Ik hoor niet goed en ik ben doorgestuurd naar een audiologisch centrum
In het kort
- Je gaat naar een audiologisch centrum als je niet goed hoort en extra hulp nodig hebt.
- Je krijgt bijvoorbeeld advies over een hoortoestel of een aanpassing van je hoortoestel.
- Ook kun je advies krijgen over extra hulpmiddelen. Zoals een microfoon of een kastje voor je tv.
- Je kunt er ook leren om beter om te gaan met niet goed horen.
Wat is een audiologisch centrum?
Een audiologisch centrum is een plek waar je hulp krijgt als je niet goed hoort. Daar werkt een team van experts die veel weten over niet goed horen:
- een expert die veel weet van horen, hoortesten en hoor-hulpmiddelen (klinisch fysicus-audioloog)
- een therapeut die je helpt met praten en meedoen aan gesprekken (logopedist)
- iemand die je helpt bij lastige dingen in je dagelijks leven (maatschappelijk werker)
- een psycholoog
Deze mensen onderzoeken hoe goed je hoort, wat je nodig hebt en hoe ze je het beste kunnen helpen.
Wanneer word je doorgestuurd naar een audiologisch centrum?
Je huisarts, keel-neus-oor-arts of hoor-expert (audicien) kan je doorsturen naar een audiologisch centrum. Bijvoorbeeld in deze situaties:
- Het lukt niet goed om te onderzoeken hoe goed je hoort. Of er is meer onderzoek voor nodig.
- Het is lastig om een goed hoortoestel te vinden.
- Je hebt een hoortoestel maar je hoort nog steeds niet goed.
- Het niet goed horen heeft veel gevolgen voor wat je elke dag doet. Zoals studeren, werken of naar plekken gaan waar veel mensen zijn.
- Je hebt moeite om gesprekken te voeren met mensen.
- Je wordt snel moe van luisteren.
- Je hoort niet goed waar geluiden vandaan komen. Dit kan gevaarlijk zijn in het verkeer of op je werk.
- Je voelt je somber of angstig omdat je niet goed hoort.
- Je schaamt je of bent gespannen omdat je niet goed hoort.
- Je wilt hulp om goed om te gaan met niet goed horen.
- Je hebt oorsuizen.
- Je bent gevoelig voor geluid.
Hoe bereid je je voor op de afspraak in het audiologisch centrum?
Vaak krijg je voor de afspraak een lijst met vragen opgestuurd. Vul die vragenlijst zo goed mogelijk in. Met deze informatie kunnen ze je in het audiologisch centrum sneller en beter helpen.
Wat gebeurt er tijdens je afspraak in het audiologisch centrum?
De mensen in het audiologisch centrum bekijken je oren en testen hoe je hoort.
Oren en gehoorgang bekijken
Eerst kijkt een expert in je oren en in je gehoorgang. Zo kan die zien of er iets in je oor zit waardoor je niet goed hoort.
Hoortest
Daarna onderzoekt de expert hoe goed je hoort. Meestal krijg je een koptelefoon op en hoor je piepjes. Als je een piepje hoort, zeg je dat of moet je een knopje indrukken. Soms krijg je een klein apparaatje in je oor dat een beetje lucht blaast. Zo kijkt de expert hoe je trommelvlies beweegt. Hoe goed je trommelvlies beweegt, laat zien hoe goed je oren geluid doorgeven.
Woorden of zinnen
Soms krijg je een test waarbij je woorden of zinnen hoort. Die moet je dan nazeggen. Soms moet je dat doen terwijl er andere geluiden op de achtergrond zijn. Zo kan de expert meten hoe goed je iemand kunt horen als het stil is en als er veel geluid is. Dit onderzoek heet een spraak-in-ruis-test.
Hoe gaat het verder na de onderzoeken in het audiologisch centrum?
De expert bespreekt je klachten en de resultaten van de onderzoeken met je. En wat de mogelijkheden zijn om je zo goed mogelijk te helpen. Bijvoorbeeld deze mogelijkheden:
- Een hoortoestel. Of een aanpassing van je hoortoestel.
- Andere hulpmiddelen, zoals een microfoon of een apparaatje waarmee je je hoortoestel draadloos kunt verbinden met je tv of telefoon.
- Hulp om beter om te gaan met niet goed horen.
