Ik ondersteun iemand met psychische klachten die nog niet zo lang in Nederland woont

In het kort

In het kort

  • Het is zwaar om iemand met psychische klachten te ondersteunen.
  • Blijf ook goed voor uzelf zorgen.
  • Zoek informatie over de psychische klachten van uw naaste.
  • Bij mensen die nog maar kort in Nederland wonen kunnen de klachten deels anders zijn.
  • U kunt helpen bij de behandeling door informatie te geven aan de hulpverlener.
  • Ga op tijd naar uw huisarts als u zelf hulp nodig heeft.
Iemand ondersteunen

Waar krijg ik mee te maken als ik iemand met psychische klachten ondersteun?

Het kan heel zwaar zijn om iemand met psychische klachten te ondersteunen. Waar kunt u mee te maken krijgen?

  • Zorgen over de negatieve gevolgen van de psychische klachten. Misschien bent u bang dat uw naaste zijn werk kwijtraakt, vrienden verliest of geldproblemen krijgt.
  • Angst dat uw naaste zichzelf of anderen iets aandoet. Misschien bent u bang dat hij/zij aan zelfdoding denkt.
  • Onbegrip bij anderen. Mensen weten soms weinig over psychische problemen of hebben er negatieve ideeën over. Hierdoor schaamt u zich misschien voor de psychische klachten van uw naaste en is het voor u moeilijker om steun te vragen.
  • De relatie met uw naaste verandert doordat u mantelzorger wordt. U moet bijvoorbeeld in de gaten houden of uw naaste zijn/haar medicijnen wel inneemt.
  • Uw naaste weigert hulp van anderen of vindt zelf dat hij geen psychische problemen heeft.
  • U heeft misschien het gevoel dat de problemen voor een deel uw schuld zijn. Hierdoor durft u geen steun te vragen.
  • U neemt alle zorg op u en ontdekt te laat dat u dat niet aankunt.

In bepaalde situaties kunt u nog andere zorgen hebben.

  • Als degene met psychische klachten familie is: u bent bang om zelf ook psychische klachten te krijgen. Is het misschien een erfelijke aandoening?
  • Als degene met psychische klachten kinderen heeft: u maakt zich zorgen over die kinderen.
  • Als degene met psychische klachten uw partner is: uw gevoelens voor hem/haar veranderen, bijvoorbeeld doordat hij/zij door zijn psychische klachten erg somber of agressief wordt.
  • Als degene met psychische klachten uw kind is: u bent bang om het kind los te laten en u heeft zorgen over de toekomst.
Adviezen

Hoe kan ik goed met de psychische klachten van mijn naaste omgaan?

Zorg goed voor uzelf

  • Houd contact met vrienden, familie of buren bij wie u zich prettig voelt.
  • Zorg voor afleiding en doe dingen die u fijn vindt: wandelen, een serie kijken, of elke week sporten met een vriend of vriendin. Dit geeft energie.
  • Goed slapen is belangrijk. Als u goed uitgerust bent, kunt u veel meer aan.
  • Praat over uw zorgen met iemand die u vertrouwt. Dat kan enorm opluchten. Spreek bijvoorbeeld af om elke week uw problemen met een vriend te bespreken.
  • Heeft u erg veel zorgen en piekert u veel? Schrijf dan iedere dag even op waarover u piekert. Dat helpt u om uw gevoelens te begrijpen en oplossingen te vinden. Nadat u van alles heeft opgeschreven, kan het fijn zijn om even naar buiten te gaan. Maak een wandeling of pak de fiets. Frisse lucht helpt.
  • Bewaak uw eigen grenzen. Heeft u het gevoel dat u altijd voor anderen moet zorgen? Heeft u te weinig tijd voor uzelf? Zeg dan ook eens ‘nee’ als iemand wat van u vraagt.
  • Probeer de ondersteuning van uw naaste met iemand te delen. Bijvoorbeeld met een vriend of familielid, de huisarts, praktijkondersteuner GGZ of de hulpverlener van uw naaste.
  • Kijk ook naar de dingen die wel goed gaan. Schrijf bijvoorbeeld een paar dingen op die u goed heeft gedaan, of wat u waardeert aan degene die u ondersteunt. Probeer het maar eens.
    U ontdekt altijd wel dingen die positief zijn en dat voelt goed. Dat u voor uw naaste zorgt is al een enorm compliment waard.

Veel te weten komen over de ziekte

  • Zorg dat u veel weet over de psychische ziekte van uw naaste. Lees erover en bekijk filmpjes (ook op Thuisarts.nl). U begrijpt hem/haar dan beter.
  • Ook de huisarts, psycholoog of psychiater kan veel vertellen over de ziekte. Hij/zij kan advies geven over hoe u met de situatie om kunt gaan.

Maak een noodplan

Bent u bang dat uw naaste een gevaar is voor zichzelf of voor anderen? Dan kunt u samen met hem/haar en de hulpverleners een noodplan maken. In een noodplan staat:

  • hoe u merkt dat het niet goed gaat,
  • welk nummer u dan moet bellen en
  • wie de contactpersonen zijn.

