In het kort
- Je huid insmeren is de belangrijkste behandeling bij psoriasis.
- Smeer 's ochtend een vette crème en 's avonds een vette zalf.
- Helpt dit niet genoeg? Dan kun je ook een crème of zalf met medicijnen smeren.
- Tussen de haren op je hoofd kun je een speciale shampoo gebruiken.
- Je moet regelmatig naar je huisarts voor controle.
Hoe je de schilfers minder maakt bij psoriasis
Heb je plekken met veel schilfers? Dan maak je eerst de laag schilfers dunner. Zo helpt de rest van de behandeling waarschijnlijk beter. Ook heb je vaak minder jeuk.
- Je krijgt van je huisarts een vette zalf.
- Op de plekken met zalf kun je soms een speciaal verband doen.
Heb je plekken op je hoofd? Doe dan in de nacht een badmuts op. De zalf werkt dan beter. In de ochtend haal je de losse schilfers met een kam uit je haar. - Of je krijgt een vette crème of vette zalf met salicylzuur bij huidaandoeningen.
- Smeer de crème of zalf elke avond op de plekken met schilfers.
- Meestal gaan de schilfers na 2 of 3 dagen los.
- Haal de schilfers voorzichtig weg. Zorg dat je huid niet kapot gaat.
salicylzuur bij huidaandoeningen
Salicylzuur werkt in op de hoornlaag van de huid. De hoornlaag is het bovenste laagje van de huid. Salicylzuur weekt dit laagje van de huid los en bevordert de groei van gezonde huidcellen.
Salicylzuur wordt vaak gecombineerd met andere huidmiddelen, omdat het andere medicijnen beter in de huid laat doordringen.
Salicylzuur in lage sterktes, van 10% en minder, wordt gebruikt bij verschillende huidaandoeningen, zoals een droge huid, psoriasis en eczeem.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Smeren met zalf en crème bij psoriasis
Het is belangrijk om je plekken goed in te smeren. Doe dit elke dag. Dan krijg je vaak minder jeuk, rode plekken en schilfers.
- Begin met een vette crème en vette zalf zonder medicijnen of parfum. Bijvoorbeeld cetomacrogol-crème, lanette-zalf of koelzalf. Die koop je zonder recept bij de apotheek.
- Smeer 2 keer per dag: 's ochtends een vette crème en 's avonds een vette zalf. Vaker mag ook.
- Zalf is vetter, maar werkt vaak beter dan crème.
- Veel patiënten vinden crème fijner smeren.
- Kijk welke crème of zalf bij jou goed werkt.
- Blijf smeren. Ook als je geen klachten meer hebt.
Medicijnen om te smeren bij psoriasis
Krijg je meer jeuk, rode plekken en schilfers? Dan kun je ook medicijnen op je huid smeren. Bijvoorbeeld een zalf, crème, gel, lotion of schuim met medicijnen. Je hebt hiervoor een recept van je huisarts nodig.
Het duurt een tijdje voordat de medicijnen helpen. Soms worden je plekken eerst erger.
Smeren met ontstekingsremmers
Crème of zalf met medicijnen maakt de ontstekingen op je huid minder (ontstekingsremmers). Ook krijg je minder jeuk.
- In de ochtend: smeer een vette crème zonder medicijnen.
- In de avond: smeer de zalf met ontstekingsremmers.
- Was je handen na het smeren.
- Wacht 1 uur of langer. Smeer weer de vette zalf of crème zonder medicijnen.
- Smeer de middelen niet samen op hetzelfde moment.
Smeer nooit vaker of langer dan je huisarts zegt. Dan kun je bijwerkingen krijgen. Bijvoorbeeld een dunnere huid. Of een lichtere kleur van je huid.
Wil je stoppen met smeren? Bespreek dit met je huisarts. Stop nooit in 1 keer. Dan krijg je weer klachten. Je huisarts vertelt hoe je steeds minder kunt gaan smeren totdat je bent gestopt.
Smeren met een medicijn dat lijkt op vitamine D
Helpt de crème of zalf met ontstekingsremmers niet genoeg? Dan kun je ook smeren met een medicijn dat lijkt op vitamine D (vitamine D analoog). Dat zit in een zalf of crème.
Je smeert dit vaak samen met de crème of zalf met ontstekingsremmers. Dan heb je een kleinere kans op bijwerkingen.
- In de ochtend: smeer de crème met het medicijn dat lijkt op vitamine D.
- Was je handen na het smeren.
- Wacht 1 uur of langer. Smeer dan een vette crème.
- In de avond: smeer de zalf met ontstekingsremmers.
- Was je handen na het smeren.
- Wacht 1 uur of langer. Smeer weer de vette zalf zonder medicijnen.
Smeren met een zalf met allebei de medicijnen
Er zijn ook zalven waar allebei de medicijnen in zitten: ontstekingsremmers en het medicijn dat lijkt op vitamine D.
Soms ook een verband erop
Soms helpen de medicijnen beter met een speciaal verband. Je huisarts bespreekt dit met je.
vitamine D
Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.
Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Behandeling huid op je hoofd met haar
Bij psoriasis kan er een laag schilfers tussen de haren op je hoofd zitten.
Dunne laag met schilfers
Je kunt een shampoo met koolteer op de huid van je hoofd gebruiken. Voor deze shampoo heb je een recept van je huisarts nodig.
- Maak je haar nat.
- Smeer de shampoo goed op de huid van je hoofd.
- Wacht een halve minuut en spoel de shampoo uit je haar.
- Doe dit meteen nog een keer.
- Gebruik de shampoo 1 dag wel en 1 dag niet. Doe dit 10 dagen.
- Gebruik de shampoo daarna nog 2 of 3 keer in de week.
