Ik help iemand met psychische klachten. Hoe zorg ik goed voor mezelf?

In het kort

In het kort

  • Zorg ook goed voor jezelf als je iemand met psychische klachten helpt. Dan hou je de hulp beter vol.
    • Doe wat je kunt en zeg dit ook duidelijk.
    • Praat met mensen die je vertrouwt.
    • Blijf leuke dingen doen.
    • Zorg dat je goed slaapt en ontspant.
  • Voel je veel druk van de zorg? Bel dan je huisarts of de behandelaar van de persoon die jij helpt.
Hoe kun je iemand met psychische klachten helpen?

Hoe kun je iemand met psychische klachten helpen?

Met hulp van een familielid of vriend kan iemand met psychische klachten zich beter voelen. Dit kun je doen om te helpen:

  • Luister naar wat iemand vertelt. Probeer niet je eigen mening of adviezen te geven.
  • Zorg voor iemand. Doe bijvoorbeeld boodschappen. Dit heet mantelzorg.
  • Help tijdens de behandeling. Zo kan iemand de behandeling beter volhouden. Je kunt meegaan naar afspraken, bijvoorbeeld met de huisarts of psychiater. Die kan je ook vertellen hoe je het beste steun geeft.

Leer meer bij adviezen hoe je iemand met psychische klachten kunt helpen.

Welke zorgen kun je hebben?

Welke zorgen kun je hebben?

Het kan zwaar zijn om iemand met psychische klachten te helpen. Je kunt je zorgen maken. Bijvoorbeeld over deze dingen:

  • Gevolgen van de psychische klachten
    Misschien ben je bang dat iemand vrienden kwijtraakt. Of problemen met werk en geld krijgt.
  • Een gevaar voor anderen of zichzelf zijn
    Zo kun je bang zijn dat iemand aan zelfdoding denkt.
  • Onbegrip bij anderen
    Lees meer bij 'Omgaan met reacties'.
  • Jullie relatie verandert
    Je relatie met iemand met psychische klachten kan veranderen. Bijvoorbeeld met je partner. Dat komt omdat je nu voor die persoon zorgt. Of je zorgde al voor iemand, maar geeft nu meer hulp.
  • Geen hulp willen
    Iemand kan zeggen: 'Mijn psychische klachten zijn niet erg. Ik heb geen hulp nodig.' Lees wat je kunt doen als iemand geen hulp wil.
  • Kinderen van iemand met psychische klachten
    Lees meer bij zorgen over een kind van iemand met psychische problemen.
Hoe kun je de hulp zelf volhouden?

Hoe kun je de hulp zelf volhouden?

Het is belangrijk om ook goed voor jezelf te zorgen. Zo kun je iemand met psychische klachten blijven helpen.

Doen wat je kunt

  • Bedenk goed welke hulp je wilt geven. Doe alleen wat jij kunt. En zeg dit ook duidelijk.
  • Soms moet je nee zeggen als je de hulp niet kunt geven.
  • Heb je het gevoel dat je te veel moet zorgen? En daardoor weinig tijd hebt voor jezelf en andere mensen en dingen? Praat erover met de behandelaar van de persoon die jij helpt. Of met je eigen huisarts. Die kan je helpen om te doen waar jij je prettig bij voelt.
  • Praat met je leidinggevende. Misschien kun je minder werken of op andere tijden. Ook kun je vrije dagen krijgen om voor iemand te zorgen (zorgverlof).

Contact houden

  • Hou contact met mensen bij wie je je fijn voelt. Zoals familie, vrienden of buren.
  • Praat over je zorgen met iemand die je vertrouwt. Contact met anderen geeft je een beter gevoel.
  • Blijf gewone dingen doen met de persoon voor wie je zorgt. Ook leuke dingen, zoals hobby's en uitjes. Zo hou je de relatie die je altijd had: je blijft bijvoorbeeld iemands partner, zoon of zus. En niet alleen maar de verzorger.

