Ik ben overspannen

vrouw is overspannen of heeft burn-out

In het kort

  • Als je overspannen bent, kun je veel spanning hebben van:
    • dingen die je moet doen
    • dingen die jou gebeuren
    • problemen
  • Het lukt niet goed om met die spanning om te gaan.
  • Je bent bijvoorbeeld moe, je slaapt slecht en je piekert veel.  
  • Het lukt niet meer om elke dag te doen wat je wilt doen.
  • Zorg voor meer ontspanning en leef gezond.
  • Praat erover met een vriend of familielid, je huisarts of met de praktijkondersteuner.

Video

Bekijk de video Overspannen op Thuisarts

Wat is overspannen zijn?

Je wordt overspannen als je veel spanning hebt in je leven en het niet goed lukt om daarmee om te gaan.

Spanning hoort bij het leven. Een beetje spanning is vaak prettig. Het zorgt ervoor dat je snel op dingen kunt reageren. Maar als er te veel spanning is die te lang duurt, wordt het onprettig.
Bijvoorbeeld in deze situaties:

  • Je wordt ontslagen of je verliest een vriend of familielid.
  • Je hebt problemen. Zoals schulden of een relatie die niet goed gaat.
  • Je krijgt weinig steun van de mensen om je heen.

Lukt het je niet om iets aan deze dingen te veranderen? Of om nog te ontspannen of anders om te gaan met de spanning? Dan word je overspannen. Het voelt of je geen controle meer hebt over je leven. En het lukt niet meer om elke dag te doen wat je wilt doen.

Heb je deze dingen al langer dan 6 maanden? En ben je vooral moe en uitgeput? Dan heb je misschien een burn-out.

Wat merk je als je overspannen bent?

Als je overspannen bent, heb je klachten van alle 4 dingen die hieronder staan.

Klachten door spanning

Je bent overspannen als 3 of meer van deze dingen voor jou kloppen:

  • Je bent moe.
  • Je slaapt slecht.
  • Je bent snel boos.
  • Je kunt niet tegen drukte of lawaai.
  • Je huilt snel.
  • Je piekert veel.
  • Je hebt een gejaagd gevoel.
  • Je hebt moeite om je aandacht bij dingen te houden.
  • Je hebt moeite met dingen onthouden.

Het gevoel dat je geen controle meer hebt

Je hebt het gevoel dat je de problemen in je leven niet meer aankunt. Je voelt je machteloos. Alsof je geen controle meer over je leven hebt.

De dingen van elke dag lukken niet

Het lukt niet meer om de dingen te doen die je elke dag wilt doen. Bijvoorbeeld werken, studeren of het huishouden. Of goed opletten in het verkeer. Misschien lukt het ook niet om goed contact te hebben met andere mensen.

Je voelt het in je lichaam

Je kunt ook hiervan last hebben als je overspannen bent:

  • Je bent heel erg moe.
  • Je hebt hoofdpijn.
  • Je bent duizelig.
  • Je hebt pijn op je borst.
  • Je hart klopt extra snel.
  • Je hebt last van je maag.
  • Je hebt buikpijn.

Waardoor word je overspannen?

Je kunt door 1 heftige gebeurtenis overspannen worden. Maar vaak zijn er verschillende dingen die samen te veel spanning geven.

Dingen die je moet doen

Er zijn veel dingen die je moet of wilt doen. Bijvoorbeeld:

  • voor je kinderen zorgen, het huishouden doen en je werk of opleiding doen
  • een cursus of een verbouwing
  • contact houden met familie, vrienden of buren
  • zorgen voor iemand die ziek of oud is

Het kost soms veel tijd en energie om al deze dingen te doen. En je houdt misschien weinig tijd over om te ontspannen. Je wordt erg moe en je voelt je uitgeput.

Dingen die jou gebeuren

Er gebeuren ernstige of juist leuke dingen. Bijvoorbeeld:

  • Iemand om je heen wordt ernstig ziek.
  • Je gaat verhuizen.
  • Je wordt ontslagen of je hebt een nieuwe baan.
  • Je gaat trouwen.
  • Je krijgt een kind.

Soms gebeurt er veel in korte tijd. Het is dan lastig om met al deze veranderingen om te gaan. Als dat niet goed lukt, kun je overspannen worden.

Problemen

Je hebt problemen. Bijvoorbeeld:

  • met je baas of collega's
    of met je familie, partner of kinderen
  • met je gezondheid
  • op je werk of opleiding
  • met geld of je huis

Je probeert je problemen op te lossen of ermee om te gaan. Dat kost veel energie. Je kunt overspannen worden als je niet weet hoe je deze problemen kunt oplossen.

Weten of je overspannen bent

Vertel het aan je huisarts als je denkt dat je misschien overspannen bent. Je huisarts kan in 1 of meer gesprekken herkennen of dat bij jou zo is. Het kan helpen als je huisarts ook informatie krijgt van bijvoorbeeld je partner, familie of iemand anders die je vertrouwt. Soms vraagt de huisarts of je een vragenlijst wilt invullen. Dit helpt mee om te weten of je overspannen bent.

Wat kun je zelf doen als je overspannen bent?

Zorg goed voor jezelf en leef gezond. Probeer te ontspannen en maak een vast programma voor je dag. Vraag hulp en steun aan mensen om je heen.

Meestal gaat beter worden in 3 stappen:

1. Begrijpen en accepteren
2. Oplossingen zoeken voor je problemen
3. Dingen in je leven anders gaan doen

Lees hoe je dit kunt doen: beter worden als je overspannen bent.

Hulp als je overspannen bent

Je kunt hulp krijgen van je huisarts of de praktijkondersteuner. Je hebt bijvoorbeeld elke 2 of 4 weken een afspraak.
Jullie praten bijvoorbeeld over deze dingen:

  • De problemen die je wilt oplossen.
  • Hoe je omgaat met spanning (stress).
  • Hoe je in de toekomst met spanning kunt omgaan.

Heb je problemen op je werk? Of lukt werken door de spanning minder goed? Bespreek het met je werkgever. En neem contact op met de bedrijfsarts.
Heb je problemen met je studie? Of lukt studeren door de spanning minder goed? Bespreek het met je mentor of decaan.

Er zijn geen medicijnen die je helpen om beter te worden als je overspannen bent.

Hoe gaat het verder als je overspannen bent?

Bij de meeste mensen die overspannen zijn, gaan hun klachten weer weg. Soms duurt het lang. Blijf zoeken naar oplossingen en hou je gezonde gewoontes vol. En vraag hulp aan de mensen om je heen of aan je huisarts.

Veel mensen kunnen na ongeveer 3 maanden weer doen wat ze willen doen.

Heb je al langer dan 6 maanden klachten en ben je vooral moe en uitgeput? Dan heb je misschien een burn-out.

Heb je meer hulp nodig? Dan kan je huisarts je doorsturen naar een psycholoog. Lees ook de informatie over psychische klachten.

Meer informatie als je overspannen bent

Meer informatie als je overspannen bent, vind je op:

  • wijzijnmind.nl. Hier kun je ook terecht voor contact met mensen die ook overspannen zijn.
  • mentaalvitaal.nl. Hier lees je tips om niet overspannen te worden.

Over deze tekst

Deze tekst is aangepast op