In het kort
- Kalmeringsmiddelen (zoals diazepam, lorazepam en bromazepam) helpen tegen angst en stress.
- Kalmeringsmiddelen helpen snel en tijdelijk.
- Gebruik ze kort: maximaal 2-4 weken, in de startperiode van een antidepressivum maximaal 1-2 weken.
- Als u ze langer gebruikt, helpen ze steeds minder.
- Kalmeringsmiddelen hebben bijwerkingen.
- U raakt snel gewend en/of verslaafd aan kalmeringsmiddelen. Stoppen wordt steeds moeilijker.
- Kalmeringsmiddelen nemen de oorzaak van de onrust of angst niet weg.
- Ga terug naar uw behandelaar als u stress- of angstklachten houdt.
bromazepam
Bromazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend en vermindert angstgevoelens.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid en sociale fobie.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.diazepam
Diazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, alcoholontwenning, spierkrampen, epilepsie en onrust.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.lorazepam
Lorazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, epilepsie, alcoholontwenning, misselijkheid en braken door chemotherapie en onrust.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Wat zijn kalmeringsmiddelen?
Kalmeringsmiddelen zijn medicijnen die uw emoties minder sterk maken. Ze helpen vooral tegen angst, zenuwen en stress. Bekende kalmeringsmiddelen zijn benzodiazepinen.
Voorbeelden van kalmeringsmiddelen zijn alprazolam, bromazepam, diazepam en lorazepam.
Na verloop van tijd werken kalmeringsmiddelen niet meer. Gebruik kalmeringsmiddelen daarom niet langer dan 2-4 weken.
Als u kalmeringsmiddelen krijgt in de eerste weken dat u antidepressiva slikt, mag u de kalmeringsmiddelen maximaal 1-2 weken slikken.
Als u ze langer gebruik kunt u verslaafd raken.
alprazolam
Alprazolam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend en vermindert angstgevoelens.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid of paniekstoornis.
bromazepam
Bromazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend en vermindert angstgevoelens.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid en sociale fobie.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.diazepam
Diazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, alcoholontwenning, spierkrampen, epilepsie en onrust.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.lorazepam
Lorazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, epilepsie, alcoholontwenning, misselijkheid en braken door chemotherapie en onrust.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Kalmeringsmiddelen: nadelen en bijwerkingen
Nadelen
- Kalmeringsmiddelen werken maar tijdelijk en onderdrukken angst en spanning. De oorzaak van uw klachten verdwijnt niet.
- Aan kalmeringsmiddelen raakt u snel gewend. Als u ze langer dan twee weken weken gebruikt, helpen ze steeds minder. U heeft steeds meer kalmeringsmiddelen nodig om rustig te worden.
- Het wordt steeds moeilijker om te stoppen. Als u ze langer gebruikt kunt u verslaafd raken.
Bijwerkingen
Kalmeringsmiddelen blijven langer in uw bloed dan nodig is, sommige middelen zelfs 2 dagen. Dit veroorzaakt:
- sufheid
- U reageert minder snel. U kunt zich minder goed concentreren. Vaak merkt u dat zelf niet.
- Daardoor heeft u meer kans op een ongeluk. Bijvoorbeeld in het verkeer. Of bij het besturen van machines op uw werk.
- Uw geheugen werkt minder goed. U weet vooral weinig van de periode kort nadat u een kalmeringsmiddel heeft ingenomen.
- Bent u al wat ouder? Dan heeft u meer kans om te vallen. U kunt dan bijvoorbeeld een heup breken.
Andere bijwerkingen zijn:
- hoofdpijn
- somber zijn
- duizelig zijn
- weinig interesse in dingen, weinig kan u nog iets schelen
- geheugenverlies
- moe zijn
- minder zin in vrijen
- meer kans op slaapapneu en snurken
Gebruikt u ook nog andere slaapmiddelen? Of neemt u ze samen met alcohol, drugs of kalmeringsmiddelen? Dan worden deze bijwerkingen erger.
Welke ontwenningsverschijnselen krijg ik als ik stop met een kalmeringsmiddel?
Wanneer u met kalmeringsmiddelen stopt, kunt u tijdelijk ontwenningsverschijnselen krijgen:
- In het begin: hartkloppingen, onrust, angst en nachtmerries.
- Sommige mensen worden prikkelbaar of somber.
- Andere verschijnselen zijn: hoofdpijn, zweten, rillingen en duizelingen.
Door de ontwenningsverschijnselen krijgt u het idee dat u het kalmeringsmiddel nodig heeft. Dit is niet zo. Het laat alleen zien dat u van het middel afhankelijk bent geworden. Neem geen kalmeringsmiddel meer. Na 2 of 3 weken verdwijnen de ontwenningsverschijnselen.
Adviezen bij het stoppen met kalmeringsmiddelen
De volgende adviezen helpen om te stoppen met kalmeringsmiddelen. Ze helpen om door de periode met ontwenningsverschijnselen heen te komen. Met ondersteuning van uw huisarts of praktijkondersteuner GGZ (POH-GGZ) lukt dit vaak beter.
- Maak afspraken met uw huisarts om te minderen en uiteindelijk te stoppen met kalmeringsmiddelen (afbouwschema).
- Kies een gunstige stopperiode: er moeten niet net allerlei problemen of spannende zaken spelen.
- Vertel de mensen om u heen (thuis en op het werk) dat u gaat stoppen, zodat zij begrijpen waarom u zich een tijdje snel ergert of boos wordt.
- Bereid u voor op tegenslagen: vraag van tevoren aan familie, collega's en kennissen of ze u op moeilijke momenten willen steunen.
- Bedenk vooraf wat u allemaal kunt doen om te zorgen dat u het volhoudt.
- Neem geen andere middelen, zoals alcohol.
Meer informatie over kalmeringsmiddelen
Meer informatie over het voorkómen van stress en angst
- Op snelbeterinjevel.nl kunt u trainingen doen: Beter slapen, Minder stress of Minder Piekeren. U krijgt oefeningen en kunt bijhouden of ze u helpen.
Meer informatie over kalmeringsmiddelen
Informatie over bijwerkingen van kalmeringsmiddelen staat in de bijsluiters die u meekrijgt bij uw kalmeringsmiddel. U vindt deze informatie ook:
- op de website van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen
- de website van Bijwerkingencentrum Lareb
De informatie over kalmeringsmiddelen is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard de Generieke module Psychische klachten in de huisartsenpraktijk en de Generieke module Bijwerkingen.