Ik heb borstkanker en krijg een operatie waarbij ik een deel van mijn borst hou
In het kort
- De meeste vrouwen met borstkanker kunnen een operatie krijgen waarbij ze een deel van hun borst houden.
- Bij mannen met borstkanker is dit meestal niet mogelijk.
- Bij de operatie snijdt de arts de kanker weg uit de borst.
- Na de operatie krijg je meestal bestraling. Dit is nodig om de laatste restjes kanker weg te krijgen.
- Het duurt een paar weken voordat de wond genezen is.
Wanneer kun je een operatie krijgen waarbij je een deel van je borst houdt?
De meeste vrouwen met borstkanker kunnen een operatie krijgen waarbij ze een deel van hun borst houden. Dit heet een borst-sparende operatie. Bij mannen met borstkanker is dit bijna nooit mogelijk.
Of je een borst-sparende operatie kunt krijgen, hangt bijvoorbeeld af van deze dingen:
- Of de kanker klein is, vergeleken met je borst. Want dan kan het grootste deel van de borst blijven zitten nadat de arts de kanker eruit heeft gehaald.
- Of de arts denkt dat die je borst weer mooi kan maken.
- Of je bestraling kunt krijgen. Want na een borst-sparende operatie is meestal bestraling nodig.
- Of je borst al eerder bestraald of geopereerd is.
- Hoe oud je bent.
- Wat je zelf wilt.
Je bespreekt met de arts of je een borst-sparende operatie wilt en kunt krijgen.
Hoe gaat de voorbereiding op de operatie waarbij je een deel van je borst houdt?
De kanker kleiner maken
Soms krijg je voor de operatie al een behandeling om de kanker in je borst kleiner te maken. Bijvoorbeeld chemotherapie. Hierdoor hoeft de arts minder uit je borst weg te snijden. Je arts bespreekt met je wat in jouw situatie het beste is.
De kanker aanwijzen
Als de kanker niet goed te voelen is, krijg je iets in je borst waardoor de arts tijdens de operatie weet waar de kanker zit. Bijvoorbeeld een dun ijzerdraadje, of een klein magneetje, of vloeistof die straling afgeeft. Je krijgt dit in het ziekenhuis op de dag van de operatie, of 1 of meer dagen ervoor.
De lymfeklieren aanwijzen
Je krijgt onderzoek om te weten welke lymfeklier de arts tijdens de operatie moet weghalen. Je krijgt daarvoor een prik in je borst met een beetje vloeistof die straling afgeeft. Daarna krijg je een scan waarop de lymfeklieren te zien zijn. De arts weet dan naar welke lymfeklier de kanker als eerste kan uitzaaien. En kan die tijdens de operatie weghalen.
Artsen noemen die lymfeklier de schildwacht-klier. Meestal zit de schildwachtklier in je oksel. Soms op een andere plek in de buurt van je borst, zoals naast je borstbeen of sleutelbeen.
Lees meer over de zorg voor en na operaties.
Wat kun je zelf doen om je voor te bereiden op een borst-operatie?
De behandelingen voor borstkanker kunnen zwaar zijn. Het helpt als je fit blijft. Dan is de kans kleiner dat je problemen krijgt tijdens en na de behandeling. En je wordt sneller weer sterker na de operatie.
Deze dingen kun je doen om zo fit mogelijk te zijn:
- Rook je? Stop daar dan mee.
Als je rookt, heb je een grotere kans op problemen na de operatie. Zoals een ontsteking.
Je kunt hulp krijgen om te stoppen met roken van je huisarts, praktijkondersteuner of een stoppen-met-roken-coach. - Drink weinig of geen alcohol.
- Beweeg genoeg.
Ga bijvoorbeeld wandelen, fietsen of zwemmen. Vind je het moeilijk om genoeg te bewegen? Een fysiotherapeut kan je hierbij helpen. - Eet gezond.
In veel ziekenhuizen kun je hulp krijgen bij deze dingen. Bijvoorbeeld van een verpleegkundige en een fysiotherapeut.
Hoe gaat een operatie waarbij je een deel van je borst houdt?
Je wordt met medicijnen in slaap gebracht (narcose). Zo merk je niets van de operatie.
De arts snijdt de kanker uit je borst. En haalt een stukje gezonde borst om de kanker heen weg. De arts probeert een zo groot mogelijk deel van je borst te behouden.
Meestal haalt de arts ook 1 of meer lymfeklieren uit je oksel weg. Of van een andere plek in de buurt van je borst.
De operatie duurt een paar uur. Meestal kun je dezelfde dag of de volgende dag weer naar huis.
Hoe ziet je borst er na de operatie uit?
Door de operatie kan je borst kleiner worden of anders van vorm. Een plastisch chirurg kan tijdens de operatie de vorm van je borst herstellen. Hiervoor kan die arts iets van een andere plek van je lichaam gebruiken. Bijvoorbeeld een stukje vet of spier van onder je oksel of je rug.
De arts kan de borst ook kleiner maken. Soms kan het dan nodig zijn om ook je andere borst kleiner te maken. Zodat allebei je borsten er hetzelfde uitzien.
