In het kort
- Een maagverkleining is een operatie die helpt om voor langere tijd gewicht te verliezen bij ernstig overgewicht.
- Het kan jou goed helpen als het je niet lukt om door een gezonde leefstijl af te vallen en op een goed gewicht te blijven.
- De chirurg maakt je maag kleiner. Daardoor kun je alleen nog kleine porties eten.
- Of je een maagverkleining kunt krijgen, hangt onder andere af van
- je gewicht
- je gezondheid
- welke andere ziekten je hebt
- Risico’s van een maagverkleining zijn bijvoorbeeld
- lekkage op de plek van hechtingen
- een bloeding in je buik
Wat is een maagverkleining?
Een maagverkleining is een operatie die helpt om voor langere tijd veel gewicht te verliezen bij ernstig overgewicht (obesitas).
De chirurg maakt je maag kleiner. Daardoor kun je nog maar kleine porties eten. Ook heb je minder honger. Hierdoor val je af.
Er zijn verschillende operaties om de maag kleiner te maken. De meest gebruikte zijn de gastric bypass en gastric sleeve. Je bespreekt met de chirurg welke operatie het beste bij je past.
Wanneer kan ik voor een maagverkleining kiezen?
Of een maagverkleining geschikt is voor jou, hangt af van:
- je gewicht. Een maagverkleining kan:
- bij een Body Mass Index (BMI) van meer dan 40.
Bent je Aziatisch? Dan kan een maagverkleining misschien bij een BMI vanaf 35. - bij een BMI van 35 of hoger met 1 of meer ziektes erbij die minder erg worden als je afvalt, zoals diabetes, hoge bloeddruk, astma of slaap-apneu.
- bij een BMI tussen 30 en 35 als je diabetes type 2 hebt.
- bij een Body Mass Index (BMI) van meer dan 40.
- je totale gezondheid. Je hart, longen en de rest van je lichaam moeten goed genoeg werken voor de narcose en de operatie.
- je wil om een leefstijlprogramma te volgen.
Je gaat eerst naar je huisarts. Denkt de huisarts dat een maagverkleining bij jou past? Dan kies je samen met de huisarts een ziekenhuis dat maagverkleiningen doet.
Je krijgt allerlei onderzoeken:
- onderzoek naar andere ziektes
- onderzoek van een diëtist
- onderzoek om zeker te weten dat je lichamelijk gezond genoeg bent voor de operatie.
Je kunt geen maagverkleining krijgen bij:
- een ernstige psychische ziekte, zoals een ernstige depressie, psychose, een verslaving of een eetstoornis, zoals boulimia.
- een hormoonafwijking die het overgewicht veroorzaakt en te behandelen is
- zwangerschap of de wens om binnen een jaar zwanger te worden
- een ziekte waar je binnen korte tijd aan kunt overlijden
Heb je een darmziekte? Een operatie is dan soms mogelijk. Overleg hierover met je arts.
Hoe gaat het verder als ik ben afgewezen voor een maagverkleining?
Ben je afgewezen? Bespreek dit met je huisarts of specialist.
Misschien kun je later wel een maagverkleining krijgen als er iets is veranderd in je situatie. Bijvoorbeeld nadat je behandeld bent voor je klachten of na je zwangerschap.
Resultaten van een maagverkleining
Minder zwaar
Een maagverkleining helpt om af te vallen doordat je minder kunt eten. Maar het afvallen gaat niet vanzelf. Het aantal kilo’s dat je afvalt, hangt ook af van wat en hoeveel je eet en hoeveel je beweegt. Het is belangrijk dat je voor de rest van je leven genoeg beweegt en gezond eet met kleine beetjes tegelijk.
- De meeste mensen verliezen binnen een jaar ongeveer 35 tot 40% van hun totale gewicht.
- De meeste mensen zijn een jaar na een maagverkleining afgevallen tot een BMI van minder dan 35.
- De gemiddelde BMI na een operatie is 30 tot 32.
- De meeste mensen raken hun overgewicht niet helemaal kwijt.
- Meestal vinden mensen hun kwaliteit van leven beter geworden.
Minder ziek
Een lager gewicht is goed voor ziektes die door overgewicht komen of erger worden. Bijvoorbeeld diabetes type 2, gewrichtsklachten, astma, slaap-apneu en hoge bloeddruk.
Binnen een jaar na de maagverkleining:
- zijn 80 van de 100 mensen die een hoge bloeddruk hadden van hun hoge bloeddruk af
- zijn 70 van de 100 mensen met diabetes type 2 van hun diabetes af
- hebben 90 van de 100 mensen die slaap-apneu hadden dit niet meer
De positieve invloed is vaak al snel na de operatie merkbaar. Bijvoorbeeld doordat mensen minder medicijnen nodig hebben. Zo kunnen veel mensen met diabetes type 2 binnen 6 weken na de operatie stoppen met insuline.
insuline
Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.
Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Eten en drinken na een maagverkleining
Je krijgt na de operatie hulp van een diëtist.
- Per maaltijd kun je eten wat er ongeveer op een ontbijtbordje past.
- Eet langzaam en kauw goed.
- Drink en eet niet tegelijk. Een half uur na het eten mag je wat drinken.
