In het kort
- Zweten is normaal. Vooral bij warmte, sporten, spanning en emoties.
- Sommige mensen zweten veel meer dan andere.
- Draag luchtige kleding van katoen. Was je elke dag met water en zeep.
- Een deodorant of lotion met aluminium-zouten kan ook helpen.
Wat is veel zweten?
Zweten is normaal. Vooral bij warmte, bewegen en sporten, spanning en emoties.
Sommige mensen zweten veel meer dan andere.
- Bij spanning of emoties zweet je vooral in je handen, onder je voeten, in je oksels, liezen en gezicht.
- Bij bewegen en sporten of als het warm is, zweet je over je hele lichaam.
Veel zweten kan vervelend zijn. Je kunt last hebben van de zweet-plekken en de geur.
Soms komt veel zweten door iets anders, zoals overgewicht of stoppen met alcohol of drugs.
Waarom zweten we?
- Als het warm is of als je veel beweegt, ga je zweten. Zo krijg je het niet te warm.
In je huid zitten zweetkliertjes. Daar komt vocht uit: zweet. Dat vocht op je huid verdampt. Het verdampen neemt warmte mee. Zo raakt je lichaam de extra warmte kwijt. En blijft je lichaam op een normale temperatuur. - Zweet dat uit je huid komt, ruik je niet. Bacteriën op de huid kunnen het zweet veranderen in stoffen die je wel ruikt.
- In de puberteit ontstaan extra zweetkliertjes in de oksels, bij de lippen, tepels, penis en vagina. Deze maken zweet en geurstoffen die persoonlijk zijn.
- Soms zweet je even heel veel. Bijvoorbeeld als je pittig gekruid eet. Of als je koffie, alcohol, erg zure of erg zoete drank drinkt.
Zweten is dus normaal. Toch vinden mensen het soms vervelend. Dat kan ook komen door reclame. Daarin lijkt het soms alsof we zweet niet mogen zien of ruiken.
Waar kan veel zweten door komen?
Veel zweten kan komen door:
- aanleg voor meer zweten: veel zweten begint dan vanaf de puberteit
- angst
- overgewicht
- de overgang
- zwanger zijn
- drugs gebruiken
- minder drugs gebruiken of er pas mee gestopt zijn
- alcohol drinken
- minder alcohol drinken of er pas mee gestopt zijn
- een ziekte, zoals diabetes, jicht, de schildklier die te snel werkt, de ziekte van Parkinson, een ziekte van het hart of de bloedvaten, kanker of een longziekte
- bijwerkingen van een medicijn, zoals medicijnen tegen angst en depressie, sterke pijnstillers (opiaten), medicijnen bij de ziekte van Parkinson (levodopa) en een medicijn bij borstkanker ( tamoxifen )
- een ontsteking door een virus of bacterie, zoals de griep, hiv, tuberculose, malaria, ontsteking van de hartkleppen
's Nachts veel zweten kan komen door:
- de overgang
- tuberculose
- kanker van de lymfeklieren (de ziekte van Hodgkin)
tamoxifen
Tamoxifen is een anti-oestrogeen. Dat wil zeggen dat het de werking van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen tegengaat.
Artsen schrijven het voor bij een bepaald type borstkanker, namelijk die gevoelig is voor hormonen. Artsen schrijven het soms voor bij ernstige pijn in de borsten die samenhangt met de menstruatiecyclus.
In sommige gevallen kan de arts het ook voorschrijven bij borstzwelling bij mannen en bij verminderde vruchtbaarheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Waardoor zweet je veel?
Waarschijnlijk geen speciale oorzaak
Sommige mensen zweten meer dan andere. We weten niet hoe dat komt. Misschien is het iets erfelijks.
Je hebt deze 3 klachten:
- Je zweet vooral in je oksels, in je handen, onder je voeten of in je gezicht.
- Je zweet links evenveel als rechts. Dus bijvoorbeeld in je linker oksel evenveel als in je rechter oksel.
- Je heeft er al minstens 6 maanden last van.
En je herkent 2 of meer van deze dingen:
- Het is in je puberteit begonnen.
- Veel zweten komt in je familie voor.
- Het zweten is erg vervelend voor je.
