Ik krijg een CT-scan met contrastmiddel

In het kort

Een CT-scan is een soort 3D-foto van de binnenkant van uw lichaam.
Een CT-scan gebeurt met röntgenstralen.
U moet van tevoren bloed laten prikken. Zo kan de arts zien of uw nieren het contrastmiddel kunnen afbreken.
U krijgt contrastmiddel via een infuus of als drankje. U plast dit vanzelf weer uit.
U ligt op een bed. Dat wordt in een soort ring geschoven.
Vertel het uw arts als:
- u overgevoelig bent voor contrastmiddel
- u allergisch bent voor jodium
- uw nieren niet goed werken
- u (misschien) zwanger bent

Wat is een CT-scan?

Bij een CT-scan worden in 1 keer meer foto's van de binnenkant van uw lichaam gemaakt. Een CT-scan gebeurt met röntgenstralen. Op een CT-scan kunnen de artsen meer details zien dan op een gewone röntgenfoto.

De CT-scanner maakt met de foto’s een 3D-foto van uw lichaam. 3D betekent dat er diepte op te zien is. Hierdoor is duidelijker te zien hoe uw lichaam en organen eruit zien. Dit komt omdat u bij een CT-scan in een ring ligt en de röntgenstralen van alle kanten komen. Bij een gewone röntgenfoto komen de röntgenstralen van 1 kant.

Een CT-scan maken duurt iets langer dan een röntgenfoto maken. Ook wordt meer röntgenstraling gebruikt dan bij een röntgenfoto.

"Een patiënt krijgt een CT-scan."

Foto: Een patiënt krijgt een CT-scan.

U kunt van alle delen van uw lichaam een CT-scan krijgen. Zoals:

hoofd (hersenen)
organen in uw buik, zoals darmen, nieren of blaas
bloedvaten
botten

Soms is een CT-scan met contrastmiddel nodig. Daarop zijn organen en bloedvaten nog beter te zien.

Hoe bereid ik me voor op een CT-scan met contrastmiddel?

U kunt het beste kleding dragen die u makkelijk kunt uitdoen. Kleding van katoen kunt u meestal aanhouden, zoals een hemd of joggingbroek.
In kleding zitten soms ook metalen stukjes, zoals ritsen, knopen, beugels en haakjes van een bh. Metaal verstoort de beelden van de scan. U kunt daarom het beste kleding zonder metalen stukjes aantrekken.
Bent u (misschien) zwanger? Vertel dit aan uw arts of aan de persoon die de CT-scan maakt. Meestal kunt u wel een CT-scan krijgen.
U moet van tevoren bloed laten prikken. Zo kan de arts zien of uw nieren goed werken en het contrastmiddel kunnen afbreken.
Bij een CT-scan met contrastmiddel mag u meestal 1 uur van tevoren niet eten of drinken. Soms moet u al een dag van tevoren extra water drinken.
U hoort van tevoren wat u moet doen.

In het ziekenhuis krijgt u eerst contrastmiddel in uw lichaam. Bij sommige onderzoeken drinkt u het contrastmiddel van tevoren zelf op. Bij andere onderzoeken krijgt u het met een prik of via een dun slangetje in een bloedvat (infuus). Het infuus krijgt u vaak in de binnenkant van uw elleboog of bovenop uw hand.

In het contrastmiddel zit meestal jodium. U kunt hier allergisch voor zijn. Of u kunt overgevoelig zijn voor contrastmiddel. Als u dit weet, vertel het dan aan uw arts. U kunt dan een ander middel of meer onderzoeken krijgen.

Hoe gaat het maken van een CT-scan?

Een CT-scan wordt gemaakt in het ziekenhuis op de afdeling radiologie. De persoon die de CT-scan maakt heet een laborant.

U komt eerst in een kleedkamer waar u uw kleren kunt uitdoen. U hoort van de laborant welke kleren u uit moet doen.

U ligt op een bed. Dat wordt in een soort ring geschoven. Dit is de CT-scanner.
Het lichaamsdeel waarvan de CT-scan wordt gemaakt, ligt in het midden van de ring.
U moet stil blijven liggen tijdens het onderzoek.
Het onderzoek doet geen pijn.
U ligt ongeveer 5 tot 15 minuten in de CT-scanner.

Is een CT-scan met contrastmiddel schadelijk?

Bij een CT-scan wordt meer röntgenstraling gebruikt dan bij een röntgenfoto. Schade door een CT-scan is nog nooit duidelijk gezien bij mensen.
Toch weten we niet zeker of de gebruikte röntgenstraling helemaal geen schade kan veroorzaken.
Daarom laten artsen alleen een CT-scan maken als het nodig is. Er wordt zo weinig mogelijk straling gebruikt.
U hoeft tijdens de CT-scan geen bescherming te dragen (zoals een loodschort). Ook niet als u vaker een CT-scan krijgt. Als u bescherming draagt, kunnen er geen goede beelden van uw lichaam gemaakt worden.
Soms moet u vaker een CT-scan krijgen. Bijvoorbeeld als de artsen willen weten hoe een ziekte bij u gaat. Hierdoor wordt de kans op schade een klein beetje groter.
Uw arts kan dit met u bespreken. Samen kunt u beslissen wat u gaat doen.
Vertel het aan uw arts als u zwanger bent of zwanger kunt zijn. Bij sommige onderzoeken is de kans een klein beetje groter dat de straling schade veroorzaakt bij uw ongeboren baby. Soms is het beter om dan geen CT-scan te maken. Samen kunt u beslissen wat u gaat doen.
Contrastmiddel dat u als drankje heeft gekregen plast u vanzelf weer uit.
Als uw nieren minder goed werken, kan contrastmiddel via een infuus heel soms meer schade aan de nieren geven. Daarom kijkt de arts van tevoren of uw nieren goed werken.
Soms krijgt u van tevoren extra vocht via een infuus. Zo is de kans kleiner dat u extra schade aan uw nieren krijgt.

Hoe gaat het verder na een CT-scan met contrastmiddel?

Na een CT-scan mag u direct naar huis.

Als u het contrastmiddel heeft gedronken, plast u dit vanzelf uit. Soms heeft u 1 of 2 dagen na de CT-scan last van diarree. Dit gaat vanzelf over.
Als u het contrastmiddel via een infuus heeft gekregen, verdwijnt het weer uit uw bloed en plast u het ook weer uit. Hiervoor is het belangrijk dat u de 24 uur na de CT-scan goed drinkt. Bijvoorbeeld elk uur een glaasje water.

Een arts die specialist is in röntgenonderzoek (radioloog) bekijkt de CT-scan en maakt een verslag van het onderzoek. De radioloog stuurt dit verslag (zonder de foto’s) aan de arts die de CT-scan voor u heeft aangevraagd. Dit is na ongeveer een week. U krijgt de uitslag van de CT-scan tijdens de volgende afspraak met uw arts.

Meer informatie over CT-scan

We hebben de informatie gemaakt met:

de richtlijn voor specialisten en andere zorgverleners: Beeldvorming met ioniserende straling
informatie van de Nederlandse Vereniging voor Radiologie: radiologen.nl