Ik heb diabetes type 1 en mijn bloedsuiker is vaak te hoog of te laag

In het kort

In het kort

  • Een goede bloedsuiker bij diabetes type 1 ligt tussen de 4,5 en 10.
  • Regelmatig een te hoge bloedsuiker vergroot het risico op problemen in de toekomst.
  • Een te lage bloedsuiker geeft direct klachten, zoals zweten, hartkloppingen, duizeligheid.
  • Heeft u die klachten?
    • Controleer eerst of uw bloedsuiker echt laag is.
    • U kunt druivensuiker (15-20 gram) nemen om de suiker te verhogen.
  • Het kan zijn dat u een te lage bloedsuiker niet (meer) voelt aankomen (hypo unawareness).
Wat is het

Goede bloedsuikers bij diabetes type 1

De bedoeling van de behandeling van diabetes type 1 is dat u een zo normaal mogelijke bloedsuiker heeft. Voor mensen met diabetes gelden meestal deze streefwaarden:

  • ’s ochtends voor het eten: tussen de 4,5 en 8 (nuchtere bloedsuiker)
  • 2 uur na een maaltijd: onder de 10

De hoeveelheid suiker in uw bloed verandert steeds. U moet insuline toedienen om uw bloedsuiker goed te houden. Het is moeilijk om de hoeveelheid insuline zo in te stellen dat uw bloedsuiker altijd precies goed is. Uw bloedsuiker zal soms te hoog en soms te laag zijn.

U bent ‘goed ingesteld’ als het meestal lukt om uw bloedsuiker tussen de 4,5 en 10 te houden. U spreekt met uw arts af wat voor u de best haalbare waarden zijn.

Geregeld te veel suiker in uw bloed verhoogt de kans op latere problemen, zoals hart- en vaatziekten of oog-, nier- en zenuwschade. Maar van een hele lage bloedsuiker raakt u bewusteloos. Het is daarom belangrijk dat u een te hoge en een te lage bloedsuiker goed herkent.

insuline

Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.

Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoge bloedsuiker

Een hoge bloedsuiker bij diabetes type 1

Bij mensen met diabetes kan de bloedsuiker na het eten gemakkelijk stijgen tot 12 of 15. De bloedsuiker is 1,5 tot 2 uur na de maaltijd op zijn hoogst. De bloedsuiker verandert echter niet alleen door eten en drinken, maar ook door emoties, medicijnen (zoals corticosteroïden), ziekten, beweging, stress en ontspanning.

Een hoge bloedsuiker heet hyperglykemie (‘hyper’). Niet iedereen merkt iets van een hoge bloedsuiker. Maar misschien heeft u meer dorst en moet u veel plassen. Als de bloedsuiker langere tijd hoog blijft, kunt u ook last hebben van moeheid, jeuk en infecties. Bij een erg hoge bloedsuiker kunt u last krijgen van sufheid en braken.

Heeft u klachten die wijzen op een hoge bloedsuiker? Controleer dan eerst of de waarden werkelijk verhoogd zijn. Uw behandelaar heeft met u afgesproken wat u vervolgens moet doen, bijvoorbeeld extra insuline nemen.

Soms went het lichaam aan een hoge bloedsuiker. Als u dan probeert de bloedsuiker te verlagen, ontstaan al snel klachten die horen bij een lage bloedsuiker. Terwijl de waarden helemaal niet zo laag zijn. Overleg met uw arts of diabetesverpleegkundige wat u in deze situatie het beste kunt doen.

insuline

Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.

Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Lage bloedsuiker

Een lage bloedsuiker bij diabetes type 1

Bij diabetes type 1 ontstaat een lage bloedsuiker (hypoglykemie of ‘hypo’) als u meer insuline heeft toegediend dan u nodig bleek te hebben.

