Ik heb een bijholteontsteking

In het kort

In het kort

  • De bijholten zitten links en rechts van uw neus in het bot van uw bovenkaak en voorhoofd.
  • U heeft een bijholteontsteking wanneer u bij verkoudheid (loopneus of verstopte neus) extra klachten heeft, zoals pijn in uw gezicht of minder ruiken.
  • Kauwen of bukken kan de pijn opwekken of verergeren.
  • Een bijholteontsteking gaat meestal binnen 1 tot 3 weken vanzelf over.
  • Neusdruppels en paracetamol kunnen de klachten verminderen.
  • Antibiotica hebben meestal geen invloed op de klachten of op het herstel.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Film

Film

Wat is het

Wat is een bijholteontsteking?

De neusbijholten zitten links en rechts van uw neus in het bot van uw bovenkaak (kaakholte) en voorhoofd (voorhoofdholte).
De bovenkant van de kaakholten grenst aan de oogkas. Vlak onder de kaakholten beginnen de tandwortels van het bovengebit.
Alle bijholten staan via een kleine opening in verbinding met de neus-keelholte. De neus-keelholte en de bijholten zijn bekleed met slijmvlies.

Bij elke verkoudheid zijn het slijmvlies van de neus-keelholte en het slijmvlies van de bijholten ontstoken. U heeft een bijholteontsteking wanneer u bij verkoudheidsklachten (lopende, snotterige of verstopte neus) óók minder ruikt of pijn/druk voelt in uw gezicht.

Wat merk je

Wat zijn de verschijnselen van een bijholteontsteking?

Een bijholteontsteking begint meestal met een gewone verkoudheid: een lopende, snotterige of verstopte neus en niezen. Het snot kan hierbij waterig, geel of groen zijn, soms met wat sporen bloed. Snot dat naar achter in uw keel lekt, leidt soms tot (nachtelijk) hoesten.

Komen er extra klachten bij een gewone verkoudheid? Dan heet het een bijholteontsteking. Deze klachten zijn:

  • In de bovenkaak, het gezicht of het voorhoofd voelt u druk of pijn.
  • U ruikt minder.
  • De wortels van de bovenste tanden en kiezen kunnen gevoelig zijn.
  • Kauwen of bukken kan de pijn opwekken of verergeren.
  • Meestal zit de ontsteking aan één kant (links of rechts), soms met zwelling van de wang.
  • Bij een bijholteontsteking kunt u koorts hebben.
Oorzaken

Hoe ontstaat een bijholteontsteking?

Verkoudheid wordt meestal veroorzaakt door een virus, soms door een bacterie. Zij geven een slijmvliesontsteking waardoor het slijmvlies opzwelt en veel slijm (snot) gaat produceren.

Door de slijmvlieszwelling en het snot kan de opening tussen bijholten en neus-keelholte dicht gaan zitten. Het snot wordt dikker en kan er niet of nauwelijks meer uitlopen. Het wordt als het ware te vol in de bijholte. Hierdoor kunt u druk of pijn voelen.

Adviezen

Adviezen bij een bijholteontsteking

  • Stop met roken. Roken irriteert de slijmvliezen en vertraagt de genezing.
  • Stomen kan de klachten verminderen. Bijvoorbeeld 3 keer per dag, gedurende een kwartier boven een kom warm water. Pas op voor verbranding door te hete stoom of door het omstoten van een kom heet water.
  • Laat de temperatuur van het water niet boven de 60 graden Celsius komen.
  • Jonge kinderen mogen niet stomen, omdat zij extra risico lopen op verbranding.
  • Iets in het water doen (zoals zout of menthol) heeft geen zin. Bij kinderen onder de 2 jaar mag u sowieso geen menthol gebruiken.
  • Stomen kan ook in de badkamer of douche door de warmwaterkraan open te draaien en de stoom die in de ruimte ontstaat voorzichtig in te ademen. Stoom niet bij een speciale keukenkraan met kokend water. Het gevaar van verbranding is dan erg groot.
  • Het druppelen of sprayen van zout water in de neus kan de klachten verminderen.
  • De zoutoplossing kunt u kant-en-klaar (als druppels of spray) kopen bij de drogist of apotheek. Dat is wel zo gemakkelijk en u heeft er meteen een druppelaar (pipet) of spraydop bij. De kant-en-klare zoutoplossing mag u ook aan jonge kinderen geven (dus ook aan baby's en kinderen onder de 2 jaar, al vinden die het druppelen of sprayen vaak niet prettig).
  • U kunt de zoutoplossing ook zelf maken, voor volwassenen en kinderen vanaf 6 jaar. Strooi hiervoor 9 gram keukenzout in 1 liter lauw water. Gebruik een schone weegschaal en een schone, uitgekookte fles. U kunt een paar keer per dag (of zo vaak u prettig vindt) druppelen of opsnuiven. Gebruik de zelfgemaakte zoutoplossing liever niet bij kinderen onder de 6 jaar.