- Hulp bij gesprekken. Je leert hoe je andere mensen in gesprekken beter kunt begrijpen. En hoe andere mensen jou kunnen helpen als je iets niet goed hoort. Dit heet communicatie-training.
Samen bespreken jullie wat je nodig hebt. En wat jou het beste kan helpen om beter om te gaan met niet goed horen. Ook weten ze in het centrum wat je zorgverzekering betaalt en wat je zelf moet betalen.
Hoe gaat het als je een hoortoestel krijgt?
De expert in het audiologisch centrum geeft advies welk hoortoestel voor jou het beste is. Met dat advies ga je naar de audicien. De audicien stelt het hoortoestel goed voor je in en geeft het mee om uit te proberen. Je krijgt ook uitleg over hoe je het hoortoestel gebruikt en schoonmaakt.
In het begin kost het vaak tijd om te wennen aan het geluid. Vaak kom je nog een keer terug voor controle bij het audiologisch centrum. Dan kijken jullie samen of alles goed werkt en of er nog iets aangepast moet worden.
Wat kun je doen als je hoortoestel niet goed werkt?
Als je hoortoestel niet goed werkt, kun je eerst deze dingen zelf proberen:
- Controleer of je hoortoestel goed is opgeladen.
- Controleer of je hoortoestel schoon is. Als je hoortoestel vies is, werkt het minder goed.
Het kan ook helpen om je oor schoon te maken.
Blijft je hoortoestel niet goed werken? Of hoor je nog steeds niet goed? Maak dan een afspraak bij je audicien. Die kan kijken of er iets kapot is of aangepast moet worden. Of het hoortoestel opnieuw instellen.
Hoe kun je je oor schoonmaken?
Laat een beetje warm water in je oor lopen met de douchekop. Hou je hoofd schuin met je oor naar boven. Hou je hoofd daarna weer recht, zodat het water eruit kan lopen. Je kunt ook warm water in je oor druppelen met een spuitje of een plastic buisje (pipet).
Heb je problemen of een ontsteking aan je oor? Dan mag je je oor niet zelf schoonmaken. Ga daarvoor naar je huisarts of je keel-neus-oor-arts.
Let op: Gebruik geen wattenstaafjes om je oor schoon te maken. Daarmee duw je oorsmeer verder in je oor. En je kunt je trommelvlies beschadigen.
Welke extra hoor-hulpmiddelen zijn er?
Naast een hoortoestel zijn er nog andere hulpmiddelen die je kunnen helpen:
Microfoon
Dit is een klein apparaatje dat iemand kan dragen of vasthouden. Die persoon praat in de microfoon en dat hoor je dan met je hoortoestel. Zo hoor je duidelijker wat iemand zegt. Dit kan helpen in een omgeving met veel andere geluiden, zoals in de auto of in een vergadering. Je hoort minder van de achtergrond-geluiden en je hoort meer van de stem van de persoon die praat.
Kastje aan je tv
Je kunt een klein kastje aansluiten op je tv. Dit heet een tv-streamer. Dit kastje stuurt het geluid van de tv meteen naar je hoortoestel. Daardoor hoor je de tv duidelijker en heb je minder last van geluiden in de kamer. Mensen die samen met jou tv kijken, horen de tv normaal.
Beter bellen
Bellen met een hoortoestel kan lastig zijn. Soms hoor je de ander niet goed. Of je hebt last van geluiden om je heen. Deze dingen kunnen dan helpen:
- Hou je telefoon vlakbij je hoortoestel. Probeer je telefoon een beetje hoger en schuin achter je oor te houden.
- Een telefoon die het geluid harder en duidelijker maakt.
- Een hoortoestel met bluetooth. Of een speciaal apparaatje dat je telefoon verbindt met je hoortoestel. Zo hoor je de stem direct via je hoortoestel en heb je minder last van geluiden om je heen. Bij veel hoortoestellen gaat dat al vanzelf.
Wekker, deurbel, alarm
Als je niet goed hoort, kan het lastig zijn om een wekker, de deurbel of een alarm te horen. Vooral in de nacht als je geen hoortoestel draagt. Deze dingen kunnen dan helpen:
- Een apparaatje dat de deurbel harder laat klinken.
- Een apparaat dat lichtflitsen geeft. Bijvoorbeeld als de rookmelder afgaat.
- Een apparaatje dat gaat trillen als je telefoon gaat of als iemand aanbelt. Bijvoorbeeld een horloge.
- Een wekker die trilt of lichtflitsen geeft.
Welke hulp kun je krijgen om beter te horen op je werk?
Soms is het op je werk lastig om andere mensen goed te horen. Hoor-hulpmiddelen kunnen je dan helpen. Het team van het audiologisch centrum kan zelf op jouw werkplek kijken wat jij nodig hebt. Of ze kunnen iemand anders sturen om dit te onderzoeken. Je kunt ook een korte video van je werkplek laten zien aan het team.
Samen kijken jullie wat jij nodig hebt om beter te horen op je werk. Je werkgever en bedrijfsarts kunnen hier ook bij helpen.
Welke hulp kun je krijgen om beter om te gaan met niet goed horen?
Niet goed horen kan gevolgen hebben voor je werk, je relaties, en hoe je je voelt. Je kunt je bijvoorbeeld onzeker, eenzaam of somber voelen. Ook is luisteren inspannend, waardoor je sneller moe kunt zijn. Dit is heel normaal.
In het audiologisch centrum kun je hulp krijgen om beter om te gaan met niet goed horen. Je kunt bijvoorbeeld met een maatschappelijk werker of psycholoog praten over hoe je je voelt en wat je lastig vindt.
Je kunt hulp en tips krijgen bij bijvoorbeeld deze dingen:
- beter leren omgaan met niet goed horen bij de dingen die je zelf doet
- beter leren omgaan met niet goed horen in je relatie of in contact met vrienden en familie
- minder moe zijn door niet goed horen, of leren hoe je beter omgaat met moe zijn
Welke hulp kun je krijgen bij gesprekken met andere mensen als je niet goed hoort?
Praten met andere mensen kan moeilijk zijn. In het audiologisch centrum kun je hulp krijgen om beter mee te doen in gesprekken en je zekerder te voelen.
Je kunt bijvoorbeeld hulp krijgen met deze dingen:
- Liplezen en letten op hoe iemand kijkt
Dit kan helpen om beter te begrijpen wat iemand zegt. - Tips voor gesprekken
Bijvoorbeeld een rustige en goed verlichte plek kiezen. Vragen of iemand wil herhalen wat die zegt. Of wil aanwijzen wat die bedoelt. Ook is het fijn als je iemand goed kunt aankijken wanneer die iets tegen je zegt. - Hulpmiddelen
Bijvoorbeeld een apparaatje waarmee je verschillende mensen goed kunt horen. Of apps die geluid omzetten in tekst, en videobellen met ondertiteling. - Gebaren gebruiken
Jij, je familie en vrienden kunnen gebaren leren die je helpen bij wat je wilt zeggen. Zo kunnen jullie makkelijker met elkaar een gesprek voeren. - Oefenen met anderen
Je kunt praten en oefenen met andere mensen die niet goed horen.
Je kunt deze hulp alleen krijgen of samen met anderen.
Hoe gaat het verder als je naar een audiologisch centrum bent geweest?
Met de mensen in het audiologisch centrum spreek je af hoe vaak je terugkomt. Heb je een hoortoestel of ander hulpmiddel gekregen? Dan bespreken jullie hoe dat gaat en of het goed genoeg helpt. Meestal kun je een hoortoestel 2 of 3 maanden proberen om te kijken of het goed voor je werkt. Je kunt ook terugkomen voor gesprekken met een maatschappelijk werker of psycholoog.
Heb je nog vragen of merk je dat dingen lastig blijven? Bespreek dit dan met de mensen in het audiologisch centrum.
Meer informatie over niet goed horen
- Meer informatie over niet goed horen en hoortoestellen: de Hoorwijzer en de website van de keel-neus-oor-artsen.
- Meer informatie over hoor-hulpmiddelen: de Hoorinfotheek.
- Contact met andere mensen die niet goed horen: Stichting Hoormij.
- Waar vind je een audiologisch centrum: Federatie van Nederlandse Audiologische Centra.
Over deze tekst
Artsen en tekstschrijvers van Thuisarts hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor specialisten over niet goed horen en zorg in het audiologisch centrum.
Lees wie de informatie van Thuisarts maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.