Onderzoek van de weggehaalde delen van je borst
In het laboratorium wordt het stuk weggehaalde borst met de kanker onderzocht. Zitten er op de randen van de weggehaalde delen geen kankercellen? Dan is het gelukt om de kanker helemaal weg te halen. Toch krijg je dan nog bestraling om losse kankercellen te doden.
Zitten er wel nog kankercellen op de randen van de weggehaalde delen van je borst? Dan krijg je misschien een tweede operatie. Of extra bestralingen.
Onderzoek van de lymfeklieren
Heeft de arts tijdens de operatie ook lymfeklieren weggehaald? Dan worden die ook onderzocht op kanker. De arts weet dan of de kanker naar andere delen van je lichaam kan zijn gegaan (uitzaaiingen).
Welke risico's heeft een operatie waarbij een deel van je borst wordt weggehaald?
Er zijn weinig risico's bij deze operatie. Je kunt wel deze problemen krijgen:
- De wond kan gaan bloeden.
- De wond kan gaan ontsteken.
Je kunt dan een behandeling krijgen.
Waar kun je last van hebben na de operatie?
De borst zelf
Het duurt een paar weken totdat de wond en het gebied rondom je borst genezen zijn. Dit hangt ook af van je leeftijd en hoe fit je verder bent. En of je voor de operatie al een behandeling hebt gehad. Bijvoorbeeld chemotherapie.
Het litteken
De eerste weken na de operatie kan de wond pijn doen. En een trekkend gevoel geven. De huid rondom de wond kan ook roder of donkerder worden. Deze dingen gaan vanzelf over. Het litteken kan dik worden door wondvocht. Als je hier veel last van hebt, kan de arts het vocht wegzuigen met een naald.
Je schouder
Je kunt een stijve schouder krijgen als je je arm minder beweegt. Bijvoorbeeld door pijn na de operatie. Vraag hoe je met je arm kunt oefenen aan je arts, je verpleegkundige of een fysiotherapeut.
Je oksel
Zijn er 1 of meer klieren weggehaald uit je oksel? Dan kun je tijdelijk een dikke oksel hebben. Meestal gaat dit vanzelf over.
Adviezen na de operatie
Wassen en douchen
- 1 dag na de operatie mag je weer douchen. Gebruik de eerste weken geen zeep of bodylotion.
- Na 2 weken mag je in bad of zwemmen.
- Heb je een litteken in je oksel, gebruik dan geen deodorant.
De wond
- De hechtingen lossen vanzelf op. Heb je last van de hechtingen, dan kan de verpleegkundige ze weghalen.
- Het kan fijn zijn om een bh te dragen. Of een strak hemdje. Ook 's nachts.
Bewegen en tillen
- De eerste week na de operatie mag je je arm bewegen bij normale dagelijkse activiteiten. Bijvoorbeeld jezelf wassen en eten koken.
- Til de eerste week geen zware dingen. Je mag ook geen zware dingen in huis doen. Zoals stofzuigen of het bed opmaken.
- Ga in de eerste week na de operatie niet autorijden of fietsen.
- Na 1 week mag je beginnen met oefeningen. Begin rustig en ga steeds iets meer doen.
- Bespreek met de arts wanneer je weer mag sporten.
Werk
Bespreek met je arts wanneer je weer aan het werk kunt. Kijk ook bij Werken met of na kanker.
Hoe gaat het verder na een operatie waarbij een deel van je borst is weggehaald?
Na de operatie krijg je bestraling. Een bestraling duurt een paar minuten. Je gaat meestal 5 keer per week naar het ziekenhuis voor een bestraling. Ongeveer 3 tot 5 weken achter elkaar.
Je kunt ook nog andere behandelingen krijgen. Bijvoorbeeld deze:
- chemotherapie
- medicijnen met anti-hormonen
- medicijnen tegen groei-eiwitten
Zo'n behandeling maakt de kans kleiner dat de kanker terugkomt. Of naar andere delen van je lichaam gaat (uitzaaiingen).
Je bespreekt met de arts welke behandeling je kunt krijgen. Zeg ook tegen de arts wat je zelf wilt. En stel alle vragen die je hebt. Bijvoorbeeld over de bijwerkingen van de verschillende behandelingen.
Uitslag van de onderzoeken
Na ongeveer 2 weken krijg je de uitslag van het onderzoek van wat er uit je borst is weggehaald. En van de lymfeklieren als die ook zijn weggehaald.
Controles
Je bespreekt met de arts hoe vaak je voor controle naar het ziekenhuis gaat. En hoe het verdergaat.
Wanneer bellen na een operatie voor borstkanker?
Bel direct de arts in het ziekenhuis als je 1 of meer van deze dingen hebt:
- Je hebt koorts (38 graden of hoger).
- Je borst wordt dikker en warmer.
- Je hebt veel pijn aan je borst.
- De huid rond je wond is rood of donker en doet pijn.
- De wond gaat weer open of er komt weer bloed uit.
- Er komt pus uit de wond.
- Je voelt je erg ziek.
Meer informatie over borstkanker
- Kanker.nl
- Borstkankervereniging Nederland
- Kankerindefamilie.nl (over erfelijkheid)
Informatie over ziekenhuizen die borstkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
Over deze tekst
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over borstkanker.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees hier wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.