In het kort
- Samen met je arts kijk je wat je niet meer kunt en wat je graag weer wilt kunnen.
- Je kunt behandelingen krijgen om minder last te hebben van je klachten. Zoals oefeningen om te leren omgaan met problemen met denken. Of gesprekken met een psycholoog.
- Je kunt ook hulp van een fysiotherapeut krijgen om fitter en sterker te worden. Of hulp van een ergotherapeut bij het verdelen van je energie.
- Je krijgt deze behandelingen bijvoorbeeld thuis of op de revalidatie-afdeling van een ziekenhuis of verpleeghuis.
- Praat met je arts, familie of vrienden over hoe je je voelt.
Welke klachten kun je hebben na een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd?
Als een zwakke plek in een bloedvat (aneurysma) in je hoofd scheurt, heb je daar een bloeding. Dit heet een subarachnoïdale bloeding of SAB. Deze bloeding kan zorgen dat je klachten hebt. Soms gaan deze klachten niet meer over.
Je kunt bijvoorbeeld 1 of meer van deze klachten hebben:
Problemen met denken en onthouden, zoals:
- Je kunt nieuwe dingen niet goed onthouden, zoals een pincode.
- Je kunt niet goed meer op de naam komen van een bekend voorwerp. Zoals tafel of televisie.
- Je kunt niet goed je aandacht houden bij wat je doet.
- Je weet de volgorde van sommige taken niet meer, zoals koffiezetten of de was doen.
- Je vindt het moeilijk om meer dingen tegelijk te doen.
Problemen met gedachten en gevoelens, zoals:
- Je wordt sneller boos.
- Je schrikt sneller.
- Je bent bang.
- Je voelt je somber of verdrietig.
- Je denkt steeds aan wat er gebeurd is of je hebt er nare dromen van. Je kunt dan een posttraumatische stressstoornis (PTSS) krijgen.
- Je hebt snel last van drukte, licht of geluiden.
Klachten van je lichaam, zoals:
- Je bent sneller moe, terwijl je weinig doet.
- Je hebt minder of een ander gevoel in 1 arm.
- Je hebt minder of een ander gevoel in 1 been.
- 1 arm is verlamd.
- 1 been is verlamd.
- Je hebt problemen met praten.
- Je hebt problemen met slikken.
- Je hebt problemen met zien.
- Je hebt hoofdpijn.
- Je hebt seksuele klachten.
Veel klachten zijn niet te zien. Andere mensen zien bijvoorbeeld niet dat je je anders voelt of moe bent. Dat kan lastig zijn voor jou en de mensen om je heen.
Leren omgaan met klachten na een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd
Vooral het eerste jaar na de bloeding kunnen veel klachten verminderen of zelfs verdwijnen. Met oefenen leer je zo goed mogelijk omgaan met wat je minder goed kunt. Je kijkt samen met je arts wat je nodig hebt om beter en sterker te worden. Bijvoorbeeld met een arts die je helpt om beter te worden (revalidatie-arts), een ouderen-arts of je huisarts. Je bespreekt ook samen of er veranderingen thuis nodig zijn om daar te kunnen blijven wonen.
Oefenen en hulp om beter en sterker te worden heet revalideren. Bij revalideren leer je ook om te gaan met dingen die je minder goed kunt. Of je leert om dingen anders te doen.
Revalideren kan op verschillende manieren:
- Je woont thuis en je gaat zelf naar afspraken bij therapeuten die je kunnen helpen.
- Je woont thuis en gaat overdag naar een revalidatie-centrum of de revalidatie-afdeling van het ziekenhuis.
- Je gaat voor een tijd naar een revalidatie-centrum of een revalidatie-afdeling van een verpleeghuis.
Wat kun je zelf doen bij klachten na een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd?
Deze adviezen kunnen je helpen na een gescheurde zwakke plek in je hoofd:
Praat erover
- Je voelt je misschien verdrietig, angstig of boos. Praat hierover met de mensen om je heen. Vertel je partner, familie en vrienden hoe het met je gaat. En vertel waar je misschien hulp bij nodig hebt. Leg uit hoe het voor jou is. Zij kunnen je dan beter helpen en steunen.
- Bespreek je vragen en zorgen met je huisarts of je arts in het ziekenhuis. Zij kunnen je advies geven of je doorsturen voor meer hulp. Bijvoorbeeld naar een psycholoog of een maatschappelijk werker.
Wissel af tussen dingen doen en rust nemen
- Maak een planning voor de dag en voor de hele week. Verdeel de dingen die je wil doen over de dag en over de week. Je kunt de planning ook samen met iemand maken. Bijvoorbeeld met je partner of met een therapeut.
- Rust uit nadat je bewogen hebt. Of nadat je hebt geoefend met denken.
- Probeer 1 ding tegelijk te doen. Zet bijvoorbeeld de televisie uit als je gaat koken. En luister niet naar de radio als je de krant leest.
- Laat je niet opjagen. Neem de tijd om iets af te maken.
