In het kort

  • Bereid je goed voor als je gaat stoppen met eten en drinken.
  • Praat erover met de mensen om je heen en met je arts.
  • Schrijf je wensen op. Bijvoorbeeld dat je geen drinken wilt krijgen.
  • Regel thuiszorg en de spullen die je nodig hebt.
  • Bepaal op welke dag je stopt met eten en drinken.
  • Belangrijk: stop pas met eten en drinken als alles goed is geregeld.

Praten met je familie en vrienden

  • Praat met je familie en vrienden over je besluit. Neem daar de tijd voor. Ze kunnen schrikken en moeten misschien aan het idee wennen.
  • Vraag wat ze willen weten. Misschien hebben ze vragen of voelen ze zich schuldig. Het kan helpen om erover te praten.
  • Bespreek ook wat je van familie en vrienden verwacht. Vraag of ze voor je willen en kunnen zorgen. Ze hebben tijd nodig om zich hierop voor te bereiden. Misschien moeten ze bijvoorbeeld vrij nemen van hun werk om er voor jou te zijn.
  • Vraag of familie en vrienden de tekst willen lezen over iemand steunen die stopt met eten en drinken. Dan weten ze wat ze kunnen verwachten en kunnen doen.
  • Je kunt ze ook meenemen naar een afspraak met je arts om alles te bespreken.
  • Misschien zijn de mensen om je heen het niet eens met jouw beslissing. Vraag dan waarom dat zo is. Leg uit waarom jij eerder wilt overlijden. Vaak accepteren ze dan jouw beslissing. Ook als ze het niet helemaal begrijpen of het er niet mee eens zijn.

Praat met je arts

Praat op tijd met je arts:

  • Als je thuis bent, is dat je huisarts.
  • Als je in een verpleeghuis woont, is dat de specialist ouderengeneeskunde.

Je arts kan je helpen bij de voorbereiding en bij het stoppen met eten en drinken zelf. Niet elke arts wil zorgen voor mensen die stoppen met eten en drinken. En niet elke arts heeft hier ervaring mee. Geef je arts daarom de tijd. Bespreek welke zorg je kunt verwachten.

Als je medicijnen gebruikt

Overleg met je arts over je medicijnen. Vaak kun je ermee stoppen.
Is er nog een medicijn nodig? Dan bekijkt de arts of je die in een pleister, een prik of zetpil kunt krijgen. Dan hoef je niet te slikken en krijg je geen water binnen.

Plan maken voor als je in de war bent en om drinken vraagt

Als je gestopt bent met eten en drinken, kun je in de war raken. Je kunt dan vergeten dat je gestopt bent met eten en drinken. Misschien vraag je dan weer om drinken.

Het geeft jou en je familie en vrienden rust als je nu alvast een plan maakt voor als dat gebeurt. Je naasten kunnen dit doen als je in de war bent en om drinken vraagt:

  • Ze kunnen uitleggen dat je zelf gestopt bent met eten en drinken. En vragen of je dat nog steeds wilt.
  • Ze kunnen je dorst minder maken door andere dingen dan drinken. Bijvoorbeeld door je lippen nat te maken.
  • Ze kunnen iets fijns samen met jou doen. Dan denk je minder aan de dorst.
  • Als je in de war bent, kunnen ze de arts vragen of er medicijnen zijn die kunnen helpen.

Praat hier samen over. Dan weten je naasten wat ze moeten doen.

Je wensen opschrijven voordat je stopt met eten en drinken

Als je stopt met eten en drinken, kun je bewusteloos raken. Of in de war. Dan kun je niet meer zelf beslissen. Het is belangrijk dat de mensen die voor jou zorgen dan weten wat jij wilt:

  • Schrijf op wie voor jou mag beslissen als je dat zelf niet meer kunt.
    Kies iemand die jou goed kent. En die weet wat jij zou willen als je zelf niet meer kunt beslissen. Kies het liefst iemand die jouw beslissing steunt om te stoppen met eten en drinken.
  • Schrijf ook op wat je wilt in bepaalde situaties. Dat heet een wilsverklaring.
    Schrijf op dat je er zelf voor kiest om te stoppen met eten en drinken. En dat je geen drinken wilt krijgen. Ook niet als je in de war bent en erom vraagt.
    Schrijf ook op dat je geen behandeling wilt die jouw leven kan redden.

Bespreek wat je opschrijft met de mensen om je heen en je arts.

Bij je wensen opschrijven lees je hier meer over.

Zorg regelen als je wilt stoppen met eten en drinken

Als je graag thuis wilt blijven, heb je thuiszorg nodig. Dat kun jij of je familie aanvragen. Vaak is er niet meteen hulp of extra hulp.

  • Krijg je nu thuiszorg? Dan kun je vragen of de zorgmedewerkers van de thuiszorg je extra zorg kunnen geven.
  • Krijg je nu nog geen thuiszorg? Je kunt jezelf waarschijnlijk de eerste dagen nog verzorgen. Maar na een paar dagen is het belangrijk dat er een paar keer per dag iemand komt. Die persoon kan jou medicijnen geven, je wassen en je mond verzorgen.

Je familie of vrienden kunnen je ook verzorgen. Maar dat kan zwaar zijn. Het is daarom belangrijk dat er ook thuiszorg is.

Andere zorgmedewerker

Artsen en andere zorgmedewerkers zijn verplicht om voor je te zorgen als dat nodig is. Ook als je bent gestopt met eten en drinken.
Soms vindt een zorgmedewerker dat moeilijk. Bijvoorbeeld omdat die het gevoel heeft dat het niet goed is. De zorgmedewerker mag dan weigeren om jou zorg te geven. Dan moet een andere zorgmedewerker de zorg overnemen. Jouw zorgmedewerker moet dat voor jou regelen. Maar dit kost tijd. Het is daarom belangrijk dat je op tijd over je plan vertelt aan zorgmedewerkers.

Naar een hospice

Een hospice is een plek waar je naartoe kunt als je binnenkort gaat overlijden. Zou je dat willen? Bereid dit dan alvast voor. Een hospice heeft niet altijd plek. En je kunt niet naar elk hospice als je ervoor kiest om te stoppen met eten en drinken. Het is belangrijk dat je contact opneemt en vraagt hoe ze daar omgaan met jouw wens. Iemand anders kan dit ook voor je doen.

Soms beginnen mensen thuis met stoppen met eten en drinken. Ze gaan dan naar het hospice als ze zorg nodig hebben.
Andere mensen gaan eerst naar het hospice en stoppen daar met eten en drinken.

Spullen regelen als je gaat stoppen met eten en drinken

Bespreek met de thuiszorg welke spullen je nodig hebt. Soms kun je die huren.

  • een hoog-laag-bed
    Dit bed kan omhoog en naar beneden. Dat maakt het makkelijk voor mensen om jou goed te verzorgen.
  • een speciaal matras (anti-decubitus-matras) tegen drukplekken
  • een po-stoel om niet steeds naar de wc te hoeven lopen
  • spullen voor als je je plas en poep niet meer kunt ophouden
    Bijvoorbeeld een plasfles (urinaal) en een ondersteek (bedpan).

Spullen om je mond te verzorgen

Het is heel belangrijk dat je je mond goed verzorgt. Of laat verzorgen. Dat helpt tegen dorst en een droge mond.

Hiervoor kun je bijvoorbeeld deze dingen gebruiken:

  • waterspray of kleine plantenspuit
  • kleine natte gaasjes of mondsponsjes om je mond en je tong vochtig te houden
  • water met een beetje zout om je mond te spoelen
  • mondgel
  • ijsklontjes of ijsschaafsel
  • vaseline om je lippen vet te houden
  • een zachte tandenborstel, met of zonder tandpasta
  • ragers of tandenstokers

Moment kiezen om te stoppen met eten en drinken

Denk na over wat een goed moment is om te stoppen met eten en drinken. Let op deze dingen:

  • Weet je zeker dat je wilt stoppen met eten en drinken?
  • Heb je geregeld wat je wilde regelen?
  • Zijn de mensen om je heen er klaar voor?
  • Is de thuiszorg geregeld? Of ben je welkom in het hospice?

Kies dan het moment waarop je wilt stoppen met eten en drinken. Doe dit in overleg met de mensen om je heen, je arts, de thuiszorg of het hospice als je daarnaar toe gaat.

Je kunt ervoor kiezen om eerst te stoppen met eten en pas later met drinken.
Je kunt er ook voor kiezen om in 1 keer helemaal te stoppen met drinken. Of je kunt eerst een paar dagen steeds minder drinken en daarna helemaal stoppen.
Dit mag je zelf weten. Als je nog vocht binnen krijgt, duurt het langer voordat je overlijdt.

Hoe gaat het verder als je gaat stoppen met eten en drinken?

De eerste dagen dat je niet eet en drinkt, kunnen lang duren. Bedenk alvast wat je wilt gaan doen.

Het is vervelend als er toch dingen zijn waardoor je gaat eten of drinken. Bereid je daar dus op voor:

  • Door de geur van eten kun je meer honger krijgen. Spreek af dat mensen niet in je buurt koken, eten of drinken.
  • Zet geen bloemenvaas met water in je kamer.
  • Als je dat nodig vindt, kun je ervoor zorgen dat er geen eten en drinken meer in huis is.

Stop alleen met eten en drinken als je alles goed hebt voorbereid en thuiszorg geregeld is. Lees hoe het daarna gaat bij gestopt met eten en drinken.

Meer informatie over stoppen met eten en drinken

NHG
Deze tekst is aangepast op