In het kort
- Kinkhoest is een ziekte van de keel, neus en longen door een bacterie.
- Uw kind is verkouden en hoest heel veel. Uw kind kan erge hoestbuien hebben.
- Kinkhoest kan gevaarlijk zijn voor jonge baby's.
- Bel uw huisarts als uw kind jonger is dan 1 jaar. Of als uw kind een ernstige hartziekte of longziekte heeft.
- Bel ook als u meer dan 34 weken zwanger bent en u tijdens de zwangerschap geen prik tegen kinkhoest heeft gekregen.
- Kinkhoest gaat vanzelf over, na 2 tot 4 maanden.
- Als uw kind zich verder goed voelt, kan hij/zij gewoon naar school of het kinderdagverblijf.
Film
- Filmbestand mp4, 3:10 minuten, 45mb
- Geluidsbestand mp3, 3:10 minuten, 4mb
- Ondertitelingsbestand srt, 4kb
- © 2012-2023 NHG | Disclaimer
Wat is kinkhoest?
Kinkhoest is een ziekte van de neus, keel en longen. De oorzaak is een bacterie.
Kinkhoest kan heftige hoestbuien geven, vooral bij kinderen. Bij het hoesten kan er veel slijm uit de keel in de mond komen.
Baby's kunnen er ernstig ziek van worden.
Jongeren en volwassenen worden niet erg ziek.
De meeste kinderen in Nederland krijgen prikken tegen kinkhoest. Die zorgen ervoor dat ze meestal niet (erg) ziek worden van kinkhoest.
Klachten bij kinkhoest bij kinderen
Kinkhoest begint met een verkoudheid.
Na 2 weken kan uw kind opeens hoestbuien krijgen:
- Die kunnen heel heftig zijn.
- Kinderen moeten soms overgeven van het heftige hoesten.
- Ze kunnen het benauwd krijgen en blauw worden.
- Uw kind kan ook veel slijm ophoesten.
- Een hoestbui eindigt vaak met een lange inademing met een gierend geluid.
- De hoestbuien maken uw kind heel moe.
Baby’s kunnen van kinkhoest huilerig worden en niet willen drinken. Ze hebben geen kracht om te drinken. Soms worden ze benauwd en blauw, zonder dat ze hoesten.
Na een paar weken worden de hoestbuien minder heftig.
Alles bij elkaar kan het hoesten bij kinkhoest 2 tot 4 maanden duren.
Hoe ontstaat kinkhoest?
Kinkhoest komt door een bacterie.
Uw kind krijgt de bacterie als iemand met kinkhoest niest of hoest. De kleine druppeltjes uit de mond of keel komen bij uw kind. Die ademt ze in.
Hierna duurt het 1 tot 3 weken voor uw kind verkouden wordt. Het duurt dan nog 1 tot 2 weken voordat de hoestbuien beginnen.
Uw kind kan de bacterie ook aan anderen doorgeven. Dat kan als uw kind verkouden is tot ongeveer 5 weken daarna. Kinkhoest is dus al besmettelijk voordat de hoestbuien komen en u denkt aan kinkhoest.
Wat zijn de risico's bij kinkhoest?
Kinkhoest kan gevaarlijk zijn voor kinderen die jonger zijn dan 1 jaar.
Zij hebben nog niet alle prikken tegen kinkhoest gekregen. Zij kunnen door de hoestbuien ernstig benauwd worden. Baby’s met kinkhoest worden meestal opgenomen in het ziekenhuis.
Ook kinderen met een ernstige hartziekte of longziekte kunnen ernstig ziek worden van kinkhoest.
Als u zwanger bent en kinkhoest heeft, kunt u de ziekte aan de baby geven bij de geboorte.
Jongeren en volwassenen worden niet erg ziek van kinkhoest. Wel kunnen zij baby's en andere kinderen besmetten.
Adviezen als uw kind kinkhoest heeft
Kinkhoest gaat vanzelf over. Het duurt soms wel een paar maanden.
- Door het hoesten kan uw kind erg moe zijn. Zorg dan dat uw kind voldoende rust krijgt. In bed blijven is niet nodig.
- Laat een kind met kinkhoest gerust spelen als het daar zin in heeft.
- Naar school of het kinderdagverblijf kan ook gewoon als uw kind zich verder goed voelt.
Uw kind thuis houden heeft weinig zin. Andere kinderen zijn vaak al besmet, omdat uw kind de bacterie al verspreidt voordat hij/zij de hoestbuien heeft.
Het is wel belangrijk om te melden dat uw kind kinkhoest heeft. Dan kan de leiding van de school of het kinderdagverblijf andere ouders over kinkhoest informeren. Zij kunnen dan opletten of hun kind ook kinkhoest heeft. - Als u ook een baby heeft jonger dan 1 jaar:
Neem contact op met de huisarts. Uw baby heeft namelijk nog niet alle prikken tegen kinkhoest gehad. Het kan zijn dat uw baby de prik eerder krijgt. Dat kan vanaf 4 weken oud. - Als u meer dan 34 weken zwanger bent: Neem contact op met uw huisarts.
Kan mijn kind kinkhoest hebben als hij/zij de prikken heeft gehad?
De prikken tegen kinkhoest geven een goede bescherming, maar beschermen niet helemaal en niet voor altijd. Uw kind kan nog kinkhoest krijgen. Maar de klachten zijn vaak wel veel minder heftig.
Kinderen krijgen in het eerste levensjaar 4 keer een prik tegen kinkhoest.
Als u al een prik heeft gehad toen u zwanger was, zijn 3 prikken meestal genoeg.
De prik tegen kinkhoest (K) zit samen met de prik tegen difterie (D), tetanus (T) en polio (P) in de DKTP-prik.
Uw kind krijgt de eerste prik tegen kinkhoest als hij/zij 2 maanden is. Elke prik zorgt voor meer bescherming tegen kinkhoest. Na 2 of 3 prikken zijn kinderen goed beschermd tegen kinkhoest. De volgende prikken bij 11 maanden en 4 jaar zorgen ervoor dat ze lang beschermd blijven.
Medicijnen tegen kinkhoest
Er bestaan medicijnen tegen de bacterie die kinkhoest veroorzaakt (antibiotica). Maar het heeft meestal geen zin dat uw kind die krijgt. De hoestbuien worden er namelijk niet minder door. Ook zijn kinderen niet korter ziek.
In een paar situaties kan de arts wel antibiotica geven. Uw hele gezin krijgt deze medicijnen dan. Dat kan in deze situaties:
- Als u meer dan 34 weken zwanger bent en u geen prik tegen kinkhoest in uw zwangerschap heeft gekregen.
- Als u ook een baby heeft jonger dan 1 jaar.
- Als u ook een kind heeft met een ernstige longziekte of hartziekte.
Dan kunnen de medicijnen voorkomen dat de baby in de buik of het broertje of zusje ook kinkhoest krijgt. Voor baby's en kinderen met een ziekte kan kinkhoest gevaarlijk zijn.
Hoe gaat het verder met kinkhoest?
Het hoesten kan 2 tot zelfs 4 maanden doorgaan.
Een kind dat kinkhoest heeft gehad, krijgt het een tijd niet meer. Na 4 jaar kan het wel weer kinkhoest krijgen, maar met weinig klachten.
Ook als uw kind alle prikken tegen kinkhoest heeft gehad, kan het na 4 jaar weer kinkhoest met minder klachten krijgen.
Wanneer contact met de huisarts bij kinkhoest?
Bel uw huisarts:
- als uw baby jonger dan 1 jaar hoestbuien heeft
- als u ongerust bent over de hoestbuien van uw kind. En u wilt weten of het kinkhoest is of iets anders.
- als u denkt dat uw kind kinkhoest heeft en u ook een jonge baby heeft.
- als u denkt dat uw kind kinkhoest heeft en u ook ook een kind met een ernstige hartziekte of longziekte heeft.
- als u / uw vrouw meer dan 34 weken zwanger bent.
Bel ook als u merkt dat uw kind steeds zieker wordt. Dat merkt u bijvoorbeeld als uw kind:
- niet of te weinig drinkt
- steeds overgeeft
- suf wordt
- benauwd wordt
- heel snel gaat ademen
- blijft huilen of gaat kreunen
- een andere kleur huid krijgt
Meer informatie over kinkhoest
Meer informatie over prikken voor kinderen: rijksvaccinatieprogramma.nl.
Informatie over de prik tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap (22 wekenprik): website van het RIVM.
De informatie over kinkhoest is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Acuut hoesten en de richtlijn over kinkhoest van het RIVM.