Een te lage bloedsuiker kan deze klachten geven:

  • honger
  • zweten
  • hartkloppingen
  • gapen
  • duizeligheid
  • verwardheid, niet kunnen concentreren
  • beven
  • rusteloosheid
  • tintelingen in handen, voeten of lippen
  • wazig zien of dubbelzien
  • hoofdpijn
  • een wisselend humeur

Als uw bloedsuiker heel erg laag is, wordt u suf. U kunt zelfs uw bewustzijn verliezen.

Bespreek met uw behandelaar wat u kunt doen bij klachten die wijzen op een lage bloedsuiker. Vaak is het advies:

  • Controleer eerst of de waarden werkelijk laag zijn, als u daar op dat moment toe in staat bent.
  • Neem druivensuiker (15-20 gram) om de hoeveelheid suiker in het bloed te verhogen.
  • Als het nog langer dan een uur duurt voordat u gaat eten: neem daarna een tussendoortje met koolhydraten.

De bloedsuiker wordt na een te lage waarde tijdelijk te hoog.

insuline

Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.

Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Meer kans op hypo

Wanneer heb ik meer kans op een ernstig lage bloedsuiker met bewusteloosheid?

Bij een ernstige hypo is uw bloedsuiker zo laag dat u bewusteloos raakt.

In een aantal situaties is de kans op een ernstige hypo verhoogd:

  • Als u niet meer aanvoelt dat uw bloedsuiker omlaag gaat. Daardoor voelt u de hypo niet aankomen. Men noemt dit hypo unawareness.
  • Als u geheugen- of concentratieproblemen heeft.
  • Als uw zenuwen beschadigd zijn door diabetes. Het gaat hier om autonome neuropathie: beschadiging van de zenuwen die lichaamsprocessen aansturen, zoals de hartslag en de spijsvertering. Een gevolg kan zijn dat de maag zich minder snel leegt.
  • Als u langer dan drie jaar antidepressiva slikt. Bespreek dan met uw arts of u kunt stoppen met die medicijnen.
  • Als u rookt. Het is verstandig om te stoppen met roken.
Ernstige hypo

Wat te doen bij een ernstige lage bloedsuiker met bewusteloosheid?

Bij een ernstige hypo is uw bloedsuiker zo laag dat u bewusteloos raakt.

  • Iemand in uw omgeving moet dan 112 bellen.
  • Ook kan een bekende u een injectie met glucagon geven. Hiervoor moet hij of zij dan wel instructie hebben gehad.

Het is belangrijk dat uw suikerwaarden zo snel mogelijk verhoogd worden. Dat kan met een injectie met glucagon. Deze stof zorgt ervoor dat de lever glucose uit zijn eigen voorraad aan het bloed gaat geven. Als de glucagon onvoldoende werkt en de ambulance komt, dan krijgt u een infuus met een suikeroplossing.

Hoe voorkomt u nieuwe hypo’s?

  • U kunt nagaan of uw insulinebehandeling (nog) goed is aangepast aan uw voeding. Hypo’s zijn overigens niet altijd te voorkomen, hoe goed uw behandeling ook is.
  • Bij hypo unawareness kunt u leren een lage bloedsuiker beter te herkennen.
  • Soms helpt het om een ander soort insuline te gaan gebruiken.
  • Soms helpt het om over te stappen op een insulinepomp.
  • Een sensor kan helpen u op tijd te waarschuwen tegen een naderende lage bloedglucosewaarde. Deze wordt echter nog niet altijd vergoed. Overleg hierover met uw behandelend arts.

Uw arts of diabetesverpleegkundige overlegt met u wat in uw situatie een goede aanpak is.

Er zijn insulinepompen waarvan de insulinetoediening gestopt kan worden door een sensor die de suikerwaarde meet (continue glucose monitoring). Deze kunnen een uitkomst zijn voor mensen die ’s nachts een te lage bloedsuiker hebben, bij hypo unawareness of vanwege werk.

glucagon

Glucagon verhoogt het bloedsuiker.