Extra hulp

  • Je kunt extra hulp regelen. Je hebt bijvoorbeeld recht op steun van je gemeente. Zoals iemand die je helpt bij de zorg. Of hulp om het huis schoon te maken.

Gezond leven

  • Blijf dingen doen die je leuk vindt. Bijvoorbeeld wandelen of sporten. Daar krijg je meer energie van.
  • Ga elke dag naar buiten. Buitenlucht en bewegen geven je een beter gevoel.
  • Zorg dat je goed slaapt en kunt ontspannen.
Welke hulp kun je krijgen als je iemand met psychische klachten steunt?

Welke hulp kun je krijgen als je iemand met psychische klachten steunt?

Je kunt ook zelf steun en advies krijgen. Zo kun je meer leren over de hulp aan iemand met psychische klachten. Dit geeft je zelfvertrouwen. Ook kun je de hulp beter volhouden.

Hulp van mensen in jouw situatie

  • Praat met mensen die ook iemand met psychische klachten steunen (lotgenoten). Zij begrijpen wat je doet en voelt. Ook kun je leren van elkaars ervaringen. Kijk op MIND Naasten Centraal en Naasten in Kracht.
  • Je kunt hulp krijgen van familie-ervaringsdeskundigen. Ook zij hebben iemand met psychische klachten gesteund. Voor hun werk helpen ze nu mensen zoals jij. Bijvoorbeeld om de zorg vol te houden. Vraag meer informatie aan de behandelaar van de persoon met psychische klachten.

Een cursus volgen

  • Volg een cursus over de hulp aan iemand met psychische klachten. De behandelaar kan je hierover meer vertellen.

Advies over de zorg en behandeling

  • Heb je vragen over de zorg die je geeft? Of wil je advies over jouw situatie? Bel dan de Mantelzorglijn van MantelzorgNL: 030 760 60 55.
  • Sommige mensen helpen bij het contact met de behandelaar. Bijvoorbeeld als je een klacht over de behandeling hebt. Dit noemen we familie-vertrouwenspersonen. Kijk bij de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen.
Hoe ga je om met reacties van anderen?

Hoe ga je om met reacties van anderen?

Iemand met psychische klachten heeft het vaak moeilijk. Sommige mensen begrijpen dat niet. Daarom kunnen ze dingen zeggen of doen die jou een vervelend gevoel geven.

Erover praten

  • Zeg tegen die persoon hoe je je voelt bij zo’n reactie. Vind je dat lastig? Vraag dan een bekende bij het gesprek. Iemand die je vertrouwt, zoals een vriend of familielid.
  • Vraag de behandelaar om advies.
  • Vertel aan andere mensen in jouw situatie welke reacties je krijgt. En hoe je je daarbij voelt. Zij krijgen dit soort reacties vaak ook. Ook zij kunnen je advies geven.

Omgaan met negatieve gedachtes

  • Heb je zelf negatieve gedachtes over de psychische ziekte? Het helpt als je meer over de ziekte weet. Kijk bijvoorbeeld op Thuisarts.nl bij de ziekte, zoals depressie of dwangstoornis.
  • Praat over je negatieve gedachtes met iemand die je vertrouwt.

Kijk ook naar wat goed gaat

  • Zeg tegen de persoon met psychische klachten wat er goed gaat. Dit helpt jou ook om positiever over de ziekte te denken.
  • Laat iemand zoveel mogelijk dingen zelf doen. Dat geeft zelfvertrouwen.
Wanneer vraag je hulp voor jezelf?

Wanneer vraag je hulp voor jezelf?

Bel je eigen huisarts bij 1 of meer van deze dingen:

  • Je voelt veel druk van de zorg. En je hebt weinig tijd meer voor jezelf.
  • Je doet dingen die je eigenlijk niet wilt.
  • Je bent bang om zelf psychische klachten te krijgen, zoals somberheid.
Meer informatie voor familie en vrienden van iemand met psychische klachten

Meer informatie voor familie en vrienden van iemand met psychische klachten

Op deze plekken vind je meer informatie als je iemand met psychische klachten helpt:

Deze tekst is aangepast op
GGZ
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?