Met een noodplan weet iedereen wat er moet gebeuren bij een crisis.

Aandachtspunten

Waar moet ik op letten als ik iemand ondersteun die nog niet zo lang in Nederland woont?

Bij mensen die nog niet zo lang in Nederland wonen, kunnen psychische klachten deels anders zijn dan bij andere mensen:

  • Een vluchteling heeft tijdens de vlucht misschien erge dingen meegemaakt. Hierdoor kan hij de psychische klachten hebben gekregen.
  • Maar ook na aankomst in Nederland kan hij/zij traumatische dingen hebben meegemaakt. Bijvoorbeeld in het asielzoekerscentrum.
  • Ook kan het traumatisch zijn als iemand niet weet of hij/zij in Nederland mag blijven.

Wat kunt u doen om iemand te ondersteunen die nog niet zo lang in Nederland is?

Helpen bij de behandeling

Hoe kan ik helpen bij de behandeling van iemand die nog niet zo lang in Nederland woont?

Als naaste kunt u verschillende dingen doen:

  • Mantelzorg geven
    U kunt ervoor kiezen om voor uw naaste te zorgen. Ondersteun uw naaste als dat nodig is, maar neem niet alles van hem/haar over.
  • Helpen bij de behandeling
    De huisarts, psycholoog of een lotgenoot kan u vertellen hoe u dat het beste kunt doen.
    Het is in elk geval belangrijk om uw eigen grenzen te bewaken; u bent geen hulpverlener.
  • Informatie delen
    U kunt hulpverleners belangrijke informatie geven. Hierdoor weten zij beter welke hulp uw naaste nodig heeft:
    • Vertel de hulpverlener wat uw naaste heeft meegemaakt en wat hij/zij verwacht van de behandeling.
    • Vertel de hulpverlener over de culturele achtergrond van uw naaste.
    • Vertel over de dingen die hij/zij belangrijk vindt, zoals geloof of tradities en gewoonten.
    • Als uw naaste nog niet goed Nederlands spreekt: vraag of de hulpverlener een tolk kan regelen die bij de gesprekken kan zijn. Dan kunnen uw naaste en de hulpverlener goed met elkaar praten, ook als u er niet bij bent.
    • Bespreek van tevoren met uw naaste dat u de hulpverleners informatie wilt geven.
    • Hulpverleners mogen alleen informatie aan u geven als zij daarvoor toestemming hebben van de patiënt. Algemene informatie over de psychische aandoening die uw naaste heeft, mogen zij u wel altijd geven.
    • Maak duidelijke afspraken met de hulpverleners. Zorg dat jullie elkaar goed kunnen bereiken. Vraag hoe u hen kunt bereiken en zorg dat zij uw adres in hun systeem opnemen.
Hulp zoeken

Wanneer zoek ik hulp voor mijzelf?

Het is zwaar om iemand met ernstige psychische klachten te ondersteunen. Zoek hulp voordat het té zwaar wordt. Neem bijvoorbeeld contact op met de huisarts:

  • als u steeds het gevoel heeft dat u niet genoeg doet;
  • als u vaak dingen doet die u eigenlijk niet wilt: u gaat over uw grenzen;
  • als u bang bent om zelf ook psychische klachten te krijgen.

U kunt ook steun zoeken bij lotgenoten of een familievertrouwenspersoon via de Advies en hulplijn familie in de ggz.

Meer informatie

Meer informatie over psychische klachten (bij mensen die nog niet zo lang in Nederland wonen)

Er zijn verschillende organisaties die hulp bieden aan mensen met psychische klachten die nog niet zo lang in Nederland wonen. U vindt een overzicht op de website van Ypsilon.

Als naaste van iemand met psychische klachten kunt u informatie krijgen bij:

  • uw eigen huisarts
  • een familievertrouwenspersoon. Op de website van de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen vindt u een familievertrouwenspersoon in uw regio.
    Hulplijn: 0900 - 333 22 22
  • MIND Naasten Centraal: Landelijke stichting voor familie en naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid.
    Hulplijn: 0900-2546674.
  • MIND: website van cliënten- en familieorganisaties in de geestelijke gezondheidszorg (ggz).
  • Survivalkid: voor jongeren die een vader, moeder, broer of zus hebben met psychische problemen, een verslaving of een ernstige lichamelijke ziekte.
  • Verslaafd aan jou: voor naasten van iemand die verslaafd is aan drugs, drank, gokken of gamen.
  • Ypsilon: vereniging van familieleden van mensen met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose.
  • Mentaal Vitaal: tips en oefeningen om psychisch fit te blijven.
  • Psychowijzer
  • MantelzorgNL: landelijke vereniging voor iedereen die zorgt voor een naaste.
    Mantelzorglijn: 030-760 60 55

De informatie voor mensen met psychische klachten die nog maar kort in Nederland wonen is gebaseerd op:

Deze tekst is aangepast op
GGZ

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?