In het kort
- Een goede voorbereiding maakt stoppen met slaapmiddelen makkelijker.
- Uw huisarts helpt u graag bij het stoppen.
- Als u stopt, kunt u tijdelijk ontwenningsverschijnselen krijgen.
- Met steun van uw omgeving komt u deze periode makkelijker door.
- Volg de slaapadviezen en verbeter zo uw slaap.
- Wanneer u enige tijd gestopt bent, voelt u zich beter.
Waarom stoppen met slaapmiddelen?
Heel goed dat u wilt stoppen. Mensen die al enige tijd met slaapmiddelen gestopt zijn voelen zich prettiger dan toen ze ze nog gebruikten.
Slaapmiddelen hebben alleen voordelen als u ze korte tijd gebruikt. Als u ze langer gebruikt, verdwijnen die voordelen en blijven de nadelen over. Daarom is het goed dat u stopt.
Stoppen gaat makkelijker als u zich goed voorbereidt en weet waar u mee te maken kunt krijgen.
Nadelen en bijwerkingen van slaapmiddelen
Nadelen
- Slaapmiddelen werken tijdelijk. De oorzaak van de slapeloosheid verdwijnt niet.
- Aan slaapmiddelen raakt u snel gewend. Als u ze langer dan 2 weken gebruikt, helpen ze steeds minder. U heeft steeds meer slaapmiddelen nodig om te kunnen slapen.
- Het wordt steeds moeilijker om te stoppen. U kunt ontwenningsverschijnselen krijgen als u ermee stopt. Sommige mensen raken eraan verslaafd.
Bijwerkingen
Slaapmiddelen blijven langer in uw bloed dan nodig is, sommige middelen zelfs 2 dagen. Dit veroorzaakt:
- sufheid overdag
- U reageert minder snel. U kunt zich minder goed concentreren. Vaak merkt u dat zelf niet.
- Daardoor heeft u meer kans op een ongeluk. Bijvoorbeeld in het verkeer. Of bij het besturen van machines op uw werk.
- Uw geheugen werkt minder goed. U weet vooral weinig van de periode kort nadat u een slaapmiddel heeft ingenomen.
- Bent u al wat ouder? Dan heeft u meer kans om 's nachts of overdag te vallen. U kunt dan bijvoorbeeld een heup breken.
Andere bijwerkingen zijn:
- verminderde ademhaling (dit kan gevaarlijk zijn bij slaapapneu of longproblemen)
- hoofdpijn
- somber zijn
- duizelig zijn
- weinig interesse in dingen, weinig kan u nog iets schelen
- geheugenverlies
- moe zijn
- minder zin in vrijen
- meer kans op snurken
Gebruikt u ook nog andere slaapmiddelen? Of neemt u ze samen met alcohol, drugs of kalmeringsmiddelen? Dan worden deze bijwerkingen erger.
Wat zijn ontwenningsverschijnselen bij stoppen met slaapmiddelen?
Wanneer u met slaapmiddelen stopt, kunt u tijdelijk klachten krijgen:
- In het begin gaat het slapen meestal extra moeilijk.
- U kunt last hebben van hartkloppingen, onrust, angst en nachtmerries.
- Sommige mensen worden prikkelbaar of somber.
- Andere verschijnselen zijn: hoofdpijn, zweten, rillingen en duizelingen.
Deze klachten heten ontwenningsverschijnselen. Hierdoor krijgt u het idee dat u het slaapmiddel nodig heeft. Dit is niet zo. Het laat alleen zien dat u van het middel afhankelijk bent geworden.
Geef dus niet toe aan uw behoefte aan een slaappil. Als u nu doorzet, gaat het straks beter.
De klachten verdwijnen binnen 2 tot 3 weken.
Adviezen bij stoppen met slaapmiddelen
De volgende adviezen helpen om te stoppen met slaapmiddelen. Ze helpen u om de periode met ontwenningsverschijnselen door te komen. Met ondersteuning van uw huisarts of praktijkondersteuner GGZ (POH-GGZ) lukt dit vaak beter.
- Maak afspraken met uw huisarts over het langzaam afbouwen van de slaapmiddelen (afbouwschema).
- Kies een gunstige stopperiode: er moeten niet net allerlei problemen of spannende zaken spelen.
- Vertel uw naaste omgeving (thuis en werk) dat u gaat stoppen, zodat uw naasten begrip hebben als u tijdelijk wat prikkelbaar bent.
- Bereid u voor op eventuele tegenslagen: vraag van tevoren aan familie, collega's en kennissen of ze u op moeilijke momenten willen steunen.
- Bedenk vooraf wat u allemaal zou kunnen doen om te zorgen dat u het volhoudt om geen slaapmiddelen meer te gebruiken.
- Neem geen andere middelen, zoals alcohol. Ook geen kalmeringsmiddelen (tenzij de arts ze heeft voorgeschreven om u te helpen bij het stoppen).
- Volg de slaapadviezen: zo verbetert u uw slaapgewoontes langdurig en voorkomt u dat slaapproblemen terugkomen of verergeren.
- Bedenk of u wilt meedoen aan een slaapcursus of zelfhulpgroep (georganiseerd door de thuiszorg).
Wat kun je zelf doen om beter te slapen?
Slecht slapen kan verschillende oorzaken hebben.
Probeer uit te zoeken waardoor je slecht slaapt. Bijvoorbeeld door 1 week een slaapdagboek in te vullen.
Hieronder staan adviezen die je kunnen helpen om beter te slapen.
Ondersteuning bij het stoppen met slaapmiddelen
Als u gewend bent slaapmiddelen te gebruiken, kan het moeilijk zijn om te stoppen. Bespreek het met uw huisarts als u ondersteuning wilt bij het stoppen met slaapmiddelen. Met ondersteuning lukt het vaak beter. Uw huisarts of praktijkondersteuner GGZ (POH-GGZ) zal u hier graag bij helpen.
De huisarts kan overwegen het slaapmiddel eerst door een kalmeringsmiddel (diazepam ) te vervangen. Dat kan ervoor zorgen dat u minder last heeft van ontwenningsverschijnselen. Ook dit medicijn is versuffend en verslavend en moet u geleidelijk afbouwen.
diazepam
Diazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, alcoholontwenning, spierkrampen, epilepsie en onrust.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Wanneer contact opnemen bij het stoppen met slaapmiddelen?
Maak een afspraak bij uw huisarts als u behoefte heeft aan ondersteuning bij stoppen met slaapmiddelen. Uw huisarts zal u hier graag bij helpen.
Meer informatie over slaapproblemen en slaapmiddelen
- Meer informatie over slaap, je hersenen en slaapproblemen: de Hersenstichting. Ook speciaal voor jonge mensen.
- Een online cursus op mentaalvitaal.nl. Je krijgt oefeningen en je kunt bijhouden of ze helpen. Je maakt daarvoor een eigen account.
We hebben deze tekst gemaakt met: