In het kort

  • Als je kind verkouden is, is de binnenkant van de neus en keel ontstoken.
  • De neus zit dicht en er komt snot uit. Je kind kan niezen, hoesten en koorts hebben.
  • Medicijnen zijn niet nodig. Een verkoudheid gaat vanzelf over.
  • De klachten worden soms iets minder door stomen. Of door neusdruppels of neusspray.
  • Kinderen kunnen wel 10 keer per jaar verkouden zijn. 

Video Verkouden

Wat is verkouden zijn?

Als je kind verkouden is, is het laagje huid met slijm aan de binnenkant van de neus en keel ontstoken. Dit laagje heet slijmvlies. Het laagje wordt dikker en maakt veel slijm en snot.

De neus van je kind kan daardoor dicht gaan zitten. Het snot kan ook uit de neus komen of in de keel komen.

Wat merk je als je kind verkouden is?

Je kunt 1 of meer van deze dingen merken als je kind verkouden is:

  • de neus van je kind zit dicht
  • er komt snot uit de neus
  • niezen
  • hoesten
  • keelpijn
  • hees zijn
  • vieze ogen
    's Ochtends kunnen de ogen van je kind dichtgeplakt zijn.
  • koorts
  • oorpijn
    Tussen de neus, keel en oor van je kind is een smal gangetje: de buis van Eustachius. Virussen kunnen door dit gangetje naar het oor van je kind gaan. Daardoor kan je kind ook oorpijn krijgen als het verkouden is.

Waardoor wordt je kind verkouden?

Je kind wordt verkouden door een virus. Er zijn veel virussen waar dat door kan komen.

Je kind kan wel 10 keer per jaar verkouden zijn. Het is dan steeds een ander virus. Het lichaam van je kind maakt zo afweer tegen de virussen.

Via de lucht en de handen

Als iemand uitademt, komen er druppeltjes in de lucht. Als die persoon verkouden is, zit er virus in die druppeltjes. Het verkoudheids-virus kan zo via de lucht van de een naar de ander gaan. Dit gebeurt vooral als mensen dichtbij elkaar zijn en er weinig frisse lucht is. Bijvoorbeeld in de bus, op school of in het kinderdagverblijf.

De virussen kunnen ook via de handen van de een naar de ander gaan. Bijvoorbeeld als kinderen met hetzelfde speelgoed spelen.

Wat kun je doen als je kind verkouden is?

  • Als je kind verkouden is, gaat dat vanzelf over. Daar hoef je niets voor te doen.
  • Zorg dat je kind niet in ruimtes met rook van sigaretten komt.
    Rook maakt de binnenkant van de neus en keel gevoeliger voor ontstekingen. Je kind kan daardoor langer verkouden zijn.
  • Een vies oog kun je schoonmaken. Doe dit met een watje met schoon kraanwater.
  • Een groter kind kun je leren om te hoesten en niezen in de elleboog. Dan komen er minder virussen in de lucht. Leer je kind ook om de handen regelmatig te wassen.

Stomen

Je kind wordt niet sneller beter door te stomen met heet water. Maar de klachten kunnen door het stomen wel minder worden. Laat je kind bijvoorbeeld 3 keer op een dag 15 minuten stomen.

  • Stomen kan met het gezicht boven een kom heet water. Laat je kind de stoom rustig inademen.
  • Doe geen water dat net heeft gekookt in de kom. De stoom wordt dan te heet en je kind kan zich verbranden. Laat het water even afkoelen.
  • Zet de kom niet op een plek waar je kind hem makkelijk omstoot. Bijvoorbeeld op het randje van een tafel.
  • Stoom nooit bij een keukenkraan met kokend water. Dat is gevaarlijk. De kans dat je kind zich verbrandt, is erg groot.
  • Gebruik gewoon heet water om te stomen, zonder iets erin. Menthol en andere dingen in het water kunnen een branderig gevoel geven in de neus en keel van je kind.
    Bij kinderen onder de 2 jaar mag je helemaal nooit menthol gebruiken. Zij kunnen er problemen met ademen door krijgen.
  • Hou meteen op met stomen als je merkt dat je kind er benauwd van wordt.
  • Let op: baby's mogen helemaal niet stomen. De kans dat ze zich verbranden is te groot.

Zout water in de neus

Als de neus van je kind dicht zit, kun je zout water in de neus doen. Dit kan soms helpen. Je kind wordt er niet sneller beter door.

