Bij een beroerte is een bloedvat in de hersenen afgesloten of kapot.
Daardoor kunt u klachten krijgen, zoals:
een verlamde arm of een verlamd been
een scheve mond
moeite met praten
niet goed zien
minder of ander gevoel in uw gezicht, arm of been
Bel dan direct 112, uw huisarts of de huisartsenpost.
Bij een herseninfarct krijgt u bloedverdunners. Soms kan de bloedprop opgelost of weggehaald worden.
Bij een hersenbloeding zijn soms bloeddrukverlagers nodig. Soms is een operatie mogelijk.
Bellen
Wat moet u doen bij een beroerte?
Bel bij 1 of meer van deze klachten met spoed 112, de huisarts of huisartsenpost:
een verlamde arm
een verlamd been
een scheve mond
problemen met praten of zien
minder of ander gevoel in uw gezicht, arm of been
Bel ook als u twijfelt wat voor klachten u heeft.
Schrijf de tijd op wanneer de klachten zijn begonnen.
Bel ook 112 als u wakker bent geworden met 1 of meer van deze klachten en u dus niet weet wanneer de klachten zijn begonnen.
Eet of drink niets totdat de arts u heeft onderzocht.
Wat is het
Wat is een beroerte?
Bij een beroerte is een bloedvat in de hersenen afgesloten of kapot. Hierdoor werkt een deel van uw hersencellen opeens niet meer.
U krijgt hierdoor klachten. Bijvoorbeeld een verlamde arm of een verlamd been, een scheve mond, moeite met praten, niet goed zien, of minder of ander gevoel in gezicht, arm of been.
De medische naam voor deze klachten is uitvalsverschijnselen.
Dit kan gebeuren als:
een bloedvat in de hersenen tijdelijk is afgesloten (TIA)
een bloedvat in de hersenen afgesloten blijft (herseninfarct)
een bloedvat in de hersenen kapot is waardoor het bloed eruit stroomt (hersenbloeding)
Zolang niet duidelijk is wat het is, noemen artsen het een beroerte.
Wat merk ik
Wat zijn de klachten bij een beroerte?
Bij een beroerte krijgt u opeens 1 of meer klachten. De klachten hangen af van de plek in de hersenen (hersengebied) waar de beroerte is ontstaan. Elk hersengebied heeft zijn eigen taken. Zo is er bijvoorbeeld een hersengebied voor:
bewegen van een arm of een been
gevoel in een arm of een been
bewegen van het gezicht
gevoel in het gezicht
zien
praten
geheugen
ergens aandacht voor hebben
Als een hersengebied te weinig bloed krijgt, kunt u binnen een paar minuten 1 of meer klachten krijgen, bijvoorbeeld:
U kunt 1 arm of 1 been niet meer gebruiken.
U heeft minder of een ander gevoel in 1 arm of 1 been.
U heeft minder of een ander gevoel in uw gezicht.
1 mondhoek hangt naar beneden.
U kunt minder goed zien.
U kunt moeilijker praten.
Soms veroorzaakt een beroerte een coma of een complete verlamming van armen en benen.
Oorzaken
Hoe ontstaat een beroerte?
Een beroerte kan op de volgende manier ontstaan:
Tijdens uw leven wordt uw lichaam ouder. De bloedvaten kunnen daardoor veranderen:
Ze worden binnenin smaller, er is minder ruimte.
Bloedpropjes blijven plakken aan de binnenkant van de bloedvaten.
De vaatwand raakt beschadigd.
Dit wordt slagaderverkalking genoemd. Door een hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte en roken gaat slagaderverkalking sneller. Door deze veranderingen heeft u een grotere kans op een beroerte.
De volgende gewoontes en ziekten geven meer kans op een beroerte:
roken
hoge bloeddruk
een hartziekte
diabetes (suikerziekte)
hoog cholesterol
veel alcohol drinken
ernstig overgewicht
migraine met aura
behandelingen met bepaalde hormonen (zoals hormonen tegen overgangsklachten)
Soms ontstaan bloedproppen in het hart door een onregelmatige hartslag (atriumfibrilleren). Hierbij kan een klein bloedpropje loslaten en naar de hersenen gaan. Daar kan het in een bloedvat vast blijven zitten en een TIA of herseninfarct veroorzaken.
Onderzoeken
Onderzoeken bij een beroerte
Het is belangrijk dat u zo snel mogelijk in het ziekenhuis wordt onderzocht om te kijken of u een TIA, een herseninfarct of een hersenbloeding heeft.
Hoe eerder u een behandeling krijgt, hoe beter.
Verdwijnen de klachten weer helemaal binnen een paar minuten tot uren? Dan noemen artsen het een TIA. U gaat dezelfde dag of binnen een paar dagen naar de TIA-service. Daar wordt u onderzocht en krijgt u advies.
Bij een herseninfarct of hersenbloeding duren de klachten langer. Het moet snel duidelijk zijn welke behandelingen goed voor u zijn, of juist niet.
U krijgt daarom onderzoeken, zoals een lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek, een hartfilmpje en een CT-scan en/of MRI-scan van de hersenen en bloedvaten. Soms krijgt u hierbij een contrastmiddel. Op de scan is meestal te zien of u een hersenbloeding of herseninfarct heeft.
Sommige onderzoeken worden al in de ambulance gedaan. Of de neuroloog doet al een lichamelijk onderzoek, terwijl u op de onderzoekstafel ligt voor een scan van de hersenen. Zo gaat alles zo snel mogelijk.
U krijgt ook een aantal vragen, bijvoorbeeld:
Gebruikt u bloedverdunners?
Bent u onder controle van de trombosedienst?
Bent u kort geleden geopereerd?
Heeft u ooit een hersenbloeding gehad?
Heeft u korte tijd geleden een herseninfarct gehad?
Behandeling
Hoe wordt een beroerte behandeld?
Behandeling van een hersenbloeding
Als uw bloeddruk te hoog is, krijgt u medicijnen die de bloeddruk verlagen. Dat kan via een slangetje in uw arm of met medicijnen. Bij een hersenbloeding is het namelijk beter als uw bloeddruk niet te hoog is.
Soms is een operatie nodig om de bloeding te stoppen. Bijvoorbeeld als uw klachten snel erger worden. Of een operatie mogelijk is, hangt onder meer af van de oorzaak van de hersenbloeding en van de plek waar de bloeding zit.
Behandeling van een herseninfarct
Bij een herseninfarct krijgt u bloedverdunners (pillen). Bij de meeste mensen is geen andere behandeling mogelijk.
Bijvoorbeeld omdat ze te laat in het ziekenhuis zijn.
Of omdat een behandeling bij hen meer risico's heeft dan voordelen.
Bij 28 van de 100 mensen is een behandeling mogelijk om de bloedprop op te lossen of weg te halen.
Dit moet direct na het begin van een herseninfarct gebeuren:
Bij een herseninfarct of een hersenbloeding wordt u op een speciale afdeling van het ziekenhuis opgenomen (stroke unit) voor verder onderzoek en behandeling. Daar krijgt u meestal eerst medicijnen en adviezen om gezonder te leven.
Na een herseninfarct of hersenbloeding kunnen de klachten de eerste 3 tot 6 weken veel minder worden.
Ook daarna kan het nog verbeteren, maar minder en langzamer.
Hoe eerder u met een oefenprogramma begint hoe beter. Door te oefenen leert u omgaan met klachten en dingen die u minder goed kunt.
Meer informatie
Meer informatie over beroerte
Wilt u meer weten over een beroerte dan kunt u hier informatie vinden:
Informatie en tips over de gevolgen vindt u bij de Hersenstichting.
Bij de Hartstichting vindt u een filmpje met uitleg.
