Ik heb pijn bij kanker. Wat kan ik zelf doen?

Dit is belangrijk als u pijn bij kanker heeft:

• Vertel uw arts of verpleegkundige dat u pijn heeft. Vertel het ook als de pijn verandert of erger wordt.
  Samen kijkt u of er een behandeling is die u kan helpen. Hoe eerder u een behandeling krijgt, hoe groter de kans is dat uw pijn minder wordt. Wacht dus niet met vertellen.
• Krijgt u pijnstillers? Neem deze dan zoals uw arts u verteld heeft.
  Bijvoorbeeld elke dag op vaste tijden 1 pil. Neem niet meer of minder.

Hieronder staan dingen die u zelf kunt doen om minder pijn te voelen. En om beter om te gaan met pijn.
Let op: Sommige dagen voelt u zich misschien zo slecht dat het niet lukt om de adviezen te volgen. Dat is niet erg. Doe dan gewoon wat goed voelt voor u.

Rusten en ontspannen zijn belangrijk bij pijn bij kanker. Deze adviezen kunnen daarbij helpen:

• Wees actief als u zich goed voelt.
  Meestal zijn dat vaste momenten, zoals in de ochtend. Probeer dan dingen te doen die op andere momenten te zwaar zijn.
• Zorg voor genoeg momenten om uit te rusten.
  Maak bijvoorbeeld niet meer dan 2 of 3 afspraken op een dag. En niet direct achter elkaar. Zo kunt u tussendoor uitrusten. Vertel aan de mensen om u heen waarom u dat doet. En op welke tijden u wel kunt afspreken.
• Probeer te ontspannen op uw eigen manier.
  Iedereen heeft zijn eigen manieren om te ontspannen. Bijvoorbeeld:
  • naar muziek luisteren
  • een boek lezen
  • bezig zijn met een hobby
  • een bad of warme douche nemen
  • mindfulness-oefeningen doen
• Misschien is werken moeilijker door de pijn. Bespreek dit met uw werkgever en de bedrijfsarts. De bedrijfsarts geeft advies over aanpassingen in uw werk.
• Is uw kanker niet meer te genezen? Dan kunt u ook veel last hebben van vermoeidheid. Dit kan weer zorgen voor meer pijn. Samen met uw arts bekijkt u wat u zo moe maakt. En waardoor het misschien beter kan gaan.

Gezond leven kan helpen om minder last te hebben van pijn bij kanker:

• Probeer regelmatig te bewegen.
  Misschien gaat u minder bewegen omdat u bang bent voor de pijn. U wordt dan minder fit en kunt zich juist nog slechter voelen. Probeer daarom toch te bewegen. Het is soms even zoeken naar hoe en hoe vaak u kunt bewegen met uw klachten.
• Probeer genoeg en gezond te eten.
  Als het lukt, eet dan vaak groente, fruit, volkoren producten, peulvruchten, noten en vis. Eet ook genoeg voeding met vezels en drink 1,5 tot 2 liter per dag. Bijvoorbeeld water en thee. Vezels en vocht zorgen ervoor dat uw darmen goed werken. Dat is belangrijk, want door de vele pijnstillers kunt u vaak moeilijk poepen (verstopping).
• Probeer genoeg en goed te slapen.
  Als uw lichaam niet goed uitrust, kunt u weer meer last hebben van pijn. Het kan moeilijk zijn om in slaap te vallen of door te slapen als u pijn heeft.
  Als slapen niet lukt, kunt u proberen of het helpt om even uit bed te gaan. U kunt wat drinken of een beetje lezen. Probeer daarna of het slapen beter gaat.

Contact met andere mensen kan u helpen om beter om te gaan met pijn bij kanker:

• Praat over wat de pijn met u doet.
  Bijvoorbeeld met uw partner of een goede vriend(in). Dit kan opluchten en u voelt zich misschien minder eenzaam.
  Vertel ook over uw pijn aan andere mensen om u heen. Zij begrijpen u beter als u het vertelt. Daardoor kunnen ze u ook beter steunen.
  Bedenk wel dat andere mensen uw pijn en ziekte niet helemaal kunnen begrijpen. Zij voelen niet wat u voelt. Soms kan dat juist eenzaam voelen.
• Praat met andere mensen die pijn hebben bij kanker.
  Zij begrijpen vaak precies hoe u zich voelt. Via kanker.nl kunt u in contact komen met lotgenoten.
• Probeer interesse te houden in andere mensen.
  Er zijn misschien momenten dat u zo veel pijn heeft dat u aan niets anders kunt denken. Dat is heel begrijpelijk. Toch kan het helpen als u ook dan probeert om interesse te houden in andere mensen. Goed contact met mensen kan u energie geven. En u er doorheen helpen als het even niet gaat.
• Hou goed contact met uw arts.
  U spreekt uw arts vaak en u maakt samen belangrijke beslissingen. Dat gaat makkelijker als u een goed gevoel heeft over uw arts.
  Als het contact niet goed voelt, kunt u dit bespreken met uw arts.

Vraag hulp en advies als u dat nodig heeft. Bijvoorbeeld:

• Vraag advies over hulpmiddelen.
  Sommige activiteiten kunnen veel pijn doen. Bijvoorbeeld naar de wc gaan. Er zijn hulpmiddelen die u kunnen helpen bij pijnlijke bewegingen en activiteiten. Zoals een wc-stoel naast uw bed.
• Vraag hulp aan een wijkverpleegkundige of ergotherapeut.
  Zij kunnen u adviezen geven voor uw dagelijkse leven. Zoals voor aankleden, koken en een dagplanning maken. Uw huisarts kan u doorsturen naar een ergotherapeut.
• Vraag op tijd extra hulp als het niet meer gaat.
  Zo houdt u energie over voor de dingen die u graag wilt doen. Vraag bijvoorbeeld hulp aan uw buren, vrienden of familie.
  Thuiszorg kunt u aanvragen bij een thuiszorg-organisatie bij u in de buurt. Bij de gemeente kunt u regelen dat u met een speciale taxi (regiotaxi) kunt reizen. Ook kunt u daar terecht voor hulp in huis, activiteiten overdag (dagbesteding) en het laten aanpassen van uw woning.

Heeft u zenuwpijn bij kanker? Deze adviezen kunnen helpen:

• Probeer te zorgen dat u het niet te warm of koud krijgt. En draag losse kleding.
  Zenuwpijn kan namelijk erger worden door warmte en kou. En door strakke kleding en schoenen.
• Drink geen alcohol.
  Alcohol kan schade aan uw zenuwen geven en zenuwpijn erger maken.
• Zorg goed voor uw handen en voeten.
  Draag schoenen die goed zitten. Als u wilt, kan een specialist in voetklachten u helpen (een podotherapeut).

Doet eten en drinken veel pijn door een ontsteking in uw mond en keel? Vraag dan uw arts om pijnstillers.

Ook kunnen deze adviezen helpen:

• Hou uw gebit schoon. Poets uw tanden na elke maaltijd, maar niet vaker dan 4 keer per dag. Gebruik een zachte tandenborstel.
• Hou koud water (ijswater) of kleine stukjes ijs in uw mond. Dit verdooft de pijn. Doe dit niet als dit de pijn bij u erger maakt.
• Kies voor zachte of vloeibare voeding, zoals fruit, gekookte groenten, soep en brood zonder korstjes. Dat doet minder pijn.
• Eet liever geen harde voeding, zoals noten, harde groente, broodkorstjes en maaltijden die hard gebakken zijn. Die kunnen schade geven aan het slijmvlies in uw mond en keel.
• Eet liever geen:
  • pittig eten, zoals eten met veel peper
  • zuur eten, zoals appel, sinaasappel, citroen en augurken
  • erg zout eten, zoals pizza, friet, kant-en-klare soep en andere kant-en-klaarmaaltijden
• Drink liever geen alcohol, frisdrank met prik, vruchtensap of sportdrank.