Ik ben ernstig ziek door corona en wil niet naar het ziekenhuis

In het kort

In het kort

  • Thuis kunt u behandelingen krijgen:
    • die uw lichaam helpen beter te worden van corona
    • die uw klachten minder maken
  • U kunt thuis zuurstof krijgen als dat nodig is.
  • U kunt ook medicijnen krijgen. Bijvoorbeeld medicijnen tegen pijn of ontstekingen.
  • Samen met uw arts bekijkt u wat in uw situatie past.
  • Eet, drink en rust genoeg.
  • Vraag hulp van mensen om u heen. Of vraag (extra) thuiszorg.
Wat is het
Oorzaken

Wat gebeurt er in mijn lichaam als ik ernstig ziek ben door corona? 

Als u ernstig ziek bent door corona, dan zijn er veel ontstekingen in uw lichaam. Vooral in uw longen (longontsteking).

Soms kan de ontsteking ook in andere organen komen, zoals uw hart. Dit is zo als uw eigen afweer de ontsteking niet kan afremmen.

De ontsteking kan dan ook zorgen voor een sepsis. Uw lichaam reageert dan heel heftig op het virus. U kunt dan erge klachten krijgen en zelfs overlijden. U kunt ook bloedproppen in een bloedvat krijgen (trombose). Bij corona komt trombose vooral voor in de longen (longembolie). Soms ook in de hersenen (herseninfarct).

Wat merk ik

Wat merk ik als ik ernstig ziek ben door corona?

  • U bent erg benauwd of u ademt erg snel of moeilijk. Vooral als u zich inspant.
  • U bent al moe als u weinig doet, zoals aankleden of opstaan uit uw stoel.
  • Eten en/of drinken lukt bijna niet door uw klachten.
  • U kunt veel dingen niet meer of bijna niet meer. Bijvoorbeeld wassen, douchen, aankleden of naar de wc gaan.
Adviezen

Adviezen als u corona heeft

Volg deze adviezen als u corona heeft:

Adviezen voor uw gezondheid

Zorg goed voor uzelf.
Door corona kunt u erg moe zijn. Blijf wel deze adviezen uitvoeren:

  • Drink 2 liter vocht per dag.
    Houd een glas of een flesje water in de buurt. Neem regelmatig een slok.
    Bij koorts zweet u veel. U verliest veel vocht. Dan heeft u ook veel vocht nodig. Anders droogt u uit.
  • Zorg dat u genoeg eet.
    Uw lichaam heeft de voedingsstoffen nodig om (snel) te herstellen. Lukt het niet om zelf brood te smeren of te koken? Vraag anderen om hulp. Als eten niet lukt, kan speciale drinkvoeding een oplossing zijn. Uw huisarts kan u hiervoor naar een diëtist doorsturen.
  • Zorg dat u genoeg rust krijgt.
    Ligt u veel op bed? Probeer er wel regelmatig even uit te komen. Zo voorkomt u trombose (bloedproppen in uw bloed). Loop een stukje door uw kamer. Of naar de wc. Probeer in ieder geval 3 keer per dag 5 tot 10 minuten uit bed te zijn.
  • Bij koorts: doe dunne kleding aan die losjes om uw lichaam zit. In bed is alleen een laken vaak al genoeg als u het warm heeft. Zo kan uw lichaam de warmte kwijt.
    Leg geen koude of natte doek op uw huid. Spoel of spons uw huid ook niet af met koud water.
  • Voor adviezen bij hoesten, kijk bij hoesten.
  • Probeer te stoppen met roken, als u rookt. Mensen die roken hebben waarschijnlijk meer kans om erg ziek te worden door corona.
  • Gebruikt u medicijnen die uw weerstand minder maken? Zoals medicijnen tegen reuma? Stop nooit zomaar met deze medicijnen. Bespreek dit altijd eerst met uw arts.

Adviezen om anderen niet te besmetten

  • Blijf thuis als u zich ziek voelt.
  • Bij milde klachten: bespreek met uw werkgever of u thuis kunt werken.
  • Ga niet naar mensen die kwetsbaar zijn. Als dit toch nodig is: draag een mondkapje.
  • Hoest en nies in uw elleboog. Was vaak en goed uw handen met water en zeep.
  • Zet een aantal keer per dag 30 minuten een raam open. Zo kan er steeds verse lucht naar binnen en vieze lucht naar buiten.
  • Heeft u een afspraak bij een arts of andere zorgverlener? Bel eerst op om te vertellen dat u corona heeft.
Behandeling

Behandeling als u ernstig ziek bent door corona

Als u ernstig ziek bent door corona kunt u medicijnen krijgen tegen uw klachten. En medicijnen die uw lichaam helpen om beter te worden van corona.

Er bestaan nog geen medicijnen die u snel beter maken. Uw lichaam moet dit vooral zelf doen. Wel kunnen de medicijnen uw lichaam hierbij helpen. Samen met uw huisarts bekijkt u wat in uw situatie zinvol en mogelijk is.

  • U kunt zuurstof krijgen.
    De extra zuurstof zorgt dat u zich minder benauwd voelt. En waarschijnlijk ook dat u minder schade aan uw organen krijgt door te weinig zuurstof bij corona.
    U kunt minder zuurstof krijgen dan in het ziekenhuis.
    U krijgt de zuurstof via een slangetje in uw neus. Als u niet goed door uw neus kunt ademen, krijgt u de zuurstof via een kapje over uw neus en mond.
  • Als u zuurstof krijgt, kunt u hierbij ook een medicijn tegen ontstekingen krijgen (dexamethason).
    Artsen denken dat dit medicijn de kans kleiner maakt dat mensen met erge corona overlijden. Maar alleen bij mensen die zuurstof nodig hebben door corona.
    Het medicijn kan bijwerkingen geven. Soms ook ernstige bijwerkingen. Artsen geven het daarom niet zomaar. Ze geven het alleen aan mensen die zó ziek zijn door corona, dat de voordelen van het medicijn groter zijn dan de nadelen. Uw huisarts of arts in het verpleeghuis bespreekt vaak met de longarts of het geschikt is voor u.
  • U krijgt misschien medicijnen tegen bacteriën (antibiotica) als u een longontsteking heeft.
  • Bloedverdunners kunnen goed voor u zijn als u extra kans heeft op bloedproppen in uw bloed (trombose). Bloedverdunners kunnen trombose voorkomen. U heeft extra kans op bloedproppen als u zo ziek bent door corona dat u thuis zuurstof krijgt.
  • U kunt een behandeling krijgen tegen uw klachten, zoals pijn en benauwdheid:
    • Pijnstillers.
    • Morfine. Dit maakt de pijn en benauwdheid minder.
    • Medicijnen tegen angst. Bijvoorbeeld oxazepam. U wordt er rustig, ontspannen en minder angstig van.
    • Medicijnen bij een delier (opeens erg in de war zijn). Meestal wordt hier haloperidol voor gebruikt.

Helpen de behandelingen niet genoeg? Dan kan de huisarts u een medicijn geven waardoor u suffer wordt of in een soort slaap komt. Af en toe of steeds. Hierdoor heeft u minder of geen last meer van de pijn of benauwdheid. Dit heet palliatieve sedatie.

Behandelingen die niet helpen tegen corona:

  • Medicijn tegen malaria (hydroxychloroquine) of schurft (ivermectine)
    U kunt deze medicijnen beter niet slikken. Deze medicijnen maken de kans waarschijnlijk niet kleiner dat u ernstig ziek wordt of overlijdt. U bent door deze medicijnen ook niet korter ziek. U kunt ook vervelende bijwerkingen krijgen.
  • Vitamine C en vitamine D
    Artsen kunnen vitamine C en vitamine D niet aanraden of afraden bij corona. Het is nog niet bekend of deze vitamines helpen tegen corona.

dexamethason

Dexamethason is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan. De werking van dexamethason is divers. Het verbetert ook de eetlust, vermindert vermoeidheid en kan ervoor zorgen dat u zich beter gaat voelen.

Artsen schrijven dexamethason vooral voor:

  • Als onderdeel van een behandeling tegen kanker, vooral tegen de misselijkheid door chemotherapie. En om de laatste levensfase te verlichten (palliatieve zorg), bijvoorbeeld bij een dichtzittende darm (ileus).
  • Verder bij aandoeningen met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld ernstige COVID-19 (corona), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), luchtwegontstekingen (zoals ernstig hoesten door pseudokroep, bij astma en bij COPD), ernstige huidontstekingen, ernstige allergische reacties, multiple sclerose (MS) en gewrichtsontstekingen.
  • Ook wordt het gebruikt bij hoogteziekte, hersenvliesontsteking en om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen (zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom). Als men het op deze manier gebruikt heet het substitutietherapie.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.

haloperidol

Haloperidol hoort tot de klassieke antipsychotica. Het zorgt dat stoffen die van nature in de hersenen voorkomen minder werken, vooral dopamine. Hierdoor worden psychosen en onrust minder.

Artsen schrijven het voor bij psychose, schizofrenie, manie, onrust, dementie, tics, dwangstoornissen, misselijkheid en braken.

Voor meer informatie zie Apotheek.nl.

hydroxychloroquine

Hydroxychloroquine heeft een meervoudige werking. Het remt het ontstekingen bij reuma, lupus erytematodes (LE) en lichtovergevoeligheid. Verder doodt het bepaalde parasieten, zoals de malariaparasiet.

Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis, juveniele idiopathische artritis (jeugdreuma), lupus erythematodes (LE), lichtovergevoeligheid en bij malaria.
Artsen schrijven het soms voor bij Q-koorts en bij lichen planus.

Voor meer informatie zie Apotheek.nl.

oxazepam

Oxazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.

Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, slapeloosheid en alcoholontwenning.

Voor meer informatie zie Apotheek.nl.

vitamine C

Vitamine C heet ook wel ascorbinezuur. Het is nodig voor veel belangrijke processen in het lichaam.

Ons lichaam kan vitamine C niet zelf maken. Daarom moeten we het binnenkrijgen via ons voedsel, via aardappelen, groente en fruit. Vitamine C wordt in kleine beetjes uitgeplast. Om gezond te blijven zijn daarom steeds nieuwe vitamines uit voedsel nodig.

Extra vitamine C werkt bij een gebrek aan vitamine C en bij een bepaalde vorm van bloedarmoede. Hoge doseringen vitamine C worden ook gebruikt bij verkoudheid, griep, kanker en om wonden sneller te genezen. Maar het is niet bewezen of vitamine C goed werkt bij deze toepassingen.

In sommige gevallen kan een arts ook vitamine C voorschrijven aan personen die hun pols hebben gebroken. Dan zou vitamine C de aandoening 'posttraumatische dystrofie' kunnen voorkomen.

Voor meer informatie zie Apotheek.nl.

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Voor meer informatie zie Apotheek.nl.
Extra zorg nodig

Wat als ik extra zorg nodig heb bij erge corona thuis?

Bij erge corona bent u waarschijnlijk te ziek om thuis voor uzelf te zorgen. Dan is dit mogelijk:

  • Vraag hulp aan de mensen om u heen.
    Bijvoorbeeld bij boodschappen, koken, schoonmaken of andere taken in het huishouden.
    Misschien kunnen uw naasten u zelfs helpen bij uw eigen verzorging, zoals douchen, wassen en aankleden.
  • Vraag thuiszorg aan bij een thuiszorg-organisatie bij u in de buurt. Soms kan uw huisarts het voor u regelen.
    U kunt hulp krijgen bij bijvoorbeeld wassen, aankleden, eten en drinken of medicijnen nemen.
    Krijgt u al thuiszorg, vraag dan of u extra thuiszorg kunt krijgen.
  • Soms kunt u niet thuis blijven. U gaat dan naar een zorghotel, verpleeghuis of hospice. U krijgt hier de verzorging die u nodig heeft.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder als ik ernstig ziek ben door corona?

Als u al een zwakke gezondheid had, heeft u meer kans om te overlijden door corona. Bijvoorbeeld bij hartproblemen, erge nierproblemen, kanker of ouderdomsklachten (vooral boven de 80 jaar).

Als iemand ernstig ziek is door corona en in de laatste fase van het leven komt, dan overlijdt die vaak snel. Vaak binnen een paar dagen.
Het is goed om samen met uw arts en naasten na te denken over wat uw wensen zijn als u erg ziek wordt en kunt overlijden.

Bent u ernstig ziek geweest en wordt u weer beter? Dan kan het lang duren voordat u weer helemaal beter bent. Uw klachten zijn misschien niet meteen weg. Praat met uw naasten over hoe het gaat. En hoe ze u kunnen helpen.

Bewegen is goed voor u. Ook als u niet fit bent en snel moe bent. Doe wat u fijn vindt, zoals wandelen of in de tuin werken. Maar beweeg niet te veel in 1 keer. Dan krijgt u misschien weer veel klachten. U kunt beter korter en vaker bewegen, dan 1 keer heel lang.

Het is ook belangrijk dat u genoeg en gezond eet. Misschien bent u afgevallen toen u ziek was. Gezond eten kan helpen om weer een gezond gewicht te krijgen. En om sneller weer fit te worden.

Wanneer bellen

Wanneer bellen als ik ernstig ziek ben door corona? 

  • U wordt in een paar dagen steeds zieker.
  • U ademt steeds sneller of moeilijker.
  • U raakt steeds meer in de war.
  • U krijgt opnieuw koorts nadat de koorts 1 of meer dagen weg was.
Meer informatie

Meer informatie over corona

  • Als u vragen heeft over de coronaregels van de overheid: kijk op de website van de overheid. Of bel 0800 1351. Dit is het nummer van de overheid.
  • U kunt uw algemene vragen over corona en prikken tegen corona stellen aan een expert in de zorg. Het telefoonnummer is 0800 770 7707. U kunt ook chatten. U kunt niet bellen of chatten voor advies als u ziek bent of medicijnen gebruikt. Kijk voor meer informatie op vragenovercorona.nl.
  • Corona geeft zorgen en onzekerheid, over uzelf en anderen. Kijk voor hulp en adviezen bij het Steunpunt Coronazorgen.
  • Kijk voor advies over reizen: de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
  • Kijk voor vragen over corona in het verkeer, luchtvaart of openbaar vervoer op de website van het ministerie.
  • Lees meer over corona en stoppen met roken op ikstopnu.nl.
  • Meer informatie en contact met lotgenoten voor mensen die klachten hebben na corona: PostCovid NL.
  • For information in other languages (in simple language): Pharos.

De volgende informatie is gebruikt om deze tekst te maken:

Deze tekst is aangepast op
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?