In het kort
- Bij uitgezaaide prostaatkanker zijn er mogelijkheden om uw klachten te verminderen.
- Met paracetamol, een NSAID met maagbeschermer en morfine kan de pijn zo veel mogelijk onder controle worden gehouden.
- Een korte bestraling of een radioactief middel kan pijn in de botten en pijn in de prostaat verminderen.
- Prednison kan zorgen voor meer eetlust en minder vermoeidheid.
- Praat met uw naasten, huisarts en oncologieverpleegkundige over uw wensen voor de laatste levensfase.
morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Leven met uitgezaaide prostaatkanker
Als u hoort dat u niet meer beter wordt, is de eerste tijd daarna vaak heel moeilijk. De toekomst is onzeker, u weet niet hoe lang u nog te leven heeft, welke plannen u nog wel en niet kunt uitvoeren, hoe lang u nog fit genoeg blijft om te doen wat u graag wilt doen.
De kwaliteit van leven wordt voor de meeste mannen in deze situatie het belangrijkst. Samen met uw huisarts of specialist bespreekt u de mogelijkheden om de ziekte te remmen en ervoor te zorgen dat u zo lang mogelijk kunt doen wat u graag wilt.
Klachten verminderen bij uitgezaaide prostaatkanker
Bij uitgezaaide prostaatkanker zijn er verschillende mogelijkheden om klachten te verminderen. Deze behandelingen hebben altijd voor- en nadelen.
Het is belangrijk om samen met uw arts uw wensen te bespreken en te kijken of de voordelen van een behandeling voor u groter zijn dan de nadelen.
Bestraling tegen pijn in de prostaat bij uitgezaaide prostaatkanker
Prostaatkanker kan pijn en druk op het zitvlak en de darm geven. U kunt daarvoor een korte bestraling krijgen op de prostaat. Het kan een paar weken duren voor de pijn vermindert of weggaat.
U kunt kortdurende last krijgen van:
- huidirritatie op de plek van de bestraling
- last bij het plassen en de ontlasting.
Bestraling tegen pijn door uitzaaiingen in lymfeklieren
Uitzaaiiingen in lymfeklieren kunnen op zenuwen drukken. Dat kan pijn gaan doen.
U kunt daarvoor een korte bestraling van de lymfeklieren krijgen.
De bestraling kan tijdelijk huidirritatie geven op de plek van de bestraling.
Radioactief middel bij botpijnen bij uitgezaaide prostaatkanker
Heeft u op meer plaatsen pijn in de botten door uitzaaiingen? Dan kan een radioactief middel de pijn verminderen.
- U krijgt het radioactieve middel met een injectie of een infuus.
- Het middel gaat via het bloed alleen naar de botten. Daar geeft het middel een straling af. Hierdoor worden alle botuitzaaiingen van binnenuit bestraald.
Radioactieve middelen die gebruikt worden zijn Rhenium-188, Samarium-153 en Strontium-98.
De behandeling heeft weinig bijwerkingen.
De hoeveelheid radioactieve stof is heel klein. De straling levert geen gevaar op voor uw omgeving.
Prednison bij moeheid door uitgezaaide prostaatkanker
Prednison kan helpen als u weinig zin heeft in eten en bij vermoeidheid. Prednison kan ervoor zorgen dat u beter eet en minder moe bent.
Prednison kan de volgende bijwerkingen hebben:
- een bol gezicht met rode wangen (vollemaansgezicht)
- diabetes; heeft u al diabetes, dan kan dit erger worden
- een dunne en kwetsbare huid
- een wondje in uw maag (een maagzweer). U krijgt medicijnen om een maagzweer te voorkomen.
- verzwakte botten
prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Behandeling van plasklachten bij uitgezaaide prostaatkanker
Een vergrote prostaat kan de plasbuis dichtdrukken. Hierdoor kunt u problemen krijgen met plassen.
U kunt daarvoor een behandeling krijgen:
- Vaak krijgt u eerst medicijnen.
- Helpen die niet en bent u nog fit genoeg voor een operatie? Dan kan de uroloog een deel van de prostaat weghalen om weer beter te kunnen plassen. Dit heet een TURP.
- Bent u niet fit genoeg voor een operatie? Of heeft u niet lang meer te leven? Dan kan een buikkatheter uw klachten verminderen.
Omgaan met minder eetlust
Door kanker kan uw eetlust gaan veranderen. Blijf zo goed mogelijk eten en kies voeding waar u van geniet.
Elke dag een warme maaltijd maken kan te veel tijd en energie van u (of uw partner) vragen. Dan kan een warme maaltijd die bij u thuis wordt gebracht, een uitkomst zijn. Uw specialist, verpleegkundige of huisarts weet of deze service ook in uw woonplaats bestaat.
Als de ziekte verder gaat, vallen veel mensen met kanker af. Zo goed mogelijk eten helpt dan vaak niet meer. 'Moeten eten' ook niet. Eet en drink dan alleen nog wat u smaakt.
Begeleiding bij uitgezaaide prostaatkanker
De meeste behandelingen bij uitgezaaide prostaatkanker hebben bijwerkingen, sommige kosten ook tijd (om naar het ziekenhuis te gaan). Het is belangrijk om samen met uw specialist of huisarts te kijken of de voordelen van een behandeling voor u groter zijn dan de nadelen.
Misschien wordt de behandeling te zwaar voor u of werkt de behandeling steeds minder goed. Misschien wilt u niet (meer) naar het ziekenhuis. Misschien vindt u andere dingen inmiddels belangrijker, bijvoorbeeld om de tijd die u nog heeft op een zo prettig mogelijke manier door te brengen.
U kunt op elk moment besluiten om te stoppen met een behandeling. Het helpt om over deze beslissing te praten met uw partner, kinderen, vrienden, uroloog, oncologieverpleegkundige of huisarts.
Het is ook goed om met hen te praten over wat u belangrijk vindt in de laatste levensfase. Het geeft rust als u weet dat uw specialist, huisarts en uw naasten weten wat uw wensen en grenzen zijn.
Misschien denkt u na over euthanasie. Ook hier kunt u met uw arts over praten.
In de laatste maanden van uw leven (terminale fase) zal uw specialist of huisarts er zo veel mogelijk aan doen om pijn en lijden te verzachten.
Medicijnen voor minder zwakke botten bij uitgezaaide prostaatkanker
Door uitzaaiingen naar de botten en door een hormonale behandeling worden uw botten zwakker. U kunt hierdoor pijn krijgen. Ook wordt de kans groter dat u iets breekt.
Er zijn medicijnen die ervoor kunnen zorgen dat de botten minder snel zwakker worden. Dit zijn denosumab en zoledroninezuur (tablet, injectie of infuus). Deze medicijnen hebben bijna geen bijwerkingen.
denosumab
Denosumab remt de botafbraak en versterkt de botten.
Artsen schrijven het voor bij botontkalking (osteoporose) en bij sommige vormen van kanker waarbij botverlies optreedt of een grote kans op botbreuken bestaat.
zoledroninezuur
Zoledroninezuur behoort tot de bisfosfonaten. Bisfosfonaten remmen de botafbraak en versterken de botten.
Artsen schrijven het voor bij te veel calcium (kalk) in het bloed door kanker en bij uitzaaiingen in het bot door kanker. Ze schrijven het ook voor bij botontkalking (osteoporose) en bij de ziekte van Paget.
Wordt soms gebruikt bij borstkanker, om de groei te remmen en uitzaaiingen te voorkomen.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Pijnbestrijding bij uitgezaaide prostaatkanker
Bij pijn kunnen paracetamol en een NSAID (zoals ibuprofen, diclofenac, naproxen) ervoor zorgen dat u geen pijn heeft. Na verloop van tijd zijn paracetamol en een nsaid meestal niet meer genoeg om de pijn goed onder controle te houden.
Dan schrijft uw huisarts een sterkere pijnstiller voor, zoals morfine of een andere morfine-achtige stof, zoals fentanyl (in een pleister).
Van veel morfine kunt u soms een tijdje suf of verward worden. Uw lichaam raakt snel aan morfine gewend. Krijgt u weer meer pijn? Bel uw huisarts. Er is waarschijnlijk wat meer morfine nodig.
diclofenac
Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).
Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.fentanyl
Fentanyl is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge hevige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding of pijn na een hartinfarct. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het soms ook voor bij zorg voor mensen die in hun de laatste levensfase zitten (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.ibuprofen
Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.naproxen
Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Voor meer informatie zie Apotheek.nl.Bestraling tegen pijn in de botten bij uitgezaaide prostaatkanker
Bestraling is een mogelijkheid als u pijn heeft op 1 of 2 plekken. Dan kunt u 1 keer een korte bestraling krijgen op de plek die pijn doet.
Het kan een paar weken duren voordat de pijn minder wordt of weggaat.
Kort na de bestraling kunt u juist een paar dagen meer pijn krijgen. Overleg met uw huisarts of u een paar dagen meer pijnstillers kunt nemen.
U kunt kortdurend last krijgen van huidirritatie op plek van bestraling. Andere bijwerkingen hangen af van de plaats(en) waar u bestraling krijgt.
Meer informatie over prostaatkanker
- Verhalen van mannen die prostaatkanker hebben: Prostaatkankerstichting.
- Meer informatie over prostaatkanker: kanker.nl.
- Informatie over ziekenhuizen die prostaatkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: ZorgkaartNederland.
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over prostaatkanker.