- Eet gezond:
- Eet voldoende eiwitten. Dat is nodig voor je spieren. Eiwitten zitten vooral in vlees, vis, kip, ei, noten, peulvruchten (bonen, erwten), melk, kwark en yoghurt.
- Eet 3 maaltijden. Als ontbijt of lunch kun je een boterham of 2 crackers eten. Als avondeten mag je in totaal 200 gram rijst/aardappelen/groente en vlees.
- Eet 3 kleine gezonde tussendoortjes. Bijvoorbeeld fruit, een bakje yoghurt, een cracker of een glas karnemelk.
- Eet zo min mogelijk producten met suiker en vet. Bijvoorbeeld ijs, chocolade, chips, gefrituurde snacks, snoep en koek.
- Drink minstens 1,5 liter vocht verspreid over de dag, zoals water, thee of koffie zonder suiker, of melk.
- Drink geen frisdrank (prik) of water met koolzuur.
- Stop met eten zodra je het gevoel hebt dat je genoeg hebt gegeten.
- Sla geen maaltijden over. Als je vaak niet eet, heb je een grotere kans dat je te weinig eiwitten en vitamines binnenkrijgt.
- Je kunt alcohol drinken na een maagverkleining. Alcohol wordt na een maagverkleining sneller opgenomen. Je wordt dus sneller dronken. Ook bevat alcohol veel calorieën.
Risico’s van een maagverkleining
Tijdens of vlak na de operatie kunnen problemen ontstaan, zoals:
- Lekkage. Op de plek van hechtingen en nietjes kan een gaatje ontstaan. Door dat gaatje lekt de inhoud van de maag of darmen in de buik. Dit kan bijvoorbeeld een ontsteking van het buikvlies veroorzaken. Dan is weer een kijkoperatie nodig. 1 van de 100 mensen krijgt lekkage.
- Nabloedingen. Op de plek van de operatie kan iets gaan bloeden. Meestal is dat binnenin de buik. Hiervoor moet soms opnieuw geopereerd worden. 2 van de 100 mensen krijgen een nabloeding.
- Ontstekingen, zoals een ontsteking van de operatiewond, longontsteking of blaasontsteking.
- Trombose. Bij een operatie kan een bloedpropje in de bloedvaten van het been komen. Het bloedvat zit dan dicht (trombosebeen). Je been is dan dik, rood en pijnlijk.
Zo’n bloedpropje kan ook in de longen komen. Daar komt een bloedvat dicht te zitten. Dit heet longembolie en kan gevaarlijk zijn. Daarom krijg je na de operatie medicijnen tegen trombose (bloedverdunners). - Overlijden. 2 van de 1000 mensen overlijdt tijdens of vlak na een maagverkleining.
Ook weken, maanden en zelfs jaren na de operatie kun je nog problemen hebben door een maagverkleining:
- Dumping (alleen bij gastric bypass). Dit ontstaat als je te snel en te veel voedsel eet of drinkt waar veel vet en suiker in zit. Je wordt misselijk, duizelig en begint te zweten. Dumping is niet gevaarlijk, wel heel vervelend.
- Galstenen. Na een maagverkleining val je meestal snel af. Daardoor heb je een grotere kans op galstenen.
- Brandend maagzuur (vaker bij de sleeve).
- Een wondje in je maag (een maagzweer). Na de operatie heb je een grotere kans op een maagzweer. Daarom gebruikje na de operatie minimaal een paar maanden maagmedicijnen.
- Afsluiting van de darmen. Dit kan gevaarlijk zijn. Je moet dan geopereerd worden. Dit probleem kan ontstaan
- door verklevingen (littekenweefsel) in de buik,
- als de darm klem komt te zitten in een zwak plekje in de buikwand
- of als de darmen ‘in de knoop raken’.
- Het eten zakt niet goed. Dit komt doordat de maag nauwer wordt door littekens. Je kunt er ook door overgeven.
- Te weinig vitaminen en mineralen in je lichaam. Dit kan komen doordat je minder eet of doordat je darm de vitamines en mineralen minder goed opneemt.
- Te veel huid. De huid krimpt niet altijd mee als je veel afvalt. Daardoor gaat de huid hangen. Als er te veel huid is, kan een plastisch chirurg dit weghalen tijdens een operatie.
- Overgevoelig worden voor bepaald voedsel. Je krijgt bijvoorbeeld buikpijn en diarree als je veel melk drinkt. Deze overgevoeligheid voor melk komt vaker voor na een gastric bypass.
Mensen kunnen langere tijd na de operatie overlijden door problemen na een maagverkleining.
Meer informatie over een maagverkleining
- Meer betrouwbare informatie staat op de website van:
- Op de website van de DSMBS zie je in welke ziekenhuizen je een maagverkleining kunt laten doen.
- Informatie over ziekenhuizen die een maagverkleining doen: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben de teksten over maagverkleining gemaakt met:
- Richtlijn Chirurgische behandeling van obesitas (Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, 2020)
- Diagnostiek en behandeling van obesitas bij volwassenen en kinderen (CBO, 2008)
- Richtlijn contourherstellende postbariatrische chirurgie (Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie, 2012)