- Als de schilfers weggaan, gebruik je de shampoo steeds minder vaak.
- Tussendoor was je je haar met gewone shampoo.
Dikke laag met schilfers
Smeer een speciale crème, zalf of lotion tussen je haren. Je hebt hiervoor een recept van je huisarts nodig.
- In de avond: smeer de crème, zalf of lotion op je hoofd tussen je haren.
- De volgende ochtend: kam je haar voorzichtig om de schilfers weg te halen.
- Was daarna je haar met gewone shampoo.
- Was daarna je haar met shampoo met koolteer.
- Zijn de schilfers weg? Dat is meestal na 2 of 3 dagen. Smeer de speciale crème, zalf of lotion dan niet meer tussen je haren.
koolteer op de huid
Koolteer remt ontstekingen, vermindert schilfering, stilt de jeuk, werkt licht ontsmettend en vermindert zwelling.
Koolteer wordt bij veel huidaandoeningen gebruikt. De belangrijkste aandoeningen waarbij artsen het voorschrijven, zijn psoriasis, chronisch eczeem en seborroïsch eczeem.
Adviezen om goed te smeren bij psoriasis
Psoriasis gaat niet meer over. Daarom moet je elke dag de plekken op je huid insmeren. Deze dingen zijn belangrijk om goed te smeren:
- Smeer 2 keer per dag.
- Je huisarts vertelt je hoeveel crème of zalf je moet gebruiken. Je doet de crème of zalf eerst op de top van je wijsvinger. Zo weet je of je de goede hoeveelheid gebruikt. Dit heet de vingertop-eenheid.
- Smeer de plekken in zoals je huisarts zegt. Dan heb je zo weinig mogelijk klachten.
- Zorg dat je tijd hebt en smeer de plekken rustig in.
- Heb je plekken waar je met je handen niet makkelijk bij komt? Vraag dan of iemand die plekken wil insmeren.
- Op sommige plekken is je huid gevoelig en dunner. Bijvoorbeeld tussen je billen, liezen of onder je borsten. Of op je gezicht. Je huisarts zegt welke crème of zalf je daar mag smeren. Gebruik geen andere.
Controles bij de huisarts als je psoriasis hebt
Spreek met je huisarts af wanneer je controles hebt.
- Ben je gestart met medicijnen smeren?
Dan krijg je na 4 weken een controle bij je huisarts. - Heb je een speciaal verband op 1 of meer plekken? Of gebruik je medicijnen om te smeren tegen de schilfers?
Laat je huid dan al na 2 weken controleren.
Bij een controle bespreken jullie hoe het gaat. Bijvoorbeeld:
- Helpen de medicijnen om te smeren goed?
Vraag dan aan je huisarts of je minder vaak kunt smeren. - Helpen de medicijnen om te smeren niet goed?
Dan kan je huisarts je doorsturen naar een huid-arts (dermatoloog). - Zijn de medicijnen om te smeren op?
Vraag dan aan je huisarts hoe je verder moet gaan. Sommige zalven gaan minder goed helpen als je ze lang gebruikt. Je huisarts vertelt je of je weer een recept voor de zalf krijgt.
Hoe gaat het verder met psoriasis?
Psoriasis geneest niet door een behandeling. Het is belangrijk dat je met psoriasis leert leven. Dit is goed om te weten:
- De plekken kunnen een tijdje wegblijven.
- Het gebeurt heel soms dat de plekken opeens verdwijnen en niet meer terugkomen.
- Smeren met crèmes of zalven maakt vaak je klachten minder.
- Psoriasis met kleine ronde vlekken kan na ongeveer 5 weken genezen. Vooral kinderen en jongeren hebben deze soort psoriasis.
Erover praten
Schaam je je voor je plekken? Of ben je onzeker, angstig of somber door je ziekte? Praat erover. Bijvoorbeeld met je huisarts, de praktijkondersteuner of een psycholoog. Lees ook wat je nog meer kunt doen om goed met je ziekte om te gaan.
Naar de huid-therapeut
Je huisarts kan je doorsturen naar een huid-therapeut. Die legt veel uit over je ziekte. En helpt om goed met je huid om te gaan.
Naar de huid-arts
Je huisarts kan je doorsturen naar een huid-arts. Bijvoorbeeld als je veel of grote plekken hebt. Of de plekken worden niet beter na een behandeling met zalf met medicijnen.
Naar de arts die veel weet over ontstekingen in gewrichten
Sommige mensen hebben ook een ontsteking in of rond hun gewrichten. Dan kan de huisarts je doorsturen naar een arts die veel weet van ontstekingen in gewrichten. Deze arts is een reumatoloog.
Een ontsteking zit vaak in je vingers, tenen of knieën. Je gewricht wordt dan dik en vaak warm. Ook doet het pijn. Heb je een lichte huid, dan zie je ook dat je huid bij het gewricht rood wordt. Soms heb je ook ontstekingen in de rug of het bekken.
Andere behandelingen
Sommige mensen proberen een andere behandeling. Zoals kruiden, acupunctuur of een dieet. Er is nog niet genoeg onderzoek gedaan om te weten of deze behandelingen veilig zijn. En of ze helpen. Wil je 1 van deze behandelingen proberen? Bespreek dit met je huisarts.
Wanneer bellen bij psoriasis?
In deze situaties bel je je huisarts:
- Je moet een afspraak maken om je huid en medicijnen te controleren.
- Je klachten worden erger.
- Je krijgt ook andere klachten, zoals stijve of pijnlijke gewrichten.
- Je voelt je onzeker, somber of angstig.
Meer informatie over psoriasis
- Meer informatie: vereniging van huid-artsen (dermatologen)
- Informatie en andere mensen met psoriasis leren kennen: Psoriasispatiënten Nederland
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over psoriasis.