Ik heb een burn-out

In het kort

  • Bij een burn-out heb je veel spanning in je leven.
  • Het lukt niet goed om daarmee om te gaan. 
  • Je bent vooral moe en uitgeput.
  • Het voelt of je geen controle meer hebt over je leven.
  • Je klachten duren al langer dan 6 maanden.
  • Zorg voor meer ontspanning en leef gezond.
  • Praat erover met een vriend of familielid, je huisarts of met de praktijkondersteuner.

Wat is een burn-out?

Je hebt veel spanning in je leven en het lukt niet goed om daarmee om te gaan. Het voelt of je geen controle meer hebt over je leven. En het lukt niet meer om elke dag te doen wat je wilt doen. Je voelt je moe en uitgeput. Je hebt dit al meer dan 6 maanden. Dat heet een burn-out.

Spanning hoort bij het leven. Een beetje spanning is vaak prettig. Het zorgt dat je snel op dingen kunt reageren. Maar als er te veel spanning is die te lang duurt, wordt het onprettig. Het lukt niet meer om nog te ontspannen of anders met de spanning om te gaan.
Bijvoorbeeld in deze situaties:

  • Er wordt al lange tijd te veel van je gevraagd. Bijvoorbeeld thuis, op je werk of opleiding.
  • Je wordt ontslagen of je verliest een vriend of familielid.
  • Je hebt problemen. Zoals een ziekte die heel lang duurt, schulden of een relatie die niet goed gaat.
  • Je krijgt weinig steun van de mensen om je heen.

Wat merk je als je een burn-out hebt?

Bij een burn-out heb je al meer dan 6 maanden deze dingen:

Klachten door spanning

  • Je bent moe.
  • Je slaapt slecht.
  • Je bent snel boos.
  • Je kunt niet tegen drukte of lawaai.
  • Je huilt snel.
  • Je piekert veel.
  • Je hebt een gejaagd gevoel.
  • Je hebt moeite om je aandacht bij dingen te houden.
  • Je hebt moeite met dingen onthouden.

Het gevoel dat je geen controle meer hebt

Je hebt het gevoel dat je de problemen in je leven niet meer aankunt. Je voelt je machteloos. Alsof je geen controle meer hebt over je leven.

De dagelijkse dingen lukken niet

Het lukt niet meer om de dingen te doen die je elke dag wilt doen. Bijvoorbeeld werken, studeren of het huishouden. Of goed opletten in het verkeer. Het lukt misschien ook niet goed om contact te hebben met andere mensen.

Spanning in je lichaam

  • Je bent heel erg moe.
  • Je voelt je uitgeput.
  • Je hebt hoofdpijn.
  • Je bent duizelig.
  • Je hebt pijn op je borst.
  • Je hart klopt extra snel.
  • Je hebt last van je maag.
  • Je hebt buikpijn.

Waardoor krijg je een burn-out?

Je kunt door 1 heftige gebeurtenis een burn-out krijgen. Maar vaak zijn er verschillende dingen die samen te veel spanning geven.

Dingen die je moet doen

Er zijn veel dingen die je moet of wilt doen. Bijvoorbeeld:

  • voor je kinderen zorgen, het huishouden doen en je werk of opleiding doen
  • een cursus of een verbouwing
  • contact houden met familie, vrienden of buren
  • zorgen voor iemand die ziek of oud is

Het kost soms veel tijd en energie om al deze dingen te doen. En je houdt misschien weinig tijd over om te ontspannen. Je wordt erg moe en voelt je uitgeput.

Dingen die jou gebeuren

Er gebeuren ernstige of juist leuke dingen. Bijvoorbeeld:

  • Iemand om je heen wordt ernstig ziek.
  • Je gaat verhuizen.
  • Je wordt ontslagen of je hebt een nieuwe baan.
  • Je gaat trouwen.
  • Je krijgt een kind.

Soms gebeurt er veel in korte tijd. Het is dan lastig om met al deze veranderingen om te gaan. Als dat niet goed lukt, kun je overspannen worden of een burn-out krijgen.

Problemen

Je hebt problemen. Bijvoorbeeld:

  • met je baas of collega's
    of met je familie, partner of kinderen
  • met je gezondheid
  • op je werk of opleiding
  • met geld of je huis

Dit kost veel energie omdat je probeert je problemen op te lossen of ermee om te gaan. Je kunt dan overspannen worden of een burn-out krijgen.

Weten of je een burn-out hebt

Vertel het aan je huisarts als je denkt dat je misschien een burn-out hebt. Je huisarts kan in 1 of meer gesprekken herkennen of dat bij jou zo is. Het kan helpen als je huisarts ook informatie krijgt van bijvoorbeeld je partner of familie. Soms vraagt de huisarts of jij een vragenlijst wilt invullen. Dit helpt mee om te weten of je een burn-out hebt.

Wat kun je zelf doen bij een burn-out?

Zorg goed voor jezelf en leef gezond. Probeer te ontspannen en maak een vast programma voor je dag. Vraag hulp en steun aan mensen om je heen.

Meestal gaat beter worden in 3 stappen:

1. Begrijpen en accepteren

Je kunt pas beter worden als je begrijpt en accepteert dat je een burn-out hebt. Maak een vast programma voor je dag. Doe dingen als opstaan, eten en naar bed gaan elke dag op dezelfde tijd. Kijk wat je kunt blijven doen. En waar je beter even mee kunt stoppen. Misschien kun je nog blijven werken of studeren, maar dan wat minder lang achter elkaar. Soms is het beter om een tijdje helemaal niet te werken of studeren.

2. Oplossingen zoeken voor je problemen

Denk goed na welke problemen jou extra spanning geven. Hoe ga je met die spanning om? Daarna bedenk je oplossingen voor deze problemen. Hoe kun je in de toekomst anders met zulke problemen omgaan?

3. Dingen in je leven anders gaan doen

Nu ga je proberen je problemen op te lossen. En probeer je op een andere manier met spanning om te gaan. Je kunt steeds meer dingen gaan doen. En je krijgt weer controle over je leven.

Lees meer over beter worden als je een burn-out hebt.

Hulp en behandeling bij een burn-out

Je kunt hulp krijgen van je huisarts of de praktijkondersteuner. Je hebt in het begin bijvoorbeeld elke week of elke 2 weken een afspraak. Als het wat beter gaat heb je elke 3 of 4 weken een afspraak. Jullie praten bijvoorbeeld over deze dingen:

  • De problemen die je wilt oplossen.
  • Hoe je omgaat met spanning (stress).
  • Hoe je in de toekomst met spanning kunt omgaan.

Heb je problemen op je werk? Of lukt werken door de spanning minder goed? Bespreek het met je werkgever. En neem contact op met de bedrijfsarts.
Heb je problemen op je opleiding? Of lukt studeren door de spanning minder goed? Bespreek het met je mentor of decaan.

Er zijn geen medicijnen die je helpen om beter te worden als je een burn-out hebt.

Hoe gaat het verder bij een burn-out?

Veel mensen die een burn-out hebben, worden weer beter. Soms duurt het lang. Blijf zoeken naar oplossingen. En vraag hulp aan de mensen om je heen of aan je huisarts.

Het duurt langer om beter te worden van een burn-out dan van overspannen zijn. Soms is het fijn om met een psycholoog te praten. De huisarts kan je doorsturen naar een psycholoog. Lees ook de informatie over psychische klachten.

Meer informatie over een burn-out

Meer informatie over stress en burn-out:

  • MIND. Hier vind je ook meer informatie over contact met mensen die ook een burn-out hebben.
  • Mentaal Vitaal. Hier lees je tips om geen burn-out te krijgen.

Over deze tekst

Deze tekst is aangepast op