Stomen of gebruik van een zoutoplossing zorgt er niet voor dat u sneller herstelt.

Het is onduidelijk of snuiten of ophalen van de neus beter is. Als u de neus hard snuit blaast u het snot ook naar de bijholten.

Medicijnen

Medicijnen bij een bijholteontsteking

Medicijnen zijn niet nodig. Een bijholteontsteking geneest vanzelf.

Als u het prettig vindt, kunt u deze middelen gebruiken:

  • Sommige mensen gebruiken xylometazoline spray of druppels. Dit vermindert de slijmvlieszwelling in de neus-keelholte en vermindert de klachten van een verstopte neus. Xylometazoline is bij de drogist en apotheek verkrijgbaar. U kunt het 3 keer per dag gebruiken, maar niet langer dan 1 week.
    Gebruik liever geen xylometazoline bij kinderen tussen de 2 en 6 jaar. Eventueel alleen als de verstopping van de neus erg veel klachten geeft en zoutoplossing onvoldoende helpt. Gebruik dan xylometazoline 0,05% voor kinderen tussen 2 en 6 jaar.
    Geef xylometazoline niet aan kinderen onder de 2 jaar. Ze kunnen hiervan zeldzame, maar ernstige bijwerkingen krijgen.
  • Zo nodig kunt u een pijnstiller gebruiken. Gebruik bij voorkeur paracetamol omdat het goed werkt en er weinig kans is op bijwerkingen. U neemt dan 2 tot 4 keer per dag 1 of 2 tabletten van 500 milligram. Als dat niet helpt, kunnen volwassenen een andere pijnstiller proberen, zoals ibuprofen of naproxen. Deze 2 middelen kunnen bijwerkingen geven, zoals maagklachten of soms ernstige allergische reacties.

Antibiotica zijn bij een bijholteontsteking zelden nodig. Ze hebben geen invloed op de klachten of op het herstel van een gewone bijholteontsteking. Antibiotica geven wel vaak bijwerkingen, met name maag-darmklachten en vaginale klachten. U kunt ook allergisch worden voor het antibioticum, waarna u het nooit meer kunt gebruiken.
Heeft u een verminderde afweer (bijvoorbeeld door een ziekte of doordat u bepaalde medicijnen gebruikt), dan kunnen antibiotica soms wel nodig zijn bij een bijholteontsteking.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder bij een bijholteontsteking?

Een bijholteontsteking gaat meestal binnen 1 tot 3 weken vanzelf over. 1 op de 10 mensen heeft na 3 weken nog klachten.

Wanneer bellen

Wanneer contact opnemen bij een bijholteontsteking?

Bel uw huisartsenpraktijk in deze situaties:

  • U bent erg ziek (koorts en tot niets in staat).
  • U heeft langer dan 5 dagen koorts.
  • U krijgt opnieuw koorts na een aantal koortsvrije dagen.
  • De klachten van de bijholteontsteking zijn in 2 weken nog niet verminderd.
  • U krijgt ernstige hoofdpijn.
  • U bent misselijk en geeft over.
  • U wordt suf.
  • U krijgt klachten aan 1 oog:
    • De oogleden worden dik of rood.
    • Uw oog doet pijn, wordt dik en puilt uit.
    • U ziet plotseling minder goed of dubbel.
  • U heeft een zwelling op het voorhoofd.

Bij deze extra ziekteverschijnselen kunnen antibiotica soms wel nodig zijn.

Meer informatie

Meer informatie over bijholteontsteking

De informatie over bijholteontsteking is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijnen voor huisartsen, de NHG-Standaard Acute rhinosinusitis.

Deze tekst is aangepast op
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?