- Je hebt er minstens 1 keer per week last van.
- 's Nachts zweet je niet extra veel.
Er is dan waarschijnlijk geen speciale oorzaak dat je veel zweet.
Misschien een speciale oorzaak
Je hebt een grotere kans dat er wel een speciale oorzaak is bij 1 of meer van deze klachten:
- Je zweet anders dan eerder.
- Je zweet niet alleen bij sporten, warmte, spanning of emoties. Maar ook in andere situaties.
- Je zweet alleen ‘s nachts veel.
- Je krijgt ook andere klachten.
Wat kun je zelf doen bij veel zweten?
Is veel zweten vervelend voor je? Deze tips kunnen je helpen hiermee om te gaan.
Wassen
- Was jezelf elke dag met zeep. Spoel de zeep daarna goed van je lichaam af met water. Droog je ook goed af.
Zo zorg je ervoor dat bacteriën het zweet niet veranderen in geurstoffen.
Je gaat niet minder zweten door vaak wassen.
Kleren
- Doe elke dag schone kleren aan.
- Draag kleren met verschillende kleuren. Dan vallen zweet-plekken minder op.
- Draag luchtige, wijde kleding. Zweet kan dan makkelijker verdampen. Je krijgt het minder gauw warm.
- Draag ondergoed en sokken van katoen, wol of linnen. Hier kan het zweet dan in.
- Loop zo veel mogelijk op blote voeten als je zweetvoeten hebt.
Of draag open schoenen of schoenen van leer of linnen (hier komt meer lucht doorheen).
Je kunt inlegzolen in je schoenen doen. Daar kan het zweet ingaan.
Deodorant
Als je een deodorant wilt gebruiken:
- Deodorant met aluminium-zouten kunnen het zweten wel tijdelijk minder maken. De deodorant werkt alleen op de plek waarop je de deodorant doet.
Er is onderzocht of deodorant met aluminium-zouten of parabenen de kans op borstkanker vergroot. Dat is niet zo, ook niet als je je okselhaar hebt weggehaald. - Deodorant zonder aluminium-zouten zorgt er niet voor dat je minder zweet.
Je kunt een waaier of ventilator in de kamer zetten. Zweet verdampt dan sneller.
Zweten door de overgang, angst, overgewicht, alcohol of drugs
- Als je in de overgang bent: Kijk bij overgang wat dan kan helpen.
- Als je last hebt van angst: Kijk bij angstklachten hoe je angstklachten minder kunt maken.
- Als je veel zweet omdat je te zwaar bent: Kijk bij overgewicht voor adviezen om fitter te worden.
- Als je wilt stoppen met alcohol of drugs (of minder wilt gebruiken): Kijk bij alcohol of drugs voor adviezen.
Lotion of crème met aluminium-zouten tegen veel zweten
Misschien helpen de adviezen niet genoeg. Dan kun je een lotion of crème proberen. De huisarts kan je een recept hiervoor geven.
In de lotion of crème zitten aluminium-zouten. Deze zorgen dat de zweetkliertjes dicht gaan zitten. Daardoor zweet je minder op de plek waar je het opdoet.
Je gebruikt de lotion of crème zo:
- Scheer je niet 24 uur voordat je de lotion of crème op je huid doet.
Het middel kan de huid namelijk irriteren. Je krijgt dan een pijnlijke huid die prikt en jeukt. Vooral als het op een natte of geschoren huid komt. - Als je wilt kun je de huid eerst droogblazen. Dit kan met een haardroger met koude lucht. Dan krijg je minder snel een pijnlijke huid. Ook zal de lotion of crème minder snel van de huid afglijden.
- Doe de lotion of crème voor het slapengaan op de huid.
Zo kan het 's nachts inwerken. - De volgende ochtend was je de lotion of crème weer af met water en zeep.
Als je wilt, kun je de huid dan weer droogblazen. - Wacht na de lotion of crème 24 uur voordat je de huid scheert.
Doe dit 1 week.
Helpt het? Blijf je de lotion of crème dan nog op een paar avonden per week gebruiken. Of alleen als je het nodig vindt.
