In het kort
- In een manische periode bent u veel actiever en opgewekter dan normaal.
- Ga naar uw psychiater of uw huisarts.
- U kunt door uw manische gedrag problemen krijgen.
- U krijgt (andere) medicijnen om de klachten te verminderen.
- Leef regelmatig: ga op een vaste tijd naar bed, sta op een normale tijd op.
- Zorg dat u niet in situaties komt die bij u veel spanningen geven.
- Probeer minder te doen dan u eigenlijk wilt. Zeg afspraken af als dat kan.
Wat zijn de verschijnselen van een manische periode?
Dit zijn verschijnselen van een manische periode:
- U bent veel actiever en opgewekter dan u gewend bent.
- U wordt snel boos als iets niet gaat zoals u het wilt.
- U bent overdreven optimistisch.
- U voelt zich belangrijk en heeft veel zelfvertrouwen.
- U voelt zich lichamelijk heel goed en sterk.
- U heeft nauwelijks behoefte aan slaap.
- U praat meer en sneller dan u normaal doet.
- U heeft steeds allerlei gedachten die u niet kunt stoppen.
- U bent makkelijker afgeleid dan normaal. U wilt duizend dingen tegelijk doen.
- U doet dingen en neemt besluiten zonder daar eerst goed over na te denken. U neemt grote risico’s: u geeft bijvoorbeeld veel geld uit of heeft zonder na te denken seks. Daardoor kunt u in de problemen komen.
- Tijdens een manie kunt u ook dingen zien of horen die er niet zijn (hallucinaties) of dingen denken die niet kloppen (wanen). U heeft dan een manische psychose.
Het kan zijn dat u niet merkt dat u in een manische periode zit. U voelt zich dan namelijk juist heel goed. De mensen die u goed kennen merken meestal wel dat u manisch bent.
Door uw gedrag kunt u problemen krijgen op uw werk, uw opleiding, bij het omgaan met andere mensen en in relaties.
Een manische periode duurt vaak weken tot soms maanden.
Hypomanie
U kunt ook een lichte vorm van een manie hebben. Dit heet een hypomanie. De verschijnselen zijn hetzelfde, maar minder hevig. Ze zorgen niet echt voor problemen en duren meestal korter.
Wat kan ik doen bij een beginnende manische periode?
- Ga bij beginnende verschijnselen van een manische periode altijd naar uw psychiater of uw huisarts. Hij/zij kan vaststellen of u een manische periode heeft.
- Leef regelmatig:
- Ga op een vaste tijd naar bed en sta ook op een normale tijd op.
- Let op dat u niet steeds later naar bed gaat.
- Eet ook op vaste tijden.
- Probeer minder te doen dan u eigenlijk wilt. Zeg afspraken af als dat kan. Maak uw agenda leeg.
- Zorg dat u niet in situaties komt die bij u veel spanningen geven.
- Zorg dat u geen conflicten krijgt met anderen.
- Geef niet in één keer veel geld uit zonder dat u erover heeft nagedacht. Zorg bijvoorbeeld dat u niet veel geld in één keer kunt opnemen. Of overleg eerst met naasten voordat u een groot bedrag uitgeeft.
- Bedenk dat u zich in een manische periode juist heel goed voelt, terwijl mensen om u heen zich zorgen over u maken. Neem hun zorgen serieus.
Medicijnen bij een manie
Als je je manisch voelt, krijg je medicijnen. Die zorgen dat je minder klachten hebt en geen gevaar voor jezelf of voor anderen bent.
- Je krijgt medicijnen tegen een psychose. Die werken goed tegen een manie.
- Helpen die niet genoeg? Dan krijg je ook lithium. Of een ander medicijn tegen een manie. Door deze medicijnen voel je je rustiger.
- Voel je je erg manisch? Dan krijg je vaak nog extra medicijnen tegen een psychose.
- Gebruik je medicijnen tegen depressie, dan stop je hiermee. Je behandelaar bespreekt dit met je.
- Gebruik je al lithium? Of een ander medicijn tegen een manie? Je behandelaar kijkt dan of je de pillen goed slikt. Of prikt bloed bij je. Zo weet de behandelaar of je de goede hoeveelheid van het medicijn in je bloed hebt.
lithium
Lithium vermindert hevige stemmingsschommelingen.
Artsen schrijven het voor bij depressie en clusterhoofdpijn. Ook wanneer u te veel energie heeft waardoor u bijvoorbeeld niet genoeg slaapt. Dit wordt een manie genoemd.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder met medicijnen na een manische periode?
Na ongeveer 2 weken wordt duidelijk of de medicijnen goed werken.
Werken ze niet goed of heeft u veel last van bijwerkingen? Dan krijgt u een andere hoeveelheid of andere medicijnen.
Werken ze goed, dan blijft u ze ten minste 2 tot 6 maanden slikken.
Meer informatie over bipolaire stoornis
Meer informatie over bipolaire stoornis vindt u:
- bij de Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen (VMDB). De VMDB organiseert ook lotgenotencontact, voor mensen met een bipolaire stoornis en voor hun familieleden en vrienden;
- bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie;
- bij het Kenniscentrum Bipolaire stoornissen;
- op MINDblue.nl;
- op Allesoverlithium.
Meer informatie over vaktherapie vindt u op www.vaktherapie.nl.
Gegevens van psychologen en psychiaters vindt u op www.kiezenindeggz.nl en www.zorgkaartnederland.nl.
De informatie over bipolaire stoornis is gebaseerd op de Zorgstandaard Bipolaire Stoornissen