In het kort
- U kunt uw borsten onderzoeken door te kijken en te voelen.
- Als u borstkanker heeft gehad, is het goed om dit elke maand te doen.
- Let op uw huid, uw tepels en de vorm van uw borsten.
- Ga naar uw huisarts als u een verandering van uw borst ziet of voelt.
Is het voor mij goed om mijn borsten zelf te onderzoeken?
Als u borstkanker heeft gehad
- Onderzoek uw borsten en oksels elke maand zelf.
- Daarmee kunt u eerder ontdekken of de borstkanker weer terug is.
Als u geen borstkanker heeft gehad en er ook geen borstkanker in uw familie voorkomt
- U hoeft uw borsten niet elke maand te controleren.
- Het zorgt namelijk niet voor een kleinere kans om te overlijden door borstkanker. Dat komt waarschijnlijk omdat een klein knobbeltje niet te voelen is. En een klein knobbeltje kan een soort kanker zijn dat snel uitzaait. Het maakt dan niet uit of je wel of niet je borsten vaak onderzoekt.
- Borsten zelf onderzoeken heeft voor sommige vrouwen nadelen. Het zorgt er soms voor dat vrouwen zich voor niks zorgen maken. Of onderzoeken of operaties krijgen die eigenlijk niet nodig zijn.
Als u geen borstkanker heeft gehad en er wel borstkanker in uw familie voorkomt
- U overlegt met uw arts of u uw borsten zelf gaat onderzoeken elke maand.
- Door zelfonderzoek leert u uw borsten beter kennen. U kunt veranderingen van uw borsten dan misschien eerder merken.
- Het is niet zeker of u door zelfonderzoek een kleinere kans heeft om aan borstkanker te overlijden.
Op welk moment in de maand kan ik mijn borsten het beste onderzoeken?
Hieronder staat wanneer in de maand u uw borsten het beste kunt onderzoeken:
Bent u nog niet in de overgang?
Onderzoek uw borsten als u ongesteld bent geweest. Dan zijn ze namelijk minder gevoelig en minder knobbelig. U kunt veranderingen dan beter voelen.
Voordat u ongesteld bent, kunt u altijd wat dikkere delen voelen. Die zijn weer weg na de ongesteldheid.
Heeft u een hormoonspiraal of slikt u de pil door? En bent u daardoor niet meer ongesteld? Dan maakt het niet uit op welk moment u uw borsten onderzoekt.
Bent u al in de overgang geweest en niet meer ongesteld?
Dan maakt het niet uit op welk moment u uw borsten onderzoekt.
Hoe onderzoek ik mijn borsten?
U kunt uw borsten het best onderzoeken door te kijken en te voelen.
Kijken
Zorg voor veel licht om beter te kunnen zien.
- Ga voor een spiegel staan.
- Laat uw armen ontspannen langs uw lichaam hangen.
- Kijk goed naar uw borsten. Neem daar rustig een paar minuten de tijd voor.
- Kijk naar de vorm. Meestal zijn uw borsten niet even groot.
- Let op de huid: zijn er velletjes, is de huid rood, zijn er deukjes of kuiltjes, is de huid bobbelig (sinaasappelhuid).
- Let op uw tepels: wat is de kleur, is een tepel naar binnen getrokken, zitten er korstjes of velletjes op.
- Leg uw handen daarna in uw nek.
Kijk opnieuw naar alle punten die hierboven staan: vorm, huid en tepels.
Voelen
Doe dit onderzoek bijvoorbeeld tijdens het douchen. Een warme douche kan extra ontspanning in uw borsten geven. Dan kunt u beter voelen.
Als u het onderzoek liever doet als u ligt, kan dat ook.
- Eerst onderzoekt u uw linkerborst: Leg uw linkerhand in uw nek. Leg uw rechterhand op uw linkerborst.
- Onderzoek uw borst in 4 delen:
- Eerst het bovenste en het onderste deel in het midden, aan de kant van uw borstbeen.
- Daarna het onderste en het bovenste deel aan de kant van uw arm.
- Maak met uw vlakke hand draaiende bewegingen. Ga van de buitenrand van uw borst naar de tepel.
- Voel aan de bovenkant van uw borst tot aan uw sleutelbeen.
- Controleer ook de tepel met een draaiende beweging.
- Trek even aan de tepel. U moet uw tepel gemakkelijk een beetje naar voren kunnen trekken, zonder dat deze strak vast blijft zitten op de borst.
- Doe dit allemaal ook bij de andere borst met uw rechterhand in uw nek. Met uw linkerhand onderzoekt u uw rechterborst.
- Buig daarna voorover. Dan kunt u nog eens voelen aan elke borst met uw beide handen.
- Voel ook in uw oksels.
- Voel ook in de huidplooi die van de oksel naar de borst gaat.
U kunt ook op kenjeborsten.nl een filmpje bekijken. Daarin ziet u hoe u zelf uw borsten kunt onderzoeken.
Meer over wat u kunt zien en voelen en wat dat kan zijn, leest u bij een verandering van mijn borsten.
Wat doe ik als er iets aan mijn borsten is veranderd?
U bent nog niet in de overgang:
- Maak direct een afspraak bij uw huisarts in deze situaties:
- De huid of tepel van uw borst verandert.
- Er komt bloed, bruin vocht of pus uit uw tepel.
- U voelt 1 of meer dikke klieren in uw oksel.
- Voelt u iets in uw borst? Of zijn uw 2 borsten pijnlijk?
- Dan kunt u eerst afwachten wat er gebeurt als u ongesteld bent geweest.
- Verdwijnen de veranderingen dan niet, ga naar uw huisarts. Zeg duidelijk wat u heeft gezien of gevoeld en waar u zich zorgen over maakt.
- Verdwijnen de veranderingen wel, dan hoeft u niets te doen. De verandering kwam dan door uw hormonen.
- Dan kunt u eerst afwachten wat er gebeurt als u ongesteld bent geweest.
U bent in of na de overgang. Of u heeft eerder borstkanker gehad:
- Voelt of ziet u een verandering van uw borst?
- Maak dan direct een afspraak bij uw huisarts. Wacht niet af.
Onderzoek bij de huisarts bij een verandering van mijn borsten
Uw huisarts bekijkt uw borsten en voelt. Ook voelt uw huisarts of de lymfklieren in uw oksel en bij uw sleutelbenen dikker zijn.
Vertel het uw huisarts als iemand in uw familie borstkanker heeft. Uw huisarts kan inschatten of uw risico om zelf borstkanker te krijgen dan groter is.
Samen bespreekt u of verder onderzoek nodig is. Bijvoorbeeld een echo of een borstfoto (mammogram). Bij vrouwen jonger dan 30 jaar is de borst beter te bekijken met een echo.
De huisarts kan u doorsturen naar een ziekenhuis voor onderzoek naar borstkanker.
Meer informatie over borstkanker opsporen
We hebben de informatie over klachten aan de borsten en borstkanker gemaakt met: