt poepen (verstopping).
- Gebruik een speciaal hoeslaken of een matrasbeschermer om het vocht tegen te houden en je matras te beschermen.
- Als je ergens logeert, kun je speciaal ondergoed proberen dat extra vocht opvangt. De kans dat je bed nat wordt is dan kleiner. Het heet absorberend ondergoed en je kunt het zelf kopen.
Behandeling van bedplassen bij volwassenen
Bij jongeren en volwassenen werken de adviezen vaak niet genoeg. Probeer dan daarnaast ook een van deze behandelingen tegen bedplassen. Bijvoorbeeld:
- Elke nacht naar de wc gaan
Je zet elke avond de wekker. Zodat je gedurende de nacht naar de wc kunt gaan. - Beloning na een droge nacht
Je geeft jezelf een beloning elke keer als je een droge nacht hebt gehad.
Je kunt er ook een kalender bij gebruiken. Daarop schrijf je of je droog bent gebleven. - Plaswekker
Je draagt 's nachts een onderbroek die verbinding heeft met een wekker. Als de onderbroek nat wordt, gaat de wekker. Dan ga je naar de wc om verder te plassen. Deze behandeling werkt het best als je het minimaal 4 maanden volhoudt. - Droogbed-training
Bij deze behandeling moet je soms een aantal nachten in het ziekenhuis slapen. Je huisarts kan je voor deze behandeling doorsturen naar het ziekenhuis.
Kijk voor meer informatie bij behandelingen tegen bedplassen.
Je kunt 1 behandeling kiezen of verschillende tegelijk doen. Bijvoorbeeld een plaswekker gebruiken en jezelf een beloning geven na een droge nacht.
Welke behandeling het beste helpt is niet te voorspellen. Hou de behandeling minimaal 2 maanden vol om te weten of het helpt.
Bij volwassenen werken behandelingen zoals de plaswekker en droogbed-training het beste.
Behandeling bij overdag heel vaak plassen
Moet je overdag ook heel vaak plassen? Soms kan blaastraining dan helpen. Je leert dan om je plas langer op te houden.
Het is onzeker of blaastraining goed helpt tegen bedplassen.
De huisarts stuurt je meestal naar een fysiotherapeut of een arts in het ziekenhuis die veel over de behandeling van plasproblemen weet (een uroloog).
Psychische problemen behandelen
Heb je psychische problemen? Dan komt het bedplassen misschien daardoor. Kijk hier wat je kunt doen bij psychische problemen.
Medicijnen tegen bedplassen bij volwassenen?
Medicijnen tegen bedplassen kun je beter niet gebruiken.
- Ze lossen het probleem van het bedplassen niet op.
- Ze maken de kans op bedplassen tijdelijk kleiner, maar bedplassen gaat er niet door weg. Als je stopt met de medicijnen, begint het bedplassen vaak weer.
- Ze kunnen ook vervelende bijwerkingen geven.
Ga je ergens anders slapen?
Soms kun je alleen voor korte tijd een medicijn tegen bedplassen proberen. Bijvoorbeeld als je een weekend weggaat met vrienden of voor je werk. Doe dit alleen als de adviezen en behandelingen tegen bedplassen nog niet genoeg hebben geholpen. En het belangrijk is dat je toch mee kunt gaan.
Dit medicijn heet desmopressine. De huisarts kan een recept geven zodat je het bij de apotheek kunt halen.
- Probeer het eerst thuis, 1 of 2 nachten in de week voordat je weggaat.
- Slik iedere nacht dat je weg bent 1 pil voor je gaat slapen.
- Let op: vanaf 1 uur voor de pil tot 8 uur na de pil mag je weinig drinken. Alleen een paar slokjes. Dus geen heel glas.
- De rest van de dag mag je normaal drinken, maar niet meer dan dat je normaal drinkt.
- Stop met het medicijn zodra je weer thuis bent. Als je het langer gebruikt, heb je een grotere kans op vervelende bijwerkingen.
Meestal helpt de pil meteen om die nacht droog te blijven.
Je blijft waarschijnlijk niet elke nacht droog met een pil. Maar de kans op een droge nacht is wel groter.
Bijwerkingen zijn vaak:
- hoofdpijn
- een droge mond
desmopressine
Desmopressine lijkt sterk op ADH, een hormoon dat wordt gemaakt door de hypofyse (een klier in de hersenen). Het regelt onder andere de hoeveelheid water die de nieren uitscheiden.
Artsen schrijven desmopressine voor bij een tekort aan ADH (diabetes insipidus), bij bedplassen en bij plasklachten zoals 's nachts vaak moeten plassen. Â En bij bloedingen bij mensen met bepaalde afwijkingen in de bloedstolling.
Hoe gaat het verder als je last hebt van bedplassen?
Bedplassen gaat bij jongeren en volwassenen meestal niet vanzelf over. Maar een behandeling kan vaak wel helpen.
Kies je voor een behandeling, hou die dan minimaal 2 maanden vol. Als het niet gewerkt heeft, kun je een andere behandeling kiezen.
Heb je vragen over behandelingen? Of wil je er hulp bij? Maak dan een afspraak bij de huisarts.
Ben je 18 jaar of jonger? Dan kan je hiervoor ook naar de jeugdarts. Deze werkt bij de jeugdgezondheidszorg (JGZ) of GGD.
Als de behandelingen niet geholpen hebben, kun je een droogbed-training proberen. De huisarts kan je voor deze behandeling doorsturen naar het ziekenhuis.
Wanneer bellen bij bedplassen?
Maak een afspraak bij de huisarts als je bedplassen wilt behandelen en daarbij hulp wilt. Als je 18 jaar of jonger bent, kun je hiervoor ook naar de jeugdarts. Deze werkt bij de jeugdgezondheidszorg (JGZ) of GGD.
Maak een afspraak bij je huisarts als je last hebt van bedplassen en je merkt ook 1 of meer van deze dingen:
- Je bent 's nachts erg benauwd.
- Je moet overdag 8 keer of meer plassen.
- Je moet overdag vaker plassen en je hebt pijn bij het plassen. Dit kan een blaasontsteking zijn.
- Je hebt het gevoel dat je je blaas niet meer helemaal leeg kunt plassen.
- Je moet hard persen om te plassen. Of je plast met een heel slap straaltje.
- Je plast met een dunne straal die heel ver komt.
- Er zit bloed in je plas.
Wacht niet met een afspraak maken omdat je je schaamt. De huisarts bespreekt dit soort problemen elke dag en is er om je met deze dingen te helpen.
Meer informatie over bedplassen bij volwassenen
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over bedplassen.