Artsen schrijven glucagon voor bij een te laag bloedsuiker ('hypo') bij mensen met diabetes mellitus (suikerziekte).

Artsen gebruiken glucagon ook in het ziekenhuis om de darmbewegingen te onderdrukken. Bijvoorbeeld bij een onderzoek aan de darmen. En verder bij onderzoek naar de werking van de alvleesklier. Ook gebruiken artsen het als iemand teveel van bepaalde medicijnen tegen een hoge bloeddruk heeft ingenomen. Bijvoorbeeld een betablokker, zoals metoprolol, of een calciumblokker, zoals verapamil.

Deze tekst gaat alleen over het gebruik van glucagon bij een hypo door diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

insuline

Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.

Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Minder gevoelig voor lage bloedsuiker

Ik voel een lage bloedsuiker niet (meer) aankomen

Uw lichaam beschermt zichzelf tegen een te lage bloedsuiker. Als de bloedsuiker daalt, maakt u extra hormonen aan (glucagon en adrenaline) en krijgt u klachten als honger, zweten, hartkloppingen en duizelingen. Zo merkt u dat de bloedsuiker daalt en kunt u op tijd iets met suiker eten.

Maar het kan zijn dat u steeds minder merkt van een lage bloedsuiker. Het risico bestaat dan dat u al bewusteloos raakt voordat u iets merkt. Dat heet hypo unawareness.

Verminderde of verdwenen gevoeligheid voor een laag bloedsuiker komt vrij veel voor. Van de 100 mensen met diabetes type 1, krijgen 25 tot 30 mensen hiermee te maken.

Hypo unawareness kan op twee manieren ontstaan.

  1. Uw lichaam went aan een lage bloedsuiker. De klachten die horen bij een hypo komen daardoor steeds wat later, als de bloedsuiker weer wat lager is dan de vorige keer. Mensen die streven naar een scherpe instelling (een zo laag mogelijke HbA1c), lopen meer risico op hypo unawareness.
    Overleg met uw behandelaar of u dit gewenningspatroon kunt doorbreken door enkele weken een hogere bloedsuiker aan te houden.
  2. Diabetes kan zenuwen beschadigen (neuropathie). Soms beschadigen de zenuwen die onbewuste lichaamsprocessen aansturen. Denk aan de ademhaling, de hartslag en de spijsvertering. Deze zenuwschade kan ook leiden tot hypo unawareness.

Er zijn speciale cursussen waar u leert omgaan met hypo unawareness. U kunt aan uw diabetesverpleegkundige vragen waar u deze cursus kunt volgen. Belangrijke onderdelen zijn:

  • (opfrissen van) kennis van voeding: hoe beïnvloedt uw eten de bloedsuiker?
  • (opfrissen van) kennis van andere factoren die de bloedsuiker beïnvloeden, zoals inspanning, slapen, vasten, stress
  • inzicht in de werking van insuline
  • kennis van andere, voor u specifieke, signalen van een te lage bloedsuiker

glucagon

Glucagon verhoogt het bloedsuiker.

Artsen schrijven glucagon voor bij een te laag bloedsuiker ('hypo') bij mensen met diabetes mellitus (suikerziekte).

Artsen gebruiken glucagon ook in het ziekenhuis om de darmbewegingen te onderdrukken. Bijvoorbeeld bij een onderzoek aan de darmen. En verder bij onderzoek naar de werking van de alvleesklier. Ook gebruiken artsen het als iemand teveel van bepaalde medicijnen tegen een hoge bloeddruk heeft ingenomen. Bijvoorbeeld een betablokker, zoals metoprolol, of een calciumblokker, zoals verapamil.

Deze tekst gaat alleen over het gebruik van glucagon bij een hypo door diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

insuline

Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.

Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Meer informatie

Meer informatie over diabetes type 1

De informatie over diabetes type 1 is gebaseerd op:

Deze tekst is aangepast op
FMS

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?