In het kort

  • Bij reumatoïde artritis heb je ontstekingen in je gewrichten.
  • Je gewrichten doen pijn. Ook kunnen ze dik of stijf zijn.
  • Je hebt periodes met veel klachten en periodes met weinig of geen klachten.
  • Bewegen is belangrijk om je gewrichten soepel te houden.
  • Je kunt pijnstillers gebruiken tegen de pijn.
  • Met je arts in het ziekenhuis kies je een medicijn dat bij je past.

Wat is reumatoïde artritis?

Bij reumatoïde artritis heb je ontstekingen in je gewrichten. Bijvoorbeeld in je handen, polsen, voeten of enkels. Bij deze ontstekingen worden je gewrichten dik en pijnlijk. Bewegen is dan moeilijk.

Reumatoïde artritis wordt vaak reuma genoemd. En ook wel gewrichtsreuma.
Je kunt al jong reumatoïde artritis krijgen. Dit heet jeugdreuma.

Wat merk je bij reumatoïde artritis?

Bij reumatoïde artritis kun je deze klachten hebben:

Last van je gewrichten

  • Je gewrichten doen pijn. Ook zonder dat je er iets mee doet.
  • Je gewrichten zijn stijf en dik. En vaak ook warm.
  • Heel soms wordt een gewricht ook rood. Dit kun je zien als je een lichte huid hebt. Als je een donkere huid hebt, kan de huid bij je gewricht donkerder worden.
  • Je kunt je gewrichten minder goed buigen, strekken of bewegen.
  • Meestal heb je klachten aan beide kanten van je lichaam. Je hebt bijvoorbeeld last van je linkerhand en je rechterhand.
  • De stijfheid is het ergst ’s ochtends bij het opstaan. Of als je na een tijdje zitten of liggen weer gaat bewegen. De stijfheid kan een paar uur duren. Na een tijdje gaat het bewegen steeds soepeler.
  • Je gewrichten kunnen beschadigen, waardoor je botten scheef kunnen groeien.
    Je kunt zorgen dat dit niet gebeurt door op tijd te beginnen met medicijnen.

Andere klachten

  • Als je veel klachten hebt, voel je je vaak ook moe of ziek. Soms heb je ook koorts.
  • Door de pijn slaap je soms slecht.
  • Je krijgt soms ook ontstekingen in je pezen, bijvoorbeeld in je handen.
  • Je kunt bloedarmoede krijgen.
  • Je valt soms af zonder dat je weet waarom.

Je hebt periodes met veel klachten, en periodes met weinig of geen klachten.

Waardoor komt reumatoïde artritis?

Als je reumatoïde artritis hebt, maakt je lichaam afweerstoffen tegen je eigen lichaam. Afweerstoffen zijn stoffen die je lichaam maakt om bijvoorbeeld bacteriën of virussen dood te maken. Zo kun je weer gezond worden na een ontsteking door een bacterie of een virus.
Die afweerstoffen gaan nu in je gewrichten zitten. Hierdoor krijg je ontstekingen in je gewrichten. Deze ontstekingen komen dus niet door een bacterie of virus.

Waarom dit gebeurt, is niet precies bekend. De kans dat je reumatoïde artritis krijgt, is wel iets groter als de ziekte in je familie voorkomt en je rookt.

Wat kun je zelf doen als je reumatoïde artritis hebt?

Dit kun je doen als je klachten hebt:

Koelen

Als een gewricht warm aanvoelt, kun je het koelen. De pijn kan dan minder worden.
Leg een natte doek of wat ijs op je gewricht. Wikkel het ijs in een theedoek zodat je huid niet bevriest. Of gebruik een coldpack. Die koop je bij de drogist. Koel bijvoorbeeld 3 keer per dag een kwartier.

Niet roken

Rook je? Dan is het heel belangrijk om te stoppen met roken als je reumatoïde artritis hebt:

  • Door reumatoïde artritis heb je een groter risico op een ziekte van hart en bloedvaten, bijvoorbeeld een hartaanval of een beroerte. Als je rookt, wordt je risico nog groter.
  • Als je rookt, wordt de reumatoïde artritis vaak erger. Je kunt dan meer klachten krijgen en meer schade aan je gewrichten krijgen.
  • Sommige reuma-medicijnen werken minder goed als je rookt. Bijvoorbeeld .

