In het kort

  • Drink veel, plas zodra je moet plassen, plas je blaas helemaal leeg en plas na de seks.
  • Behandelingen als je 3 keer per jaar of vaker blaasontsteking hebt:
    • na de seks medicijnen slikken
    • elke dag medicijnen slikken
    • hormooncrème of hormoonpillen voor in je vagina
    • medicijnen slikken als je klachten krijgt
  • Misschien helpen D-mannose en drankjes of pillen met cranberry.

Waardoor heb je vaak blaasontsteking?

Vrouwen krijgen vaker een blaasontsteking dan mannen. Dat komt doordat de uitgang van de plasbuis bij vrouwen dichterbij de anus (poepgat) ligt. Hierdoor kunnen bacteriën makkelijker van de anus naar de plasbuis.

Ook is de plasbuis van vrouwen korter. Zo kunnen bacteriën makkelijker van de plasbuis naar de blaas.

Sommige vrouwen krijgen vaak blaasontsteking. De kans daarop is groter bij deze dingen:

  • Je hebt seks gehad. Tijdens de seks kunnen bacteriën in de plasbuis komen. Die kans is groter als je een condoom of pessarium gebruikt. Vooral als je ook een glijmiddel gebruikt dat zaad (sperma) doodmaakt.
  • Je plast je blaas niet helemaal leeg. Dit kan bijvoorbeeld komen door een verzakking van de baarmoeder. Ook na een beroerte of bij dementie lukt leegplassen vaak minder goed.
  • Je bent in de overgang of hebt de overgang gehad.
  • Je hebt blaasstenen of nierstenen.
  • Je afweer is minder goed door een ziekte zoals diabetes of door medicijnen.
  • Je hebt een slangetje in je blaas (blaaskatheter).

Soms blijft het onduidelijk waarom je vaak blaasontsteking krijgt.

Hoe zorg je dat je geen blaasontsteking meer krijgt?

Dit kun je doen om de kans op blaasontsteking kleiner te maken:

  • Drink veel: tot 3 liter per dag, bijvoorbeeld water, thee of melk. Heb je hartfalen? Overleg dan met je arts hoeveel je kunt drinken.
  • Ga meteen plassen als je voelt dat je moet.
  • Plas direct na de seks. Bacteriën die tijdens de seks in de plasbuis zijn gekomen, plas je dan snel weer uit.
  • Gebruik geen glijmiddel dat zaad (sperma) doodmaakt bij de seks.
  • Plas je blaas helemaal leeg.

Deze tips kunnen helpen om je blaas leeg te plassen:

  • Zit rechtop op de wc, met je voeten plat op de grond.
  • Neem rustig de tijd om te plassen.
  • Pers niet, maar probeer te ontspannen.

Het zou kunnen dat D-mannose en drankjes of tabletten met cranberry's helpen tegen blaasontsteking. D-mannose is een soort suiker. Het is niet bekend hoeveel je hiervan dan moet nemen.

Gebruik je deze producten? Vertel dit dan aan de huisarts en bespreek na een paar maanden of het geholpen heeft. Zwangeren en kinderen kunnen deze producten beter niet nemen. Er is niet goed onderzocht of dit veilig is voor hen.

Probiotica helpen waarschijnlijk niet. Probiotica zijn drankjes, poeders of pillen met goede bacteriën.

Behandeling als je vaak blaasontsteking hebt

Bespreek het met je huisarts als de adviezen niet helpen en je toch vaak blaasontsteking hebt. Dat wil zeggen dat je 3 keer per jaar of vaker blaasontsteking hebt.

Als het nodig is, kan de huisarts je buik en soms je vagina onderzoeken. Soms ontdekt de huisarts zo de oorzaak van je klachten.

Je bespreekt met de huisarts wat je het beste kunt doen:

  • na de seks medicijnen slikken
  • elke dag medicijnen slikken
  • hormooncrème of hormoonpillen voor in je vagina gebruiken
  • medicijnen slikken als je klachten krijgt

Keuzekaart Vaak blaasontsteking

Deze keuzekaart kan je helpen om samen met je huisarts een behandeling te kiezen.

Elke keer na de seks medicijnen tegen bacteriën slikken (antibiotica)

Krijg je vaak blaasontsteking na de seks? Dit gebeurt minder snel als je elke keer na de seks antibiotica slikt. Antibiotica zijn medicijnen tegen ontstekingen door een bacterie.

Zo werkt het:

  • Slik binnen 2 uur na de seks 1 pil antibiotica: 50 mg of 100 mg. Niet meer dan 1 keer per dag.
  • Antibiotica doden de bacteriën die tijdens de seks in je plasbuis zijn gekomen.
  • Meestal slik je de medicijnen eerst 6 maanden. Je kunt ze ook langer slikken. Niet langer dan 1 jaar.

Als je alleen na de seks antibiotica slikt, is de kans klein dat je bijwerkingen krijgt. Deze bijwerkingen komen vaak voor:

Heel soms krijgt iemand door antibiotica een ernstige allergische reactie.

nitrofurantoïne

Nitrofurantoïne is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij blaasontsteking bij mannen en bij blaasontsteking bij vrouwen.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

trimethoprim

Trimethoprim is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals blaasontsteking en luchtweginfecties.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Elke dag medicijnen tegen bacteriën slikken (antibiotica)

Je kunt ook elke dag medicijnen slikken om te zorgen dat je geen blaasontsteking krijgt. Deze antibiotica zijn minder sterk dan de antibiotica die je slikt als je al blaasontsteking hebt.

Zo werkt het:

  • Je slikt elke dag 1 pil antibiotica: 50 mg of 100 mg.
  • Antibiotica doden bacteriën in je lichaam. Hierdoor heb je minder vaak blaasontsteking.
  • Meestal slik je de medicijnen eerst 6 maanden. Je kunt ze ook langer slikken. Niet langer dan 1 jaar.
  • Meestal heb je ook nadat je gestopt bent met de antibiotica minder vaak blaasontsteking.

Het nadeel van elke dag antibiotica slikken is dat je bijwerkingen kunt krijgen. Deze bijwerkingen komen vaak voor:

Heel soms krijgt iemand deze bijwerkingen:

  • problemen van je longen, lever of zenuwen in je benen
  • ernstige allergische reactie

nitrofurantoïne

Nitrofurantoïne is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij blaasontsteking bij mannen en bij blaasontsteking bij vrouwen.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

trimethoprim

Trimethoprim is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals blaasontsteking en luchtweginfecties.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Hormoonpillen of hormooncrème in je vagina tegen blaasontsteking

Als je in de overgang zit of de overgang gehad hebt, kan een crème of pil in je vagina helpen tegen blaasontsteking. In de crème of pillen zitten hormonen.

In je vagina zit slijmvlies. Dit is een zachte, dunne laag die zorgt dat de vagina vochtig blijft. Na de overgang wordt het slijmvlies dunner en maakt het minder slijm aan. Daardoor kunnen bacteriën makkelijker in de blaas komen. Je krijgt dan sneller blaasontsteking. Hormooncrème en hormoonpillen maken het slijmvlies weer dikker. Het werkt dan weer beter.

Zo gebruik je hormooncrème of hormoonpillen:

  • Je doet 1 keer per dag hormooncrème of een hormoonpil in je vagina. Dit doe je elke dag, 14 dagen lang. Daarna doe je dit 2 keer per week.
  • Je gebruikt de crème of pil 1 jaar lang. Daarna bespreek je met de huisarts of je doorgaat.

Soms geeft de crème of pil bijwerkingen, bijvoorbeeld:

Medicijnen slikken bij klachten

Je kunt ook alleen medicijnen slikken als je klachten van een blaasontsteking krijgt. Je kunt met je huisarts bespreken of je alvast een recept voor antibiotica mee naar huis kunt krijgen.

Zo werkt het:

  • Je haalt de medicijnen op bij de apotheek en bewaart ze thuis.
  • Krijg je op werkdagen klachten van een blaasontsteking? Dan kun je afwachten of het vanzelf overgaat of de huisarts bellen en je plas inleveren. Zo weet je zeker of het een blaasontsteking is.
  • Krijg je in het weekend of op vakantie klachten die lijken op een blaasontsteking? Dan kun je afwachten of meteen de medicijnen slikken. Je hoeft niet eerst naar de huisarts.

Het nadeel van antibiotica slikken is dat je bijwerkingen kunt krijgen. Bijvoorbeeld:

Wanneer bellen als je medicijnen slikt om te zorgen dat je geen blaasontsteking krijgt?

Bel dezelfde dag je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je een blaasontsteking hebt en 1 of meer van deze klachten krijgt:

  • koorts (38 graden of hoger). Meet de temperatuur via de anus.
  • koude rillingen
  • een ziek gevoel
  • pijn in je zij
  • in de war zijn. Iemand anders moet dan voor jou bellen.

Neem op werkdagen contact op met je huisarts bij 1 of meer van deze dingen:

  • Je hebt klachten die passen bij een blaasontsteking.
  • Je denkt dat je bijwerkingen hebt van de medicijnen.

Breng bij klachten altijd weer een potje verse plas naar de huisarts voor onderzoek.

Hoe gaat het verder als je medicijnen gebruikt om geen blaasontsteking te krijgen?

Slik je na de seks of elke dag antibiotica?

  • Na 6 maanden ga je naar de huisarts. Je vertelt dan of je nog blaasontsteking hebt gehad.
  • Als je weinig blaasontstekingen hebt gehad, kun je stoppen met de antibiotica. Blijven de blaasontstekingen? Dan kun je de antibiotica langer slikken. Niet langer dan 1 jaar.
  • Krijg je voor je controle-afspraak toch weer blaasontsteking? Bel dan de huisarts en lever weer plas in. De huisarts maakt een kweek van je plas. Daarna krijg je meestal andere antibiotica.
  • Krijg je toch nog vaak blaasontsteking terwijl je antibiotica slikt? Of heb je de medicijnen 1 jaar geslikt en komen de blaasontstekingen daarna weer terug? Dan kan de huisarts je doorsturen naar een arts die veel weet over de blaas (uroloog).

Gebruik je hormoon-pillen of crème in je vagina?

  • Je komt 1 keer per jaar op controle bij de huisarts. Je vertelt dan of je nog blaasontsteking hebt gehad.
  • Samen met de huisarts beslis je of je doorgaat of stopt met de hormonen.
  • Vaak blijven de blaasontstekingen weg als je stopt met de hormonen.
  • Krijg je voor je controle-afspraak toch weer klachten van een blaasontsteking? Of krijg je weer klachten als je gestopt bent met de hormonen? Bel dan de huisarts en lever weer plas in voor onderzoek.
NHG
Deze tekst is aangepast op