In het kort
- Uw buik wordt bekeken met een CT-scan en een echo.
- Eierstokkanker in de eierstokken, baarmoeder of eileiders heet laagstadium eierstokkanker.
- Zit de kanker ook al op andere plekken? Dat heet hoog stadium eierstokkanker.
- Eierstokkanker wordt behandeld met een operatie, vaak gevolgd door chemotherapie.
- Wilt u nog kinderen krijgen? Bespreek dat dan voor de behandeling met uw arts.
Wat is eierstokkanker?
De eierstokken liggen onder in uw buik, dichtbij de baarmoeder. De eileiders verbinden de eierstokken met de baarmoeder. Deze organen zijn belangrijk om kinderen te kunnen krijgen.
Bij eierstokkanker groeit er een gezwel van kankercellen in 1 of 2 eierstokken of de eileiders. Dit heet een tumor.
Cellen van de tumor kunnen ergens anders in de buikholte komen. De cellen kunnen later ook buiten de buikholte komen, bijvoorbeeld in de borstholte. Dit zijn uitzaaiingen.
Ongeveer 75 van de 100 vrouwen met eierstokkanker hebben al uitzaaiingen als de ziekte wordt ontdekt.
De meeste vrouwen met eierstokkanker zijn ouder dan 60 jaar.
Wat merk ik bij eierstokkanker?
Eierstokkanker geeft meestal pas duidelijke klachten als de tumor groot is of als er uitzaaiingen zijn. U kunt last hebben van:
- pijn onder in de buik
- vaker plassen dan normaal
- plas moeilijk kunnen ophouden (urineverlies)
- een vol gevoel
- een opgeblazen buik (uw kleding kan dan strak gaan zitten)
- misselijkheid
- minder zin hebben in eten
- moeilijk kunnen poepen (verstopping)
- diarree
- een verandering in de vorm van uw poep (zo smal als een potlood)
- moeheid
- afvallen zonder duidelijke reden
- bloedverlies tussen de menstruaties in
- bloedverlies uit de vagina na de overgang
Deze klachten kunnen ook door iets anders komen. Bijvoorbeeld een prikkelbare darm of een goedaardige holte met vocht (eierstok-cyste).
Hoe ontstaat eierstokkanker?
Het is niet duidelijk waardoor eierstokkanker komt. Wel hebben sommige vrouwen een grotere kans om eierstokkanker te krijgen.
U heeft meer kans op eierstokkanker als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:
- Eierstokkanker komt in uw familie voor.
Eierstokkanker kan erfelijk zijn. Van de 100 vrouwen met eierstokkanker hebben ongeveer 10 een erfelijke aanleg. Erfelijke aanleg komt door een verandering in de genen. - U heeft meer eisprongen gehad dan de meeste vrouwen.
Bij de eisprong komt een eicel uit een eierstok. Bij de meeste vrouwen gebeurt dit voor de overgang elke maand 1 keer. U heeft meer eisprongen gehad dan de meeste vrouwen:- als u al ongesteld was voordat u 12 jaar was
- als u pas laat in de overgang bent gekomen (nadat u 55 jaar was)
- als u niet zwanger wordt of bent geweest
- als u geen borstvoeding heeft gegeven
U heeft minder kans op eierstokkanker als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:
- Uw eileiders zijn weggehaald bij een operatie.
- U bent onvruchtbaar gemaakt (sterilisatie) met clipjes op de eileiders.
- U gebruikt de pil of heeft de pil gebruikt.
Eierstokkanker is niet besmettelijk.
Hoe ernstig is eierstokkanker?
U kunt eierstokkanker hebben in een laag stadium of in een hoog stadium. Een laag stadium is meestal minder erg dan een hoog stadium.
- Laag stadium eierstokkanker: de kanker zit in één of beide eierstokken en soms ook in de baarmoeder of eileiders.
- Hoog stadium eierstokkanker: de kanker zit op meer plaatsen.
De kanker kan ook meer of minder kwaadaardig zijn. Sommige kankercellen groeien langzaam en lijken nog veel op gezonde cellen. Zij zijn niet zo kwaadaardig. Andere kankercellen groeien juist heel snel.
Hoe wordt onderzocht hoe ernstig eierstokkanker is?
U krijgt een aantal onderzoeken om te zien hoe ernstig de eierstokkanker is.
CT-scan van de buik
Een CT-scan is een onderzoek met röntgenstraling en een computer. Op de scan is de kanker te zien.
- U ligt op de onderzoekstafel van de CT-scan.
- Meestal krijgt u een injectie met contrastmiddel. Dit geeft een warm gevoel.
- De tafel schuift langzaam door een soort ring.
- Het CT-apparaat maakt röntgenfoto’s. Op iedere foto staat een ander deel van uw buik.
- De computer verwerkt de röntgenbeelden.
Het onderzoek doet geen pijn. Het contrastmiddel plast u weer uit.
Longfoto of CT-scan van de longen
U kunt uitzaaiingen buiten uw buik hebben. Bijvoorbeeld in de lymfklieren of in de longen. U krijgt een longfoto of CT-scan van uw borstkas. Eventuele uitzaaiingen zijn daarop te zien.
Echo en punctie om vocht uit de buik te halen
Is uw buik opgezwollen? U krijgt dan een echo. Daarop is te zien of er vocht in uw buik zit.
In het vocht kunnen kankercellen zitten. Om dit te onderzoeken, is wat vocht en/of weefsel uit uw buik nodig.
- U krijgt een verdoving in uw buik.
- De arts prikt met een naald door de huid van de buik en zuigt wat vocht op.
- Het vocht wordt onderzocht in een laboratorium.
Operatie om te weten hoe ernstig het is
Tijdens een operatie kan de arts precies zien hoe ernstig de eierstokkanker is.
Heeft u waarschijnlijk een laag stadium eierstokkanker?
- U krijgt een buikoperatie. Deze operatie heet stadiëringsoperatie.
Heeft u waarschijnlijk een hoog stadium eierstokkanker?
- Meestal krijgt u meteen een uitgebreide buikoperatie. Deze operatie heet debulking. Soms wordt eerst een kijkoperatie gedaan.
Hoe gaat het verder als u weet hoe ernstig de u eierstokkanker bij u is?
De eierstokkanker wordt behandeld. Dit gebeurt soms al direct na de CT-scan of tijdens de operatie waarmee de arts bekijkt hoe erg de eierstokkanker is. Vaak is een tweede operatie nodig (debulking). Na de operatie is chemotherapie nodig.
Wilt u nog kinderen krijgen?
Heeft u eierstokkanker en wilt u nog kinderen krijgen? Bespreek dit dan met uw arts.
- Soms kunnen de baarmoeder en een eierstok blijven zitten. Na de behandeling kunt u dan op de normale manier zwanger worden.
- Soms kunt u eicellen laten invriezen. Dit kan alleen als u 40 jaar of jonger bent. U kunt de ingevroren eicellen gebruiken tot uw 45e jaar. Na de behandeling van eierstokkanker kunnen de eicellen in een laboratorium bevrucht worden (IVF). Ze worden daarna in uw baarmoeder geplaatst.
Moet uw baarmoeder verwijderd worden? Dan is een draagmoeder misschien mogelijk.
U kunt ook adoptie overwegen.
Meer informatie over eierstokkanker
- Vrouwen met eierstokkanker kunnen voor lotgenotencontact terecht bij Olijf, Netwerk van vrouwen met gynaecologische kanker.
- Vrouwen met een erfelijke aanleg voor eierstokkanker kunnen voor lotgenotencontact terecht bij Oncogen van de Borstkankervereniging Nederland (BVN).
- Mensen met het syndroom van Lynch en mensen met het syndroom van Peutz-Jeghers kunnen voor lotgenotencontact terecht bij patiëntenorganisatie Lynch-Polyposis.
- Wilt u meedoen aan een onderzoek naar erfelijke eierstokkanker? Dat kan met de Hebon studie.
- Informatie over ziekenhuizen die eierstokkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: Zorgkaart Nederland.
- Bent u door eierstokkanker onvruchtbaar en wilt u een kind adopteren? Kijk dan op de website van Stichting Adoptievoorzieningen.
De informatie over eierstokkanker is gebaseerd op: