In het kort
- Bij deze operatie wordt een deel van je knie vervangen door een kunstknie.
- Je kunt deze operatie krijgen:
- als je artrose aan 1 kant van je knie hebt
- als andere behandelingen tegen artrose niet helpen of niet genoeg helpen
- Voor de operatie bespreekt de arts met je hoe de operatie gaat en wat je kunt verwachten.
- Met de arts die de verdoving regelt bespreek je welke verdoving voor jou geschikt is.
- De fysiotherapeut of oefentherapeut helpt je na de operatie om je been weer goed te bewegen.
Wat is een halve kunstknie?
Bij een halve kunstknie wordt een deel van je knie vervangen door een kunstknie. Een halve kunstknie bestaat meestal uit 3 delen: 2 van metaal en 1 van hard plastic.
© NOV - Zorg voor Beweging
Een arts die veel weet over operaties van de botten (orthopedisch chirurg) zet de metalen delen vast in je bovenbeen en je onderbeen. Het plastic deel komt ertussenin. Zo kan je knie soepel buigen.
Deze operatie wordt vooral gedaan als je artrose in je knie hebt. Bij artrose wordt het kraakbeen in je kniegewricht dunner.
Je kunt deze operatie krijgen als je 1 of meer van de volgende dingen hebt:
- De artrose zit aan 1 kant van je knie.
- Andere behandelingen tegen de artrose in je knie helpen niet of helpen niet genoeg.
Kijk bij artrose in de knie om te lezen wat de andere behandelingen zijn.
Doel van de operatie
Na deze operatie heb je minder pijn en kun je je knie weer beter gebruiken.
Voorbereiding op de operatie voor een halve kunstknie
Om je voor te bereiden op de operatie, heb je deze afspraken:
Afspraak met de arts de operatie doet
Je krijgt een afspraak met de arts die je knie opereert (orthopedisch chirurg). Dit is een arts die klachten van gewrichten zoals knie of heup behandelt. Samen bespreken jullie de volgende vragen:
- Hoe gaat de operatie?
- Wat kun je verwachten na de operatie?
- Hoe gaat de zorg na de operatie?
Afspraak met de arts die de verdoving regelt
Je krijgt ook een gesprek met de arts die de verdoving regelt (anesthesist). Je bespreekt samen welke verdoving voor jou een goede keuze is. Je kunt kiezen tussen 2 verdovingen:
- diepe slaap (narcose)
Je wordt met medicijnen in slaap gebracht. Je merkt hierdoor niets van de operatie.
Je krijgt een buisje in je keel voor je ademhaling tijdens de operatie. Daardoor kun je na de operatie keelpijn hebben.
Door de narcose kun je na de operatie misselijk zijn. Ook kun je een paar dagen suf, slaperig en somber zijn. - een verdoving van de zenuw die pijn doorgeeft aan de hersenen (ruggenprik)
Alleen de onderkant van je lichaam wordt verdoofd. Bij een ruggenprik heb je minder pijn na de operatie dan na diepe slaap (narcose).
Een nadeel is dat je spieren korte tijd minder sterk zijn.
De kans dat je misselijk wordt is kleiner dan na een narcose.
Wat kun je zelf doen om je voor te bereiden op de operatie voor een halve kunstknie?
De arts vertelt je wat je zelf kunt doen om je voor te bereiden op de operatie. Zoals:
Afvallen
Soms raadt je arts je aan om voor de operatie gewicht te verliezen. Als je overgewicht hebt, heb je een grotere kans op problemen na de operatie, zoals:
- ontsteking van de operatiewond door een bacterie
- een bloedprop in een bloedvat (trombose)
- een bloedprop die een bloedvat in de longen afsluit (longembolie)
Als je hulp wilt bij het afvallen, bespreek dit dan met je arts of huisarts.
Beenspieren trainen
Het kan handig zijn om voor de operatie je beenspieren extra sterk te maken. Door sterke beenspieren kun je na de operatie snel en goed beter worden. Je arts kan je hiervoor doorsturen naar de fysiotherapeut of oefentherapeut. Die helpt je bij de oefeningen.
Vervoer
Na de operatie mag je niet zelf naar huis rijden. Vraag daarom iemand die je na de operatie met de auto naar huis kan brengen. Denk ook na over vervoer als je na de operatie thuis bent en ergens naartoe moet.
Hulpmiddelen
Vraag de arts die de operatie doet wat je nodig hebt na de operatie, zoals krukken, een rolstoel of een douchestoel. Het is handig als je deze hulpmiddelen voor de operatie al in huis hebt.
Huishouden
Na de operatie kun je nog niet alles zelf doen in het huishouden. Vraag vooraf om extra hulp thuis als dit nodig is. Als er niemand in je omgeving is die je kan helpen, bespreek dit dan met je arts.
Werk
Wanneer je na de operatie weer aan het werk kunt, hangt af van het werk dat je doet. Misschien kan je werk tijdelijk worden aangepast, totdat je weer beter bent. Bijvoorbeeld een aangepaste werkplek, andere werktijden of andere taken. Bespreek dit met je werkgever.
Hoe gaat de operatie voor een halve kunstknie?
Je blijft 1, 2 of 3 dagen in het ziekenhuis.
Niet eten en drinken
- Vanaf een paar uur voor de operatie mag je niets meer eten. Je kunt dan nog wel water, thee of koffie zonder melk drinken.
- Het verschilt per ziekenhuis of je voor de operatie nog mag drinken. Soms mag je tot aan de operatie blijven drinken. Soms mag je kort voor de operatie niets meer drinken, behalve een slokje water als je medicijnen moet slikken.
De operatie
De arts maakt meestal een snee op de plek waar je knie versleten is. Op die plek komt een litteken. De arts haalt de beschadigde delen van je knie weg. Daarna plaatst die de halve kunstknie.
Hoe gaat het verder na de operatie voor een halve kunstknie?
Na de operatie krijg je pijnstillers.
Er zit soms een dun slangetje (drain) in de wond. De drain zorgt ervoor dat bloed en wondvocht uit de wond kan. De drain wordt meestal na 1 dag weggehaald.
Hoe sneller je je knie weer beweegt, hoe beter. Vaak mag dit nog op dezelfde dag van de operatie. Een fysiotherapeut of oefentherapeut helpt je met het buigen en strekken van je knie.
Je mag meestal weer naar huis als je:
- je knie weer vrij goed kunt buigen en strekken
- zelf naar het toilet kunt
Je krijgt oefeningen mee naar huis om je been weer sterker te laten worden. Een oefentherapeut kan je helpen om goed te staan en te bewegen.
Wat zijn de risico's van de operatie voor een halve kunstknie?
Vooraf bespreekt je samen met de arts die de operatie doet wat de risico’s zijn van de operatie:
- ontsteking van de operatiewond door een bacterie
- nabloeding
- bloedprop in een bloedvat (trombose)
- schade aan een zenuw
Hierdoor kun je minder gevoel hebben rond het litteken. - buigen van de knie gaat niet of doet pijn
Dit kan komen door het litteken. Hierdoor wordt je knie stijf. - Een bot kan breken door het plaatsen van de kunstknie.
- De kunstknie kan loslaten of versleten raken.
Heel soms besluit de arts tijdens de operatie om een hele kunstknie te plaatsen. Dit gebeurt als de artrose erger is dan verwacht.
Hoe gaat het verder met een halve kunstknie?
Na de operatie kun je je knie al snel weer helemaal gebruiken. Soms krijg je het advies om de eerste 6 weken met krukken te lopen. Zo komt er niet te veel druk op je kunstknie.
Na de operatie kom je nog een paar keer terug voor controles:
- Binnen 2 maanden na de operatie bekijkt de arts of de wond goed geneest en of je je knie en been goed kunt gebruiken.
- Na 1 jaar controleert de arts of je nog klachten hebt.
Meestal heb je na het herstel van de operatie geen of minder pijn in de knie.
Een halve kunstknie gaat 10 tot 15 jaar mee als alles goed gaat. En vaak zelfs langer.
Wanneer bellen na een operatie voor een kunstknie?
Bel het ziekenhuis bij 1 of meer van de volgende klachten:
- Je hebt koorts.
- Er komt na 5 dagen nog vocht uit de wond.
- De wond wordt dik.
- De wond doet meer pijn.
- Je kunt niet meer op je been staan, terwijl je dit eerder wel goed kon.
Meer informatie over artrose in de knie en operaties
- Meer informatie via:
- Contact met mensen die in dezelfde situatie zitten via:
Informatie over ziekenhuizen die een knie vervangen: Ziekenhuischeck.nl.
Over deze tekst
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor specialisten over geïsoleerde mediale en laterale artrose van de knie.