Bijwerkingen
De lotion en crème zijn erg zuur. Dat kan deze bijwerkingen geven:
- Kleren en metaal (sieraden, bril) kunnen een andere kleur krijgen.
Doe daarom oude kleren aan en gebruik oude lakens. - Je huid kan gaan prikken of jeuken.
Als je huid prikt of jeukt, gebruik de lotion of crème dan minder vaak.
Je kunt er ook een crème bij gebruiken, zoals lanette crème:
- Smeer die crème 's ochtends op je huid, na het afspoelen van de lotion of crème tegen zweten.
- Helpt dat, dan kun je die crème 's ochtends blijven gebruiken.
- Helpt dat na 3 dagen nog niet genoeg? Of is de jeuk vanaf het begin heel erg? Dan kan de huisarts een crème geven die jeuk remt.
- Deze smeer je 's ochtends op uw huid, na het afspoelen van de lotion of crème tegen het zweten.
- Gebruik de crème die jeuk remt maximaal 2 weken.
Andere behandelingen bij veel zweten
Helpt de behandeling met aluminium-zouten na 4 weken nog niet genoeg? En heb je veel last van het zweten? Bespreek dan met de huisarts of je misschien een andere behandeling wilt:
- een behandeling met pillen oxybutynine:
- Misschien maakt dit medicijn het zweten minder.
- Er zijn vaak bijwerkingen, zoals een droge mond, niet goed kunnen poepen (verstopping), misselijk zijn, slaperig zijn en hoofdpijn. Als je met de pillen start, mag je de eerste dagen niet autorijden.
- Deze behandeling is niet voor iedereen geschikt.
- De behandeling duurt 3 maanden.
- Je mag de pillen niet nemen als je je gaat inspannen of gaat sporten. Neem ze ook niet bij warm weer. Op zulke momenten moet je lichaam kunnen zweten om de warmte kwijt te raken.
- prikken met botuline A toxine in de oksels
- een behandeling met warmte die de zweetklieren stuk maakt
Voor een behandeling met prikken of warmte kan de huisarts je naar de huidarts doorsturen.
botuline A toxine
Botuline A toxine verlamt de zenuwen die de spieren aansturen, waardoor de spieren verslappen. Het toxine komt van de botulinebacterie. Dit toxine is een gif dat in warme zomers in stilstaand water ook vis- en watervogelsterfte ('botulisme') veroorzaakt.
In kleine hoeveelheden en precies in een bepaalde spier gegeven kan het bij allerlei aandoeningen worden gebruikt. Bij spierpijn en spierkramp door dystonie (spanningsstoornis) of spasticiteit, overmatig zweten van de oksels en te veel speeksel. En bij cosmetische ingrepen bij bepaalde huidaandoeningen, zoals fronsrimpels, voorhoofdsrimpels en kraaienpootjes. Verder bij anusscheurtjes, bij urine-incontinentie en bij migraine.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder bij veel zweten?
Vaak blijft het vele zweten vanaf de puberteit je hele leven.
Soms gaat het vanzelf over op oudere leeftijd.
Denkt de huisarts dat het zweten bij jou komt door een ziekte? Dan kan die verder onderzoek doen. Of je doorsturen naar een andere arts.
Wanneer bellen bij veel zweten?
Maak een afspraak bij de huisarts in deze gevallen:
- Je zweet heel veel en volgt de tips. Maar het zweten blijft voor jou heel lastig. Je wilt er iets aan doen.
- Je bent begonnen met een lotion of crème. Deze geeft veel bijwerkingen of helpt na 2 weken nog niet genoeg.
- Je zweet heel veel en krijgt er andere klachten bij.
- Je zweet sinds kort heel veel over je hele lichaam (niet alleen in oksels, handen of liezen).
- Je zweet sinds kort 's nachts heel veel (zonder een duidelijke oorzaak, zoals warmte, angst, griep of opvliegers in de overgang).
- Je zweet aan 1 kant (1 oksel, hand, voet of lies) veel meer dan aan de andere.
Dan kijkt de huisarts waar dit door kan komen. En wat je eraan kunt doen.
Meer informatie over veel zweten
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over veel zweten.
NHG
Vond je deze informatie nuttig?
Deze tekst is aangepast op