In het kort

  • Bij een blaasontsteking kun je afwachten of iemand medicijnen laten slikken.
  • Zorg dat de oudere voor wie je zorgt genoeg drinkt.
  • Zorg dat die persoon naar de wc kan.
  • Meet 1 keer per dag de temperatuur.
  • Bij zieker worden, koorts (38 graden of hoger) of in de war zijn: bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost.

Behandeling van een blaasontsteking bij ouderen

Bij gezonde en fitte ouderen is de behandeling van blaasontsteking hetzelfde als voor jongere mannen en vrouwen. Heeft de persoon voor wie je zorgt veel problemen met de gezondheid? Dan is het goed om met de arts te bespreken welke behandeling het beste is.

Het kan fijn zijn om met z'n tweeën met de arts te praten. De arts geeft soms veel informatie. Samen onthou je vaak meer.

Dit zijn de mogelijkheden:

Afwachten

Gaat het om een gezonde vrouw die weinig last heeft? En verder niet ziek is? Dan kun je soms afwachten. Een blaasontsteking kan binnen 1 week vanzelf overgaan. Overleg dit wel altijd met de huisarts.

Medicijnen tegen een bacterie (antibiotica)

In deze situaties geeft de huisarts meestal medicijnen tegen ontstekingen door een bacterie (antibiotica):

  • Iemand heeft veel last van de blaasontsteking.
  • Iemand is erg ziek.
  • Iemand heeft een groter risico op problemen door een blaasontsteking. Dit is bijvoorbeeld zo bij mannen. Of als iemand diabetes, een mindere afweer of problemen met de nieren heeft.

Met antibiotica gaan de klachten meestal over. Ook wordt de kans op nierbekken-ontsteking of een prostaat-ontsteking kleiner.

Antibiotica kunnen bijwerkingen geven, zoals een ontsteking door schimmel in de vagina, misselijk zijn of overgeven. Bacteriën kunnen ook ongevoelig worden voor antibiotica. Als je daarna nog een keer ziek wordt door zo'n bacterie, helpen antibiotica niet meer.

Het is belangrijk om de medicijnen te blijven slikken tot ze op zijn. Ook als de klachten al over zijn. Anders kunnen bacteriën in de blaas blijven en kan de blaasontsteking weer terugkomen. Ook kunnen de bacteriën ongevoelig worden voor antibiotica.

Als medicijnen slikken lastig is

Als het lastig is om tabletten te slikken, kan een drankje met antibiotica een oplossing zijn. Lukt dat ook niet, bijvoorbeeld door slikproblemen of dementie? Vraag dan de huisarts om advies.

Het is belangrijk om antibiotica op vaste tijden in te nemen. De arts of apotheek vertelt wanneer. Merk je dat iemand dit wel eens vergeet? Help dan om de medicijnen op tijd in te nemen.

Hoe verzorg je een oudere met blaasontsteking?

Met deze tips help je de oudere voor wie je zorgt zo goed mogelijk:

Genoeg drinken

Zorg dat iemand veel drinkt. Bijvoorbeeld water, thee of melk. Heeft iemand hartfalen? Overleg dan met de arts hoeveel iemand mag drinken.

Deze tips kunnen helpen als iemand niet genoeg kan drinken:

  • Geef vaker op de dag een beetje drinken in plaats van veel in één keer.
  • Zet drinken in de buurt, zoals een kan water of een flesje.
  • Kies iets wat iemand lekker vindt, zoals koffie, thee, melk of vruchtensap. In eten zit ook vocht. Denk aan soep, yoghurt, groente, fruit en toetjes.
  • Wissel af met verschillende soorten drinken en eten.
  • Maak het gezellig, bijvoorbeeld door samen thee te drinken.

Naar de wc gaan als het nodig is

Bij een blaasontsteking is het belangrijk om te plassen zodra je moet plassen. Ook moet iemand de blaas helemaal leegplassen. Zorg daarom dat iemand altijd naar een wc kan als dit nodig is. En dat die de tijd kan nemen om te plassen.

Herinner de ander eraan om naar de wc te gaan. Help hierbij als dit nodig is.

De temperatuur meten

Meet 1 keer per dag de temperatuur. Koorts (38 graden of hoger) kan een teken zijn van een nierbekken-ontsteking of prostaat-ontsteking. Bel bij koorts altijd direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost.

Wanneer bellen als een oudere voor wie je zorgt blaasontsteking heeft?

Bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost bij blaasontsteking en 1 of meer van deze klachten:

  • koorts (38 graden of hoger). Meet de temperatuur via de anus (poepgat).
  • koude rillingen
  • een ziek gevoel
  • snel ademen of een snelle hartslag
  • pijn in de zij
  • bij mannen: pijn bij de ballen of bij de anus
  • niet meer goed reageren als iemand iets zegt
  • een delier. Iemand is dan plotsteling in de war, praat of denkt warrig, is onrustig of heel stil of ziet of hoort dingen die er niet zijn.

Bel op werkdagen in 1 van deze situaties:

  • Iemand heeft 1 week afgewacht en de klachten zijn nog niet over.
  • Iemand heeft 2 dagen na het slikken van de laatste antibiotica nog steeds klachten.

Hoe gaat het verder als een oudere voor wie je zorgt blaasontsteking heeft?

Wacht je af bij een blaasontsteking zonder antibiotica? Dan gaan de klachten bij de helft van de mensen vanzelf over. Het is dan niet nodig om de plas nog een keer te onderzoeken.

Met antibiotica zijn de klachten meestal binnen een paar dagen minder of weg. Binnen 48 uur moet het beter gaan. Soms zijn de klachten pas 2 dagen nadat de antibiotica op zijn helemaal over. Dat is niet erg. De antibiotica hebben dan wel geholpen.

Gaat het niet beter als de antibiotica op zijn? Of zelfs slechter? Bel dan opnieuw de huisarts. De huisarts doet dan vaak nog een ander onderzoek (kweek) van de plas. De kweek laat zien welke bacterie de blaasontsteking veroorzaakt. Zo weet de huisarts welke antibiotica helpen. De uitslag van de kweek is er na 1 week.

Soms wacht de arts de uitslag niet af, maar krijgt iemand meteen al andere antibiotica. De behandeling kan dan weer aangepast worden als de uitslag van de kweek er is.

Vaak blaasontsteking

Een blaasontsteking kan terugkomen. Soms is dan extra onderzoek nodig naar de oorzaak.

Bespreek met de arts als de oudere voor wie je zorgt vaak blaasontsteking heeft. Bij mannen is dit na 2 keer blaasontsteking in een half jaar. Bij vrouwen na 3 blaasontstekingen in een jaar.

Bij oudere vrouwen kunnen extra hormonen in de vagina helpen tegen blaasontsteking. Ook elke dag antibiotica slikken kan helpen. Deze antibiotica zijn minder sterk dan de antibiotica die je slikt als je al blaasontsteking hebt.

NHG
Deze tekst is aangepast op