Mijn kind heeft O-benen of X-benen. Is dat erg?

Een jongetje en een meisje in de leeftijd dat veel kinderen X-benen hebben

In het kort

  • O-benen en X-benen horen bij de groei van je kind.
  • Tot 2 jaar heeft bijna elk kind O-benen.
  • Van 2 tot 7 jaar heeft bijna elk kind X-benen.
  • Daarna staan de benen bijna recht.
  • Soms groeien de benen niet goed. Je kind houdt bijvoorbeeld O-benen of X-benen. Of 1 been staat recht en het andere is een X-been of O-been.
  • Maak dan een afspraak bij de jeugdarts of je huisarts.

Wat zijn O-benen en X-benen?

O-benen en X-benen horen bij de groei van je kind. Je kunt zelf kijken of je kind O-benen of X-benen heeft.

Zorg dat je kind op de rug ligt, bijvoorbeeld op bed. Probeer de benen rustig recht en tegen elkaar aan te leggen:

  • O-benen
    De enkels raken elkaar wel. Maar de knieën raken elkaar niet. De benen lijken op een O.
  • X-benen
    De knieën raken elkaar wel. Maar de enkels raken elkaar niet. De benen hebben de vorm van een X.

Hoe staan de benen van je kind tijdens de groei?

Hoe de benen van je kind staan, verandert vanaf de geboorte. Dit duurt totdat je kind ongeveer 7 jaar is. Elk kind krijgt O-benen en X-benen.

Bij bijna alle kinderen veranderen de benen zo:

  • 0 jaar: Kinderen worden geboren met O-benen.
  • 0 tot 2 jaar: De knieën groeien langzaam naar elkaar toe. De benen worden rechter.
  • 2 tot 7 jaar: Je kind krijgt langzaam X-benen.
  • 7 jaar en ouder: De meeste kinderen hebben bijna rechte benen.

Let op: Niet elk kind groeit hetzelfde. Sommige kinderen houden wat langer O-benen of X-benen.

Is het erg als je kind O-benen of X-benen heeft?

De meeste kinderen hebben geen last van hun O-benen of X-benen.

Soms groeien de benen wel verkeerd. Je kind kan dan erge O-benen of X-benen krijgen. Dit kan problemen geven. Bijvoorbeeld pijn in de benen. Of vaak vallen of struikelen.

De kans op problemen is groter bij 1 van deze dingen:

  • De benen van je kind staan niet gelijk. 1 been is bijvoorbeeld een X-been, het andere been is recht.
  • De O-benen of X-benen van je kind worden snel erger.
  • Je kind is ouder dan 2 jaar en houdt O-benen.
  • Je kind is ouder dan 7 jaar en houdt X-benen.

Je kind kan dan een behandeling nodig hebben. De jeugdarts, jeugd-verpleegkundige of huisarts kijkt daarom altijd of je kind goed groeit. En of de verandering van de benen past bij de leeftijd van je kind.

Hoe komt het als de benen van je kind verkeerd groeien?

De benen van je kind kunnen door verschillende dingen verkeerd groeien. Bijvoorbeeld:

  • Een gebroken been groeit verkeerd aan elkaar.
  • Je kind heeft of had een ontsteking in het bot, de knie of de heup.
  • Je kind heeft overgewicht. Deze kinderen hebben iets vaker X-benen.
  • Je kind heeft een erge ziekte. Zoals een ziekte van de nieren.
  • Je kind heeft te weinig (rachitis of Engelse ziekte). Dit gebeurt in Nederland bijna niet meer. Vooral kinderen met een donkere huid hebben een iets grotere kans op te weinig vitamine D.
  • Je kind heeft een andere ziekte waardoor het bot van het been niet goed groeit. Bijvoorbeeld een ziekte waarbij het bot van het onderbeen krom groeit (ziekte van Blount). Heel weinig kinderen hebben zo'n ziekte.

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Adviezen voor een goede groei van de benen

Deze adviezen kunnen je kind helpen in de groei:

Veel bewegen

Bewegen is heel belangrijk om goed te groeien. Laat je kind dus veel bewegen. Bijvoorbeeld 3 uur per dag of meer.

  • Haal je kind vaak uit de box, het stoeltje of de wandelwagen. Dan kan je kind makkelijker zelf bewegen. Bijvoorbeeld kruipen en dingen zelf onderzoeken.
  • Als je kind wat ouder is: laat het rennen, klimmen en fietsen.
  • Als je kind ouder dan 4 jaar is: laat het elke dag minstens 1 uur flink bewegen. Bijvoorbeeld hard fietsen, zwemmen, voetballen of op straat spelen.
  • Laat je kind veel buiten spelen. Dat is ook belangrijk voor genoeg . De huid maakt zelf vitamine D met daglicht.
  • Kijk of je kind op een sportclub kan. Ook met een peuter kun je al aan activiteiten meedoen. Tips lees je bij Alles over sport.
  • Kan je kind lastig een sport kiezen? Sportwijzer helpt je kind om een leuke sport te vinden.

Andere adviezen

  • Zorg dat je kind schoenen draagt die goed passen. Wat niet helpt bij O-benen of X-benen: speciale schoenen of een extra zool om de voet te steunen (steunzool).
  • Zorg ook dat je kind gezond eet.
  • Is je kind te zwaar? Dan is het belangrijk dat je kind een gezond gewicht krijgt. Als je kind te zwaar blijft, kunnen O-benen erger worden. Bespreek dit met de jeugdarts of je huisarts.

Speciale oefeningen voor de benen zijn meestal niet nodig. Ze helpen niet bij O-benen of X-benen.

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Hoe gaat het verder als je kind X-benen of O-benen heeft?

Je komt regelmatig voor controle op het consultatie-bureau. Tijdens deze afspraak kijkt de jeugdarts of jeugd-verpleegkundige of je kind goed groeit.

Misschien maak je je zorgen of de benen van je kind goed groeien. Bespreek dit dan tijdens de controle. Je kunt ook altijd eerder een afspraak maken als je je veel zorgen maakt. Of je maakt een afspraak bij de huisarts.

Denkt de arts of jeugd-verpleegkundige dat de benen van je kind verkeerd groeien? Dan onderzoekt die na 9 tot 18 maanden de benen weer.

Groeien de benen nog steeds verkeerd? Dan kan de arts je kind doorsturen naar een arts die veel weet van O-benen en X-benen (orthopeed). Die onderzoekt waarom de benen van je kind verkeerd groeien.

Wanneer contact bij O-benen of X-benen?

In 1 of meer van deze situaties maak je een afspraak met de jeugdarts of huisarts:

  • Je vindt dat je kind heel erge O-benen of X-benen heeft.
  • Je kind heeft O-benen of X-benen die in korte tijd steeds erger worden. Bijvoorbeeld in een paar maanden.
  • De benen van je kind staan niet gelijk. 1 been is bijvoorbeeld een X-been, het andere been is recht.
  • Je kind heeft O-benen of X-benen en pijn in de knieën of benen.
  • Je kind is ouder dan ongeveer 2 jaar en houdt O-benen.
  • Je kind is ouder dan ongeveer 7 jaar en houdt X-benen.
  • Je kind heeft X-benen en is te zwaar.

Over deze tekst

Deze tekst is aangepast op