Bewegen

  • Bewegen kan helpen tegen pijn en stijfheid. Ga bijvoorbeeld een half uur per dag wandelen, fietsen of bewegen in water. Deze sporten zijn niet zo zwaar voor je gewrichten. Door te bewegen worden je spieren sterker en geven ze meer steun aan je gewrichten.
  • Blijf bewegen. Ook als een gewricht dik, warm of rood is.
  • Heb je minder pijn? Bijvoorbeeld omdat je medicijnen goed werken? Beweeg dan steeds meer.
  • Krijg je tijdens of na het bewegen meer last van je gewrichten? Doe het dan een tijdje wat rustiger aan. Als je weer minder last hebt, kun je je gewricht weer meer bewegen.

Sporten

  • Je kunt sporten als je reumatoïde artritis hebt.
  • Je kunt veel sporten doen. Zoals fitness, dansen of zwemmen.
  • Hardlopen kan vaak ook. Begin wel rustig.
  • Heb je veel last van je knieën of heupen? Kies dan een sport zoals fietsen of zwemmen.
  • Heb je veel last van je nek? Dan kun je beter niet gaan zwemmen.
  • Doe een goede warming-up. Dan zijn je spieren warm als je begint met sporten.
  • Sport wat minder als je er veel last van krijgt.
  • Zijn je gewrichten veel stijver na het sporten, bijvoorbeeld de volgende dag? Beweeg dan de volgende keer wat korter en minder zwaar.
  • Je kunt je inschrijven bij een sportvereniging of sportschool. Dat kan helpen om te blijven bewegen.

Gezond eten en drinken

  • Gezond eten en drinken is belangrijk. Het houdt je fit.
  • Eet vooral verse dingen zoals groente en fruit. En volkoren producten zoals volkoren pasta, rijst en brood.
  • Eet zo weinig mogelijk bewerkt eten. Bewerkt eten is bijvoorbeeld koeken, chips en kant-en-klare maaltijden. Bewerkt eten zit vaak in pakjes of zakjes.
  • Drink water, thee of koffie zonder suiker. Drink geen dranken met suiker.
  • Gezond eten kan zorgen dat je een gezonder gewicht krijgt. Hierdoor kan je ziekte rustiger worden.

methotrexaat

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Welke pijnstillers kun je gebruiken bij reumatoïde artritis?

Begin met als je pijn hebt. Bijvoorbeeld als je door de pijn niet goed kunt bewegen of slapen. Het werkt meestal goed en het heeft de minste bijwerkingen.
Komt de pijn steeds terug? Neem de pijnstiller dan op vaste tijden in. Lees hoe je paracetamol kunt gebruiken.

NSAID's

NSAID's zijn pijnstillers die ook een beetje helpen tegen ontstekingen. Als je gewrichten ontstoken zijn, helpen ze daardoor vaak beter dan paracetamol. Voorbeelden zijn , en .

Hoe je deze medicijnen gebruikt, kun je bespreken met je huisarts of arts in het ziekenhuis (reumatoloog). Soms kun je ze niet samen nemen met andere medicijnen.

NSAID's kunnen bijwerkingen geven. Je kunt bijvoorbeeld last van je maag krijgen. Of soms gaan je nieren slechter werken. Dit gebeurt vaker als je ouder dan 60 jaar bent. Of als je een andere ziekte erbij hebt, bijvoorbeeld een ziekte aan je hart of nieren.

diclofenac

Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).

Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Welke medicijnen kun je krijgen bij reumatoïde artritis?

Er zijn speciale medicijnen tegen reumatoïde artritis. Die heten DMARD's. Je krijgt ze van de arts die de reumatoïde artritis behandelt (reumatoloog).

  • De medicijnen zorgen ervoor dat je gewrichten minder snel of helemaal niet beschadigen door de ontstekingen. Dit helpt tegen pijn en stijfheid.
  • De medicijnen maken de kans kleiner dat de reumatoïde artritis ernstig wordt. Als de medicijnen goed werken, hoef je vaak geen pijnstillers meer te gebruiken.

Lees meer over hoe het gaat als je reuma-medicijnen gaat gebruiken.

Welke andere behandelingen kun je krijgen bij reumatoïde artritis?

Je kunt ook hulp krijgen van deze behandelaars:

  • fysiotherapeut of oefentherapeut
    Als bewegen moeilijk gaat, kunnen oefeningen helpen. Via de Zorgzoeker van Reumanet vind je een fysiotherapeut of oefentherapeut bij jou in de buurt.
  • ergotherapeut
    Als je moeite hebt om je dagelijkse dingen te doen, bijvoorbeeld boodschappen doen of schoonmaken. En als je vaak moe bent.
  • podotherapeut
    Als je veel last hebt van je voeten. De podotherapeut geeft je advies over schoenen. Of je krijgt speciale zolen voor in je schoenen.
  • orthopedisch schoenmaker
    Als je veel last hebt van je voeten, helpen speciale zolen niet altijd. Dan heb je soms speciale schoenen nodig.
  • handtherapeut
    Als je veel last hebt van je handen of polsen. Je krijgt oefeningen en soms een spalkje voor je handen.
  • diëtist
    Als je te veel afvalt zonder dat je probeert af te vallen. Of als je hulp nodig hebt bij gezond eten.
  • pedicure
    Als je het moeilijk vindt om zelf je voeten en je nagels te verzorgen. Een pedicure kan bijvoorbeeld je nagels knippen. Of eelt onder je voeten weghalen.
  • praktijkondersteuner of psycholoog
    Als je bijvoorbeeld vaak somber of angstig bent.

Hoe gaat het verder als je reumatoïde artritis hebt?

Je gaat regelmatig voor controle naar je arts in het ziekenhuis. Samen kijken jullie welk medicijn of welke medicijnen bij jou het beste werken. Vaak moet je daarvoor ook bloed laten prikken. Soms krijg je ook hulp van bijvoorbeeld een reuma-verpleegkundige.

Hoe het verder gaat met de ziekte verschilt per persoon:

  • Bij de meeste mensen helpen de reuma-medicijnen tegen de klachten. Ze hebben geen pijn of stijve gewrichten meer. Ze moeten dan wel de reuma-medicijnen blijven gebruiken.
  • Sommige mensen hebben na een tijd zelfs helemaal geen last meer van hun ziekte. Zij hoeven dan ook geen medicijnen meer te gebruiken.
  • Andere mensen hebben in sommige periodes veel last van hun ziekte en andere periodes minder. Lees ook hoe je kunt omgaan met pijn die langer blijft.

Groter risico op ziektes van je hart en bloedvaten

Bij reumatoïde artritis heb je een groter risico op bijvoorbeeld een hartaanval of beroerte.
Laat daarom je bloeddruk, bloedsuiker, nieren en cholesterol controleren bij je huisarts of de praktijkondersteuner. Die vertelt je of je een behandeling nodig hebt om je risico kleiner te maken. En hoe vaak je het hierna moet laten controleren. Dit kan bijvoorbeeld elke 5 jaar zijn.

Ben je nog niet gevraagd om dit te laten controleren? Maak dan zelf een afspraak bij de huisarts of de praktijkondersteuner. Doe dit in het eerste jaar dat je de diagnose reumatoïde artritis hebt. Je kunt deze dingen het beste laten controleren op een moment dat je ziekte rustig is.

Je kunt ook zelf veel doen om het risico op een ziekte van je hart en bloedvaten kleiner te maken.

Prikken tegen ziektes (vaccinaties)

Door reumatoïde artritis of door de medicijnen die je daarvoor gebruikt heb je een grotere kans om erg ziek te worden van griep. Je hebt bijvoorbeeld een grotere kans op een longontsteking. Je krijgt daarom elk jaar een uitnodiging voor een griepprik van je huisarts.
Heb je geen uitnodiging gekregen? Neem dan contact op met je huisarts.

Ga je reuma-medicijnen gebruiken? Dan heb je meer kans om erg ziek te worden door een pneumokokken-bacterie. Bespreek dan met je arts in het ziekenhuis of de huisarts of je een pneumokokken-prik kunt krijgen.

Meer informatie over reumatoïde artritis

FMS
Deze tekst is aangepast op