In het kort
- Slaapproblemen komen vaak voor bij de ziekte van Parkinson.
- U wordt bijvoorbeeld vaak wakker en valt moeilijk in slaap.
- Of u bent erg slaperig overdag.
- Slaapproblemen komen door de ziekte zelf of door bijwerkingen van medicijnen.
- Slaapadviezen kunnen helpen.
- Misschien kunt u stoppen met de medicijnen die de slaapproblemen geven.
- Ook lichttherapie kan helpen.
Slaapproblemen bij de ziekte van Parkinson
Veel mensen met de ziekte van Parkinson hebben slaapproblemen. Dat kan ’s nachts problemen geven, maar ook overdag.
Overdag kunt u heel erg slaperig zijn. Of zelfs overdag zomaar in slaap vallen.
U kunt misschien ’s avonds moeilijk in slaap vallen. Of u wordt ’s nachts vaak wakker. En kunt dan ook niet meer goed in slaap vallen.
Oorzaak van slaapproblemen bij de ziekte van Parkinson
De slaapproblemen kunnen komen door de ziekte van Parkinson zelf of door de medicijnen die u gebruikt voor de ziekte.
- Als u ’s nachts niet goed kunt slapen, komt dit vaak door bewegingen waar u niets aan kunt doen. U beeft misschien nog terwijl u stilligt. Of u bent juist heel stijf. Misschien heeft u vaak kramp in uw arm of been. Of juist heel rusteloze benen.
- U kunt ’s nachts slaapproblemen krijgen doordat u vaak moet plassen, nachtmerries heeft, veel droomt of problemen heeft met uw ademhaling.
- Sommige medicijnen kunnen ook slaapproblemen geven.
- Er is een slaapstoornis die vaak voorkomt bij de ziekte van Parkinson: de REM-slaap-gedragsstoornis. Hierbij zijn ’s nachts de spieren niet genoeg ontspannen. Normaal bewegen alleen de ogen tijdens een droom. Maar bij een REM-slaap-gedragsstoornis beweegt het hele lichaam tijdens een droom. Hierdoor slaapt iemand minder goed.
- Als u ’s nachts niet goed slaapt, kunt u hierdoor overdag extra slaperig zijn.
- Vaak krijgt u een medicijn tegen het beven. Moeheid en overdag slaperig zijn kunnen bijwerkingen van dit medicijn zijn.
Behandeling van slaapproblemen bij de ziekte van Parkinson
Samen met uw arts kijkt u welke behandeling het beste bij u past.
Uw slaapproblemen kunnen komen door uw medicijnen tegen beven. U kunt met uw arts bespreken of u minder of andere medicijnen kunt krijgen.
Deze adviezen kunnen helpen om beter te slapen:
- Eet geen vette maaltijden vlak voor u gaat slapen.
- Slaap in een donkere en stille slaapkamer.
- Gebruik uw bed alleen voor slapen (en seks).
Kijk geen tv en lees niet in bed. Gebruik niet uw smartphone of laptop in bed.
Kijk bij de slaapadviezen voor meer tips om beter te kunnen slapen.
Ook lichttherapie kan helpen. U zit 1 of 2 keer per dag met uw gezicht voor een speciale lamp. Uw arts spreekt met u af wanneer en hoe lang. Het licht van deze lamp is feller dan een gewone lamp, maar minder fel dan buiten op een zonnige dag. En zonder UV-licht.
- U gaat in het licht van deze lamp zitten. U houdt uw ogen open, maar u kijkt niet direct in het licht. Tijdens de behandeling kunt u gewoon lezen, tv kijken of aan de computer werken.
- In de eerste dagen kunt u last hebben van hoofdpijn, vermoeidheid, droge of juist tranende ogen en/of roodheid van het gezicht. Deze bijwerkingen komen weinig voor. Ze gaan meestal na een paar dagen vanzelf over.
U kunt ook medicijnen krijgen om beter te slapen. Welk medicijn geschikt is, hangt af van welk probleem u heeft. Bijvoorbeeld cafeïne of modafinil als u overdag slaperig bent.
Melatonine of rotigotine kunnen helpen bij slaapproblemen ’s nachts.
Elk medicijn kan ook bijwerkingen hebben. Samen met uw arts kijkt u welk medicijn voor u geschikt is.
melatonine
Melatonine is een hormoon. Het wordt door de pijnappelklier in de hersenen gemaakt.
Melatonine is te gebruiken bij bepaalde vormen van slapeloosheid.
modafinil
Modafinil verbetert de aandacht en voorkomt slaperigheid en slaapaanvallen.
Artsen schrijven het voor bij extreme slaperigheid overdag, zoals bij narcolepsie.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.rotigotine
Rotigotine werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
Hoe gaat het verder bij slaapproblemen bij de ziekte van Parkinson?
Bij de meeste mensen helpen de adviezen, medicijnen en lichttherapie om beter te slapen.
Als u nog steeds veel last houdt van slaapproblemen, dan kan uw arts u doorsturen naar een speciaal centrum voor slaapproblemen.
Meer informatie over de ziekte van Parkinson
- Contact met mensen die de ziekte van Parkinson hebben: Parkinson Vereniging.
- Informatie over zorg en activiteiten in de buurt: ParkinsonNet Zorgzoeker.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: Zorgkaart Nederland.
We hebben de informatie over de ziekte van Parkinson gemaakt met:
- de richtlijn voor huisartsen: NHG-Standaard Ziekte van Parkinson
- de richtlijn voor specialisten: Ziekte van Parkinson