In het kort
- U kunt iemand met psychische klachten vaak al helpen door te luisteren.
- U kunt ook vertellen waar hij/zij hulp kan krijgen.
- Bel de huisarts (of huisartsenpost) van uw naaste of de crisisdienst van de GGZ
- als u zich veel zorgen maakt
- als er een gevaarlijke situatie ontstaat
Hoe merk ik dat iemand psychische klachten heeft?
Als iemand psychische klachten heeft, wordt dat vaak duidelijk in zijn/haar dagelijks leven. Waaraan kunt u dat bijvoorbeeld merken?
- Iemand raakt snel geïrriteerd.
- Hij/zij kan zich niet goed concentreren.
- Hij/zij huilt vaak.
- Hij/zij gaat steeds meer alcohol drinken.
- Hij/zij slaapt slecht.
En bij ernstige psychische klachten:
- Iemand wil geen contact met anderen of anderen mijden hem/haar.
- Hij/zij is erg somber, geniet nergens van en vindt het leven uitzichtloos.
- Hij/zij reageert heel heftig op kleine gebeurtenissen. Hij zij wordt dan bijvoorbeeld woedend of heel verdrietig.
- Hij/zij is vaak in de war, gedraagt zich vreemd of maakt vreemde opmerkingen.
- Hij/zij doet (bijna) niets meer.
- Hij/zij is gespannen en verliest veel gewicht zonder duidelijke reden.
- U voelt zich niet meer veilig als u bij hem/haar bent.
Wat kan ik doen voor iemand met psychische klachten?
U kunt iemand met psychische klachten vaak al helpen door goed naar hem/haar te luisteren:
- Probeer echt te luisteren, zonder te oordelen of meteen adviezen te geven.
- Probeer niet in discussie te gaan. Luister gewoon en probeer uw naaste te begrijpen.
- Wil de persoon met psychische klachten niet dat u zich met hem/haar bemoeit? Schakel dan een andere naaste in om hem/haar te helpen.
Het is ook belangrijk dat u goed voor uzelf zorgt.
- Praat over uw zorgen met bijvoorbeeld een goede vriend.
- Maak ook gerust een afspraak met uw huisarts.
- Voor ondersteuning kunt u terecht bij MIND Naasten Centraal en de vereniging Ypsilon, organisaties voor familie en naasten van mensen met psychische problemen.
- Voor meer adviezen kunt u ook terecht bij patiëntenorganisaties. U vindt de patiëntenorganisatie op Thuisarts bij de psychische aandoening zelf, kijk bijvoorbeeld bij depressie, angststoornis, psychose of eetstoornis.
Wat kan ik doen als iemand met psychische klachten geen hulp wil?
U wilt hulp regelen voor iemand met psychische klachten, maar hij of zij wil geen hulp. Wat kunt u dan doen?
- Vraag waarom hij/zij geen hulp wil.
- Leg uit wat de hulp precies inhoudt. Misschien is hij/zij bang voor bepaalde hulp of zorg.
- Vraag wat voor soort hulp hij/zij misschien wél zou willen.
- Vraag wat u voor hem/haar kunt doen.
Blijft iemand met psychische klachten hulp weigeren? Neem dan zelf contact op met de huisarts of een andere hulpverlener. Deze kan zo nodig crisishulp regelen.
Hulp regelen voor iemand met psychische klachten
Wilt u hulp regelen voor iemand met psychische klachten? Verwijs hem/haar dan naar de huisarts of naar zijn/haar behandelaar in de geestelijke gezondheidszorg.
Lotgenoten
Soms helpt het om te praten met mensen die hetzelfde meemaken. Veel patiëntenorganisaties hebben lotgenotengroepen of forums waar mensen ervaringen kunnen uitwisselen. De patiëntenorganisatie vindt u bij de informatie over de aandoening. Bijvoorbeeld bij depressie, dwangstoornis of eetstoornis.
Telefonische hulplijnen
Er zijn ook telefonische hulplijnen voor advies:
- MIND Korrelatie: 0900 1450
- de Luisterlijn: 088 0767 000
- 113.nl (voor mensen die aan zelfdoding denken): 0800 0113
- Meldpuntzorgwekkendgedrag.nl: 0800 1205
Misschien wil iemand liever (anonieme) online hulp. Dat kan ook, bijvoorbeeld via:
- Kleurjeleven.nl (zelfhulp bij een depressie)
- Gripopjedip.nl (voor jongeren en jongvolwassenen die niet goed in hun vel zitten)
- Minderdrinken.nl (minderen of stoppen met drinken)
- Alcoholenik.nl (minderen of stoppen met drinken)
Wanneer direct hulp regelen voor iemand met psychische klachten?
Soms is het nodig om direct hulp in te schakelen voor iemand met psychische klachten:
- bel bij direct gevaar 112
Bel direct de huisarts van uw naaste, de huisartsenpost of de crisisdienst van de GGZ:
- bij gevaar voor de persoon zelf
Bijvoorbeeld als iemand zichzelf verwaarloost of beschadigt. - bij gevaar voor anderen
Bijvoorbeeld als iemand agressief is tegen anderen. Of als de kinderen worden verwaarloosd.
Bel ook gerust als u zich veel zorgen maakt.
Meer informatie voor naasten van mensen met psychische klachten
Als naaste van iemand met psychische klachten kunt u informatie krijgen bij:
- uw eigen huisarts
- een familievertrouwenspersoon. Op de website van de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen vindt u een familievertrouwenspersoon in uw regio.
Hulplijn: 0900 - 333 22 22 - MIND Naasten Centraal: Naasten Centraal ondersteunt familie en naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid.
Hulplijn: 0900-2546674. - Meldpuntzorgwekkendgedrag.nl: als u zich zorgen maakt om iemand: 0800 1205
- MIND: website van cliënten- en familieorganisaties in de geestelijke gezondheidszorg (ggz).
- Verslaafd aan jou: voor naasten van iemand die verslaafd is aan drugs, drank, gokken of gamen.
- Ypsilon: vereniging van familieleden van mensen met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose.
- Mentaal Vitaal: tips en oefeningen om psychisch fit te blijven.
- Psychowijzer
- MantelzorgNL, Mantelzorglijn: 030-760 60 55.
De informatie voor naasten van mensen met psychische klachten is gebaseerd op: