In het kort
- De behandeling van nierschade bestaat uit:
- minder zout en/of eiwitten eten
- medicijnen
- gezonde manier van leven
- De behandeling is om te voorkomen dat de nierschade snel erger wordt.
- Als uw nieren steeds slechter gaan werken, kunt u kiezen voor dialyse, buikspoeling of een donornier. Of alleen behandeling van klachten met bijvoorbeeld medicijnen of een dieet.
- Als u niet fit genoeg bent, kunt u mogelijk niet elke behandeling kiezen.
Behandeling van nierschade
Welke behandeling u krijgt bij nierschade, hangt af van uw klachten en hoe erg de nierschade is.
De behandeling van nierschade bestaat uit:
- minder zout en/of eiwitten eten
- medicijnen
- gezonde manier van leven
Film
Download deze film
- Filmbestand .mp4
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent .mp3
- Ondertitelingsbestand .srt
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Gezond leven bij nierschade
Bij nierschade is gezond leven erg belangrijk:
- om te voorkomen dat de nierschade erger wordt
- om te voorkomen dat uw bloedvaten verder beschadigen, en de kans op hart- en vaatziekten kleiner te maken
Gezond leven betekent:
- Gezond eten met niet te veel zout (maximaal 6 gram per dag). Soms moet u ook minder eten van sommige voedingsmiddelen. U hoort dit dan van uw arts.
- Niet roken. Rookt u en vindt u het moeilijk om te stoppen? Vraag uw arts om advies.
- Bewegen. Bewegen verlaagt de bloeddruk, helpt tegen overgewicht en maakt de kans op diabetes kleiner. Als u diabetes heeft, helpt bewegen om de diabetes onder controle te houden. Dit is allemaal goed voor uw nieren.
- Afvallen als u overgewicht heeft. Overgewicht maakt de kans groter op diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterol. Als u diabetes heeft, helpt afvallen de diabetes onder controle te houden. Een goed gewicht is daarom ook goed voor uw nieren.
Vraag uw arts om hulp bij gezonder leven.
Medicijnen bij nierschade
U krijgt vaak 1 of meer van de volgende medicijnen:
- Medicijnen tegen nierschade.
Als er eiwit in uw urine zit, krijgt u het advies een bloeddruk-verlager te slikken. Zoals een ACE-remmer, angiotensine 2-antagonist of een andere bloeddruk-verlager. - Medicijnen om hart- en vaatziekten te voorkomen.
Met nierschade heeft u meer kans op hart- en vaatziekten. U krijgt daarom ook medicijnen tegen de andere risico’s voor hart- en vaatziekten, zoals te hoog cholesterol. - Bij ernstige nierschade kunt u bloedarmoede krijgen. U kunt dan ijzerpillen slikken. Of u krijgt het medicijn EPO met een prik.
Medicijnen als u nierschade en diabetes heeft
- U krijgt meestal medicijnen om uw bloeddruk te verlagen.
- Meestal is dit ook een ACE-remmer of angiotensine 2-antagonist. Soms krijgt u ook nog plaspillen. Hierdoor moet u meer of vaker plassen.
- Of u krijgt bètablokkers. Hierdoor kan uw hartslag langzamer worden en gaat uw bloeddruk omlaag.
- Bij diabetes krijgt u meestal al medicijnen om uw bloedsuiker goed te houden. Als u ook nierschade heeft, krijgt u soms andere medicijnen die uw bloedsuiker goed houden. Bijvoorbeeld:
- een spuit met een bloedsuiker-verlager, zoals dulaglutide, exenatide, liraglutide of lixisenatide.
- een pil om suiker uit te plassen, zoals canagliflozine, dapagliflozine, empagliflozine.
canagliflozine
Canagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
dapagliflozine
Dapagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).
dulaglutide
Dulaglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.empagliflozine
Empagliflozine is een verlager van de bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).
exenatide
Exenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.liraglutide
Liraglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte) en overgewicht.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.lixisenatide
Lixisenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Adviezen voor medicijnen
Door de nierschade kunnen uw nieren sommige medicijnen niet meer snel genoeg uit het bloed halen. Die kunnen dus ook te lang in uw bloed blijven zitten. Uw arts en apotheker letten erop dat u de juiste hoeveelheid slikt.
Adviezen voor medicijnen als u nierschade heeft:
- Geef uw arts toestemming om aan de apotheker door te geven dat u nierschade heeft.
- Vertel zelf ook aan uw apotheker dat u nierschade heeft.
Het is belangrijk dat de apotheker dit weet. Door nierschade kunnen sommige medicijnen meer bijwerkingen geven. Dat kan soms gevaarlijk zijn. Als de apotheker weet dat u nierschade heeft, kan hij of zij ervoor zorgen dat u medicijnen krijgt die veilig zijn voor u. - Gebruik bij pijn paracetamol.
- Als paracetamol niet goed genoeg werkt, bespreek dit dan met uw arts.
- Gebruik géén andere pijnstillers die u bij de drogist en supermarkt kunt kopen, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen (dit zijn NSAID’s). Deze kunnen uw nierschade erger maken.
- Uw arts vertelt u welke andere medicijnen u ook beter niet kunt gebruiken.
- Wilt u middelen gebruiken die niet door een arts zijn voorgeschreven? Vraag eerst aan uw arts of ze veilig zijn voor u. Bijvoorbeeld homeopathische middelen die u bij de drogist kunt kopen.
diclofenac
Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).
Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.ibuprofen
Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.naproxen
Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Dieet bij nierschade
Gezond eten is soms niet genoeg bij nierschade. Het kan zijn dat u een dieet met weinig zout (zoutarm) krijgt en soms ook een dieet met weinig eiwitten (eiwitarm) of weinig fosfaat (fosfaatarm).
Zoutarm dieet
Als u veel zout eet, houdt uw lichaam vocht vast. Daardoor gaat uw bloeddruk omhoog en dat maakt nierschade erger. Ook werken sommige medicijnen minder goed door zout, bijvoorbeeld medicijnen tegen hoge bloeddruk.
Een zoutarm dieet betekent dat u geen zout meer in uw eten doet. Ook eet u geen producten meer waar veel zout in zit. Zoals chips, kant-en-klare maaltijden en sauzen. Daar zit te veel zout in. Er zijn kruidenmixen zonder extra zout. Een diëtist kan hierbij helpen.
Eiwitarm dieet
Soms is het nodig dat u minder eiwitten eet. Uw arts laat u weten of dat bij u zo is.
Eiwitten zitten bijvoorbeeld in vlees, vis en melk, yoghurt en kaas. En in sommige plantaardige voeding, zoals sojaproducten en noten.
Een diëtist kan u adviezen geven om minder eiwit te eten. De diëtist berekent hoeveel eiwit u nodig heeft. U krijgt een overzicht mee van wat u per dag mag eten.
Hoe gaat het verder bij nierschade?
Het kan zijn dat de nierschade bij u steeds erger wordt. Het is belangrijk om op tijd na te denken over welke behandeling bij u past. De specialist in nierziektes (internist-nefroloog) vraagt meestal hulp van een team van zorgverleners. Zij helpen u een behandeling te kiezen.
Als nierschade laat ontdekt is, is het mogelijk dat u al snel moet kiezen wat u wilt. Uw arts en andere zorgverleners kunnen u helpen kiezen.
Bij ernstige nierschade (nierfalen) kunt u deze behandelingen krijgen:
- dialyse: een machine haalt afvalstoffen en vocht uit uw bloed.
- buikspoeling: er loopt vloeistof in uw buikholte. Na een paar uur loopt de vloeistof naar buiten, samen met afvalstoffen en vocht.
- een donornier: u krijgt een nier van een donor.
- behandelingen om uw klachten minder te maken.
Soms duurt het jaren voordat dit nodig is.
U kunt besluiten dat u geen dialyse, buikspoeling of donornier wilt. Bijvoorbeeld als u oud bent en denkt dat u dialyse moeilijk vindt. Of als u ook nog een andere ernstige ziekte heeft. U krijgt dan bijvoorbeeld medicijnen of een dieet. Dat kan uw klachten minder maken en uw leven zo prettig mogelijk.
Mensen die hiervoor kiezen, leven meestal korter dan mensen die kiezen voor dialyse, buikspoeling of een donornier. Bij ouderen met veel andere ziektes is dat niet altijd zo.
Wanneer de huisarts bellen bij nierschade?
U gebruikt een bloeddruk-verlager (ACE-remmer, angiotensine 2-antagonist) en/of plaspillen
Bel dezelfde dag de huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:
- U moet meerdere keren overgeven.
- U heeft erge diarree (vaker dan 4 keer per dag).
- U heeft koorts.
Bij deze klachten is de kans dat u uitdroogt namelijk groter. Soms moet u tijdelijk stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.
Bel op werkdagen of maak een afspraak met uw huisarts als dit voor u klopt:
- U bent ergens of gaat ergens heen waar het 5 dagen warmer is dan 27 graden.
Bijvoorbeeld tijdens een hittegolf of als u reist naar een warm land. Mogelijk moet u dan (even) stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.
U heeft diabetes en gebruikt pillen om suiker uit te plassen
Bijvoorbeeld canagliflozine, dapagliflozine, empagliflozine (dit zijn SGLT-2-remmers).
Spoed: Bel direct de huisarts of huisartsenpost als dit voor u klopt:
- U heeft bij uw geslachtsdelen of anus (poepgat) last van hevige pijn, gevoeligheid, roodheid of een bult.
U heeft diabetes en gebruikt 1 van deze medicijnen
- Spuit met bloedsuiker-verlager (GLP-1-agonist), zoals dulaglutide, exenatide, liraglutide of lixisenatide
- Pillen om suiker uit te plassen (SGLT-2-remmer), zoals canagliflozine, dapagliflozine, empagliflozine
- Metformine. Dat is een pil om uw bloedsuiker te verlagen.
Bel dezelfde dag de huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:
- U bent erg misselijk en moet overgeven.
- U heeft steeds diarree.
- U heeft koorts of u voelt zich niet lekker.
- U heeft heel erg veel dorst.
Bel op werkdagen of maak een afspraak met uw huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:
- U krijgt een operatie.
- U bent ergens of gaat ergens heen waar het 5 dagen warmer is dan 27 graden.
Bijvoorbeeld tijdens een hittegolf of als u reist naar een warm land.
Soms moet u dan (even) stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.
canagliflozine
Canagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
dapagliflozine
Dapagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).
dulaglutide
Dulaglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.empagliflozine
Empagliflozine is een verlager van de bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).
exenatide
Exenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.liraglutide
Liraglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte) en overgewicht.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.lixisenatide
Lixisenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Meer informatie over nierschade
- Wilt u meer weten over nierschade, ga naar de website van:
- Hulp bij kiezen welke behandeling u wilt en welke het beste bij u past: Nierwijzer met filmpjes van nierpatiënten
- Informatie over een donornier krijgen: Transplantatiestichting.nl
- Informatie over ziekenhuizen die nierschade behandelen: Ziekenhuischeck.nl
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: Zorgkaart Nederland
We hebben de informatie over nierschade gemaakt met:
- de richtlijn voor artsen en andere mensen die in de zorg werken over chronische nierschade
- de richtlijn voor specialisten over nierfunctievervangende behandeling
- de Landelijke Samenwerkingsafspraak Laboratoriumdiagnostiek bij nieraandoeningen
- de richtlijn voor specialisten over diabetische nefropathie
- de richtlijn voor specialisten over zorg bij eindstadium nierfalen