  • Zout water kun je zelf maken. Dit kan voor kinderen van 6 jaar en ouder.
    Los 1 theelepel zout op in een glas met lauw water. Doe een paar keer op een dag een paar druppels in beide neusgaten van je kind. Je kunt hiervoor een pipetje gebruiken. Dat is een apparaatje waarmee je makkelijk kunt druppelen. Je koopt het bij de apotheek of drogist.
  • Je kunt ook een spray of druppels met zout water kopen bij de drogist of apotheek. Een recept is niet nodig. Doe voordat je kind gaat slapen een paar druppels in beide neusgaten. Vaker op een dag mag ook. Deze spray of druppels mag je ook aan kinderen jonger dan 6 jaar geven. Baby's en kinderen jonger dan 2 jaar vinden dat vaak niet prettig.

Medicijnen bij een verkouden kind

Medicijnen zijn niet nodig. Een verkoudheid gaat vanzelf over.

Heeft je kind veel last van een dichte neus, bijvoorbeeld 's nachts? Dan kunnen neusdruppels of spray soms helpen: voor kinderen. Deze neusdruppels of neusspray maken het laagje in de neus en keel van je kind minder dik. Hierdoor kan je kind makkelijker door de neus ademen.

Kinderen jonger dan 2 jaar

  • Geef je kind geen neusspray of neusdruppels met xylometazoline als het jonger dan 2 jaar is.
  • Op deze leeftijd kan het soms erge bijwerkingen geven.
  • Heel soms krijgt je kind toch een recept van een arts. Dit zijn dan speciale druppels of sprays voor kinderen jonger dan 2 jaar.

Kinderen van 2 tot en met 5 jaar

  • Gebruik neusspray of neusdruppels met xylometazoline liever niet voor kinderen van 2 tot en met 5 jaar.
  • Gebruik het alleen als je kind heel veel last heeft van een dichte neus en zout water niet genoeg helpt.
  • Kijk goed op de verpakking hoeveel je mag geven.

Kinderen van 6 tot en met 11 jaar

  • Als je kind 6 jaar of ouder is mag het neusspray of neusdruppels met xylometazoline gebruiken.
  • Je kind mag het 3 keer op een dag gebruiken, maar niet langer dan 1 week.
  • Vanaf 12 jaar mag je kind de xylometazoline voor volwassenen gebruiken.

Je kunt neusspray of neusdruppels met xylometazoline zonder recept bij de apotheek of drogist kopen. Kijk goed op de verpakking. Koop het alleen als het voor kinderen bedoeld is. En kijk bij de leeftijd van je kind hoeveel neusdruppels of sprays je per keer mag geven.

Let op: als je kind xylometazoline langer dan 1 week gebruikt, werkt het steeds minder goed. Het kan dan juist de klachten erger maken.

Geen medicijnen tegen bacteriën (antibiotica)

Medicijnen tegen ontstekingen door een bacterie helpen niet als je kind verkouden is. Verkoudheid komt door een virus en niet door een bacterie.

xylometazoline in de neus

Xylometazoline is een medicijn dat de gezwollen slijmvliezen in de neus doet slinken.

Het is te gebruiken bij neusverkoudheid en bij een verstopte neus door een ontstoken neusslijmvlies. Soms schrijft de arts het voor als u vaak een bloedneus heeft.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Hoe gaat het verder als je kind verkouden is?

Als je kind verkouden is, gaat dat vanzelf over. Soms duurt dat lang. De klachten kunnen wel een paar weken blijven.

Ook als je kind lang verkouden blijft, helpen medicijnen tegen ontstekingen door een bacterie (antibiotica) niet.
Het snot kan een andere kleur krijgen. Het kan bijvoorbeeld geler of groener worden. Ook dan helpen medicijnen niet.

Heel soms wordt een verkouden kind zieker. Dat kan bij baby's bijvoorbeeld soms gebeuren door het RS-virus. Lees waar je op moet letten als je kind ziek is.

Wanneer bellen als je kind verkouden is?

Als je kind verkouden is, hoeft het meestal niet naar de huisarts.

Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je kind jonger is dan 3 maanden en koorts heeft.

Bel dezelfde dag je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je kind 1 of meer van deze klachten heeft:

  • Je kind ademt snel of moeilijk.
  • Je kind maakt een piepend of gierend geluid bij het ademen.
  • Je kind is suf: het reageert niet of bijna niet als je iets zegt tegen je kind. Of je krijgt je kind niet wakker als het slaapt.
  • Je kind drinkt minder dan de helft van normaal.

Bel je huisarts op werkdagen als 1 of meer van deze dingen zo zijn:

  • Je kind heeft langer dan 5 dagen koorts: 38 graden of hoger.
  • Je kind heeft koorts gehad en na een paar dagen krijgt je kind opnieuw koorts.
  • Je twijfelt of de klachten komen doordat je kind verkouden is.

Heeft je kind koorts? Lees dan ook de adviezen bij kinderen met koorts.

Over deze tekst

NHG
Deze tekst is aangepast op