In het kort

  • Bij een liesbreuk steekt een stukje buikvlies, buikvet of darm door de spieren in je buik.
  • Meestal heb je hierdoor onder je huid een bult in je lies.
  • Een liesbreuk kan pijn doen, of een stekend of branderig gevoel geven. Maar dat hoeft niet.
  • Een liesbreuk kan heel langzaam steeds groter worden. Hij gaat nooit vanzelf weer weg.
  • Bij veel klachten of veel pijn kun je een operatie krijgen.

Wat is een liesbreuk?

Bij een liesbreuk zit er een zwakke plek in je buikwand in je lies. Je lies is de plek tussen je buik en je bovenbeen. Je buikwand heeft 4 lagen. Van buiten naar binnen: je huid, vet, spieren en het buikvlies.

Je buikvlies of het vet in je buik duwt tegen de zwakke plek in je lies. Die plek rekt daardoor uit. Hierdoor kan een stukje buikvlies, buikvet en soms zelfs een stukje darm door je spieren heen steken. Er ontstaat dan meestal een bult onder je huid.

Tekening van een liesbreuk

Mannen en vrouwen kunnen een liesbreuk krijgen. Het komt veel vaker voor bij mannen.
Een liesbreuk gaat nooit vanzelf over.

Beklemde liesbreuk

Soms kan een stukje darm of vet vastzitten in de uitgerekte zwakke plek. Het stukje kan dan niet meer terug naar binnen. Dit heet een beklemde liesbreuk. Soms kan je darm zelfs helemaal dichtzitten. Dit gebeurt bij ongeveer 3 van de 100 mensen met een liesbreuk als er geen operatie is gedaan.
Een beklemde liesbreuk doet veel pijn. Je hebt dan meestal direct een operatie nodig.

Wat merk je van een liesbreuk?

Bij een liesbreuk heb je een bult in 1 van je liezen. Je lies is de plek tussen je buik en je bovenbeen.

  • De bult is beter te zien als je staat, hoest of perst. Persen doe je bijvoorbeeld als je moet poepen. Als je veel buikvet hebt, is de liesbreuk minder goed te zien. De bult kan bij mannen soms helemaal tot de balzak komen. Bij vrouwen kan de bult tot aan de schaamlip komen.
  • Een liesbreuk kan pijn doen. Ook kan het een stekend of branderig gevoel geven.
  • Niet iedereen heeft pijn. Je kunt het gevoel hebben dat er iets in de weg zit in je lies. Dit kan een zeurend gevoel zijn. Je hebt dan geen pijn, maar je hebt er wel last van.
  • Je kunt ook alleen pijn hebben, zonder dat de bult te zien is. Vooral bij vrouwen komt dit voor.

Een liesbreuk kan heel langzaam steeds groter worden. Hij gaat nooit vanzelf weer weg.

Waardoor komt een liesbreuk?

Een liesbreuk komt door een zwakke plek in je buikwand.
Die zwakke plek komt meestal als deze 2 dingen tegelijk gebeuren:

  • Er staat druk of spanning op de buikwand.
  • Je buikwand is zwakker geworden.

Je kunt bijvoorbeeld een zwakke plek in je buikwand krijgen in deze situaties:

  • Je rookt. Roken maakt je buikwand zwakker.
  • Je moet veel hoesten. Bijvoorbeeld door roken of een ziekte van je longen. In een periode waarin je veel moet hoesten, kan de liesbreuk groter worden. En dan kun je hem opeens ontdekken.
  • Je kunt lange tijd niet of moeilijk poepen, waardoor je hard moet persen om er wat poep uit te krijgen.
  • Je doet heel lang heel zwaar werk waarbij je vaak zware dingen moet tillen.

Je kunt ook al vanaf je geboorte een zwakke plek in je buikwand hebben.

Welk onderzoek krijg je om te weten of je een liesbreuk hebt?

Je huisarts stelt je vragen en onderzoekt je lichaam. De huisarts vraagt je bijvoorbeeld om op je hand te blazen als je staat. Door het blazen is de bult beter te zien onder je huid.
Meestal weet je huisarts hierna of je een liesbreuk hebt.

Heel soms weet de arts niet zeker of je een liesbreuk hebt. Dan krijg je meestal nog een echo van de bult in je lies.

Welke behandeling is er voor een liesbreuk?

Adviezen bij een liesbreuk

Als je een liesbreuk hebt, kun je bijna alle dingen doen die je elke dag doet.

Het is belangrijk dat er niet meer druk op je buik en lies komt. Hierdoor kun je minder last hebben van je liesbreuk. Deze adviezen kunnen daarbij helpen:

  • Rook niet. Stop met roken als je rookt. Je kunt hulp krijgen om te stoppen. Je huisarts, praktijkondersteuner of een stoppen-met-roken-coach kan je helpen.
  • Doe geen dingen waar je last van krijgt. Til bijvoorbeeld geen zware dingen.
  • Een speciale band om je middel en lies kan prettig zijn en steun geven bij je liesbreuk. Dit heet ook wel een breukband. Je kunt deze band zelf kopen in de winkel of online.
  • Zorg dat je makkelijk kunt poepen en niet hoeft te persen.

Dit kun je doen om te zorgen dat je makkelijk kunt poepen:

Wanneer bellen als je een liesbreuk hebt?

Bel je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je deze 2 klachten allebei hebt:

  • De liesbreuk doet ineens heel veel pijn.
  • Je kunt de liesbreuk niet meer terugduwen.

Waarschijnlijk zit er dan een stukje darm of vet vast en heb je een beklemde liesbreuk. Als dat zo is, moet je snel een operatie krijgen.

Bel op werkdagen je huisarts bij 1 of meer van deze dingen:

  • De liesbreuk gaat steeds meer pijn doen.
  • Je kunt de liesbreuk zelf erg lastig steeds terugduwen.
  • De liesbreuk steekt steeds meer naar buiten.
  • Bij mannen: de liesbreuk schuift door tot in je balzak.

Ben je al bij een arts in het ziekenhuis geweest voor je liesbreuk? Bel dan altijd deze arts.

FMS
Deze tekst is aangepast op