- Accepteer dat je niet meer alles kunt doen zoals voor de bloeding. Vertel duidelijk aan anderen wat je wel kunt en wat niet. En wanneer je rust nodig hebt.
Zorg voor minder licht, geluid of drukte als je hier snel last van hebt
- Draag een zonnebril als je snel last hebt van licht.
- Doe oordopjes in of een koptelefoon op als je snel last hebt van geluiden. Er zijn speciale oordopjes en koptelefoons die geluiden uit de omgeving minder maken. Die heten noise cancelling of geluiddempende oordopjes of koptelefoons.
- Wissel af tussen ontspannen en dingen doen met veel licht en geluid. Probeer te ontspannen als je op een drukke plek bent geweest. Ga bijvoorbeeld even op bed liggen, maak een wandeling of ga in bad.
Werken
Ga je weer werken? Samen met je werkgever maak je een plan van aanpak. In dit plan staat hoe je weer aan het werk kunt. En waar jij en je werkgever op moeten letten.
De bedrijfsarts of arbo-arts kan advies geven over hoe je je werk weer kunt doen. Of welke aanpassingen nodig zijn.
Heb je geen werkgever? Bijvoorbeeld omdat je zzp'er bent of een uitkering krijgt? Het hangt dan van je situatie af bij wie je hulp kunt krijgen.
Welke behandelingen zijn er om te leren omgaan met klachten na een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd?
Met je arts bespreek je waar je last van hebt. Je krijgt vragenlijsten en testen. Jullie bespreken wat je graag weer wilt kunnen doen. De arts kijkt dan welke behandelingen je hiervoor nodig hebt.
Behandeling bij problemen met denken en onthouden
Je krijgt oefeningen om te leren omgaan met problemen met denken en onthouden. Je oefent wat je nog kunt. Of je leert dingen op een andere manier te doen.
Je krijgt hierbij hulp van een ergotherapeut of een psycholoog.
Behandeling bij problemen met gedachten en gevoelens
Je leert omgaan met je emoties of met nare gedachten en dromen. Je hebt hiervoor gesprekken met een psycholoog. De klachten kunnen daardoor minder worden of helemaal overgaan. Soms gebeurt dat niet. Dan kunnen ook medicijnen nodig zijn.
Behandeling bij problemen met bewegen
Een fysiotherapeut kan je helpen om spierkracht te trainen met gewichten of apparaten. En helpen met bewegen om fitter te worden.
Een ergotherapeut kan helpen als dingen zoals brood smeren, aankleden en wassen nog niet goed lukken.
Behandeling bij moe zijn
Moe zijn voelt voor iedereen anders. Je kunt bijvoorbeeld erg moe zijn terwijl je weinig hebt gedaan. Of geen energie meer hebben om leuke dingen te doen.
Een ergotherapeut of revalidatie-arts kan je helpen met verdelen van je energie. Ook kunnen zij je helpen een planning voor de dag te maken. Dat kan helpen om je minder moe te voelen.
Bewegen kan helpen om fitter te worden en minder snel moe te zijn. Je kunt hulp krijgen van een fysiotherapeut.
Behandeling bij problemen met taal en praten
Een logopedist kan helpen als je problemen hebt met praten of met anderen begrijpen. Je leert weer om taal zo goed mogelijk te begrijpen en gebruiken.
Ook kun je leren om op een andere manier met mensen te praten en ze te begrijpen. Bijvoorbeeld met gebaren, bewegingen en geluiden.
Hulp thuis bij klachten na een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd
Thuis kun je hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld bij wassen, aankleden, eten koken en schoonmaken. Vaak kunnen je partner of familieleden daarbij helpen. Maar je kunt ook extra hulp aanvragen:
- Hulp in huis vraag je aan bij je gemeente (Wmo-loket).
Bijvoorbeeld hulp bij schoonmaken, de was doen of strijken. - Hulp om je te verzorgen of verplegen vraag je aan bij een thuiszorg-organisatie in je buurt.
Je kunt bijvoorbeeld hulp krijgen van de wijkverpleegkundige. Zoals voor medicijnen gebruiken of eten en drinken. - Op Regelhulp.nl staat informatie over zorg regelen, mantelzorg en hulp om voor jezelf te zorgen.
- Zoek je een hulpmiddel, bijvoorbeeld voor lopen of fietsen? Of voor jezelf verzorgen, zoals aankleden of koken? Kijk dan op Hulpmiddelenwijzer.nl.
Meer informatie over een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in je hoofd
- Informatie voor mensen jonger dan 50 jaar: Youngstroketoolbox.
- Ervaringen van mensen bij wie een zwakke plek in een bloedvat is gescheurd: Stichting Hersenaneurysma Patiënten Platform.
- Informatie over de gevolgen van schade in je hersenen: Hersenstichting.
- Informatie over zorg voor mensen met klachten door schade aan hun hersenen: Breinlijn of Hersenz.
- Wat andere mensen vinden van een arts of ziekenhuis: ZorgkaartNederland.
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over een gescheurde zwakke plek in een bloedvat in het hoofd.