Ik heb de ziekte van Crohn

In het kort

Bij de ziekte van Crohn zitten er ontstekingen (zweren) in de darmen.
Klachten zijn vooral diarree met bloed en slijm, en buikpijn.
De meeste mensen hebben periodes met klachten en periodes zonder klachten.
U krijgt medicijnen die ontstekingen remmen.
Gezond leven helpt ook om klachten te voorkomen.
Soms is een operatie nodig.

Wat is het

Wat is de ziekte van Crohn?

Bij de ziekte van Crohn zitten er ontstekingen (zweren) in de darmen, meestal in een gedeelte van:

de dunne darm
de dikke darm en/of
het stukje dikke darm bij de anus (de endeldarm).

De zweren kunnen vrij diep worden. Op den duur ontstaan er ook littekens. De darm kan dan nauwer worden. Ook kunnen er verbindingen naar andere organen ontstaan (fistels).

De ziekte van Crohn begint meestal tussen het 15e en 30e levensjaar.

De ziekte van Crohn lijkt op colitis ulcerosa. Colitis en Crohn zijn beide darmontstekingen die jaren kunnen duren met verergeringen en verbeteringen. We noemen ze chronische darmontstekingen.

Wat merk ik

Wat merk ik van de ziekte van Crohn?

Bij de ziekte van Crohn kunt u 1 of meer van deze klachten hebben:

diarree, vaak met bloed en slijm of pus
buikpijn
soms verstopping
moeheid
bloedarmoede
afvallen
wondjes, vaak rond de anus
koorts

Verder kunt u deze klachten hebben die komen door ontstekingen op andere plaatsen in het lichaam:

pijnlijke, gezwollen gewrichten
pijnlijke, ontstoken ogen
pijnlijke, blauwrode plekken op de onderbenen (dit heet erythema nodosum)
zweertjes (aften) in de mond
galstenen

Hoe erg de klachten zijn, verschilt per persoon. Sommige mensen hebben af en toe last, anderen continu. De meeste mensen met de ziekte van Crohn hebben periodes met klachten en periodes zonder klachten.

Oorzaken

Oorzaken van de ziekte van Crohn

De precieze oorzaak van de ziekte van Crohn is niet bekend. Artsen denken dat de volgende oorzaken een rol spelen bij het ontstaan van de ziekte van Crohn:

Afweer tegen bacteriën die in de darm horen en nodig zijn
Artsen denken dat het afweersysteem in de war is. Het valt goede bacteriën in de darm aan. Door die aanval gaan er ontstekingscellen in de darmwand zitten.
Erfelijkheid
Ongeveer 3 van de 20 mensen met de ziekte van Crohn hebben een moeder, vader, zus of broer met de ziekte.
Stress
Of stress een rol speelt bij het ontstaan van de ziekte van Crohn is niet zeker. Wel lijkt stress invloed te hebben op hoe erg de klachten zijn. Mensen met weinig stress hebben meestal minder klachten van de ziekte van Crohn dan mensen met veel stress.
Roken
Rokers hebben 2 keer zoveel kans om de ziekte van Crohn te krijgen als niet-rokers. Rokers die de ziekte van Crohn hebben en blijven roken, hebben vaak ergere klachten. Ze hebben dan ook meer kans dat ze een darmoperatie nodig hebben.

De ziekte van Crohn komt vooral veel voor in West-Europa en Noord-Amerika en veel minder in Afrika en Azië.

Onderzoeken

Hoe weet ik of ik de ziekte van Crohn heb?

Om te zien of u de ziekte van Crohn heeft, bekijkt de arts uw darmen van binnen. Dat heet een kijkonderzoek van de darm.

Er wordt ook een klein stukje darm (biopt) weggehaald om te onderzoeken.

Adviezen

Adviezen bij de ziekte van Crohn

Bij de ziekte van Crohn kunnen de volgende dingen waarschijnlijk klachten uitlokken:

onregelmatig en ongezond eten,
bijvoorbeeld: veel alcohol, energiedrankjes, gevulde koeken, frikandellen en friet.
een ongezonde leefstijl,
bijvoorbeeld: veel binnen zitten, weinig bewegen, alleen maar computeren en televisie kijken.
onregelmatig leven,
bijvoorbeeld: nachtdiensten draaien, vliegen naar landen in andere tijdzones, regelmatig laat gaan stappen en 's ochtends weer vroeg naar het werk moeten of juist een heel weekend in bed liggen.
veel stress,
bijvoorbeeld: door drukke baan, veel dingen tegelijk, geen rustmomenten, spanningen met collega's, problemen thuis, ernstige gebeurtenissen in de familie, geldzorgen.
roken

U kunt ziekteaanvallen proberen te voorkomen door gezond te leven:

Eet en drink gezond.
Als u diarree heeft, is het juist belangrijk om regelmatig en gezond te eten. Neem liever 5 of 6 kleine maaltijden in plaats van 3 grotere.
Drink ruim voldoende. Met diarree verliest u veel vocht. Sommige mensen geven aan dat alcohol, coffeïne of drank met prik de diarree en/of winderigheid erger maken. Probeer die dranken niet te nemen als u er last van heeft.
Een speciaal dieet is verder meestal niet nodig.
U heeft met de ziekte van Crohn kans op een tekort aan bepaalde vitamines (zoals vitamine B12), calcium en ijzer. Met een diëtist kunt u dit eventueel bespreken.
Valt u af? Dan is het verstandig om een diëtist advies te vragen. U heeft dan misschien voeding nodig met meer energie en eiwitten.
Beweeg regelmatig.
Probeer stress te voorkomen. Bespreek met uw huisarts of bedrijfsarts hoe u dit kunt aanpakken.
Zorg voor genoeg nachtrust.
Stop met roken.

Praten over de ziekte van Crohn

Het kan enorm helpen als mensen in uw omgeving weten wat er met u is. Vooral in tijden dat u veel last heeft van uw darmen kan begrip veel helpen.
Als u makkelijk met mensen om u heen over de ziekte kunt praten, kan dat ook de stress verminderen.

Medicijnen

Medicijnen bij de ziekte van Crohn

Bij een de ziekte van Crohn krijgt u een of meer van de volgende medicijnen:

Aminosalicylaten, zoals mesalazine en sulfasalazine.
Deze medicijnen zijn er in tabletten, capsules, zetpillen en vloeistof die u via de anus inspuit (klysma's). Ze remmen de darmontsteking. Vaak gebruiken mensen ze levenslang. Soms zijn ze maar kort nodig.
Soms werken ze niet sterk genoeg en zijn corticosteroïden nodig.
Corticosteroïden, zoals prednison of prednisolon
Deze medicijnen remmen en onderdrukken de ontstekingen in de darmen krachtiger dan de aminosalicylaten. U krijgt deze medicijnen bij een hevige darmontsteking. U neemt ze zo kort mogelijk. Als u ze lang gebruikt hebben ze namelijk bijwerkingen, zoals een bol gezicht, een dunne en kwetsbare huid en botontkalking.
Ook deze medicijnen zijn er als pillen, zetpillen en klysma's (vloeistof via de anus).
Immunosuppressiva, zoals methotrexaat, tacrolimus en azathioprine
Deze medicijnen onderdrukken de afweerreactie van het lichaam. Ze kunnen worden gebruikt bij ernstige ontstekingen of als de andere medicijnen hierboven niet goed werken.
Het kan een paar maanden duren voordat deze medicijnen goed gaan werken. U kunt deze medicijnen langere tijd gebruiken om de ontsteking goed onder controle te houden. U bent dan wel vatbaarder voor infecties.
Ciclosporine
Dit is een extra krachtig medicijn dat de afweer van uw lichaam onderdrukt.

TNF-blokkers, zoals infliximab, etanercept en adalimumab
Deze medicijnen onderdrukken ook de afweer van het lichaam. Ze zorgen ervoor dat de ontstekingen verminderen en voorkomen dat ontstekingen weer erger worden. Deze medicijnen kunt u krijgen als de andere medicijnen hierboven niet goed werken.
Dit medicijn wordt met een infuus gegeven. Of u kunt het medicijn zelf inspuiten.
Diarreeremmers, zoals loperamide
Loperamide kan de diarree verminderen. Als u moet reizen of werken kan dat handig zijn.
Loperamide werkt helemaal niet tegen de ontsteking van de darm.

adalimumab

Adalimumab onderdrukt afweerreacties van het lichaam. Het hoort bij de groep van TNF-alfa remmers, dat zijn medicijnen tegen ontstekingen. Adalimumab is een biological. Dit betekent dat het door levende cellen in celkweken wordt gemaakt.

Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew, juveniele idiopathische artritis (jeugdreuma) en bij oogontstekingen in het oog (uveïtis). Ook schrijven artsen het voor bij de huidaandoeningen psoriasis en hidradenitis. En bij de chronische darmziekten ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

Artsen schrijven het soms voor bij sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck).