Ik heb nierschade

In het kort

In het kort

  • Uw nieren halen afvalstoffen uit uw bloed en regelen uw bloeddruk.
  • Bij nierschade werken de nieren minder goed.
  • De behandeling bestaat uit:
    • minder zout eten: maximaal 6 gram per dag
    • medicijnen, bijvoorbeeld tegen hoge bloeddruk
    • niet roken, bewegen, gezond eten en afvallen als u te zwaar bent
  • Gebruik bij pijn paracetamol. Bespreek het met uw arts als paracetamol niet genoeg helpt.
  • Gebruik géén ibuprofen, diclofenac of naproxen. Die middelen kunnen nierschade erger maken.

diclofenac

Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).

Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Wat is het

Wat is nierschade?

Bij nierschade zijn de nierfilters kapot. Daardoor werken de nieren minder goed.

Dit kunnen de nieren dan minder goed:

  • Het bloed schoonmaken
    Er blijven daardoor te veel afvalstoffen in het bloed. U plast minder afvalstoffen uit.
  • Hormonen maken
    Bijvoorbeeld hormonen die uw bloeddruk regelen en hormonen die rode bloedcellen maken. U kunt daardoor last krijgen van hoge bloeddruk. Bij ernstige nierschade kunt u bloedarmoede krijgen.
  • Regelen dat er precies genoeg vocht en zouten in het lichaam zitten
    Bij ernstige nierschade kunt u vocht vasthouden, bijvoorbeeld in uw benen. Er kunnen ook te veel zouten in het bloed blijven zitten.
  • vitamine D actief maken
    U krijgt vooral vitamine D uit zonlicht op uw huid (ook iets uit voeding). Vitamine D moet in uw nieren actief gemaakt worden. Bij nierschade lukt dit minder goed. Er is minder actief vitamine D en daardoor minder kalk. Uw botten worden dan zwakker (botontkalking).

vitamine D

Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit.

Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Wat merk je

Wat zijn klachten bij nierschade?

Bij nierschade heeft u in het begin geen klachten. In uw urine en in uw bloed is al wel te zien dat u nierschade heeft. Er zitten bijvoorbeeld eiwitten in uw urine of te veel afvalstoffen in uw bloed.

Als de schade erger wordt, kunt u wel klachten krijgen, zoals:

  • jeuk
  • misselijk zijn, minder zin in eten hebben
  • moeheid, hoofdpijn
  • slecht slapen of veel slapen
Oorzaak

Waardoor ontstaat nierschade?

Nierschade kan komen door:

  • hoge bloeddruk
  • diabetes
  • roken
  • een te hoog cholesterol
  • overgewicht
  • weinig lichaamsbeweging
  • ongezond eten: zoals veel zout en veel ongezonde vetten
  • ouderdom
  • slagader-verkalking

Hoe meer van deze oorzaken u heeft, hoe groter de kans op schade aan uw bloedvaten en nieren.

Nierschade kan soms ook komen door:

  • nierfilter-ontsteking
  • een nierziekte, zoals cyste-nieren (in de nier zitten dan blaasjes met vocht)
  • medicijnen, zoals diclofenac, ibuprofen of naproxen

diclofenac

Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).

Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Gezond leven

Gezond leven bij nierschade

Bij nierschade is gezond leven erg belangrijk:

  • om te voorkomen dat de nierschade erger wordt
  • om te voorkomen dat uw bloedvaten verder beschadigen, en de kans op hart- en vaatziekten kleiner te maken

Gezond leven betekent:

  • Gezond eten met niet te veel zout (maximaal 6 gram per dag). Soms moet u ook minder eten van sommige voedingsmiddelen. U hoort dit dan van uw arts.
  • Niet roken. Rookt u en vindt u het moeilijk om te stoppen? Vraag uw arts om advies.
  • Bewegen. Bewegen verlaagt de bloeddruk, helpt tegen overgewicht en maakt de kans op diabetes kleiner. Als u diabetes heeft, helpt bewegen om de diabetes onder controle te houden. Dit is allemaal goed voor uw nieren.
  • Afvallen als u overgewicht heeft. Overgewicht maakt de kans groter op diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterol. Als u diabetes heeft, helpt afvallen de diabetes onder controle te houden. Een goed gewicht is daarom ook goed voor uw nieren.

Vraag uw arts om hulp bij gezonder leven.

Film

Film

Adviezen zout

Niet te veel zout bij nierschade

Gezond eten met niet te veel zout is belangrijk bij nierschade. Zorg dat u maximaal 6 gram zout per dag binnenkrijgt:

  • Kook met verse producten. Voeg geen zout toe aan uw eten. Voor extra smaak kiest u bijvoorbeeld voor verse kruiden, knoflook, ui, gember of een kruidenmix zonder extra zout.
  • Eet geen chips, kant-en-klare maaltijden en sauzen. Daar zit te veel zout in.
  • Op Nieren.nl vindt u veel tips om minder zout te gebruiken.
  • Een diëtist kan u ook helpen om weinig zout te eten. Vooral als het niet lukt om uw bloeddruk goed te krijgen.

Waarom is te veel zout niet goed als u nierschade heeft?

  • Als u veel zout eet, houdt uw lichaam vocht vast. Daardoor wordt uw bloeddruk hoger. Dat maakt nierschade erger.
  • Sommige medicijnen werken minder goed door zout. Bijvoorbeeld medicijnen tegen hoge bloeddruk.
Medicijnen

Medicijnen bij nierschade

U krijgt vaak 1 of meer van de volgende medicijnen:

  • medicijnen tegen nierschade
    Als er eiwit in uw urine zit, krijgt u bijvoorbeeld een bloeddruk-verlager.
  • medicijnen om hart- en vaatziekten te voorkomen
    Met nierschade heeft u meer kans op hart- en vaatziekten. U krijgt daarom ook medicijnen tegen de andere risico’s voor hart- en vaatziekten, zoals te hoog cholesterol.

Medicijnen als u nierschade en diabetes heeft

  • U krijgt vaak medicijnen om uw bloeddruk te verlagen. Soms krijgt u ook nog plaspillen. Hierdoor moet u meer of vaker plassen.
  • Of u krijgt bètablokkers. Hierdoor kan uw hartslag langzamer worden en gaat uw bloeddruk omlaag.
Adviezen medicijnen

Adviezen voor medicijnen

Door de nierschade kunnen uw nieren sommige medicijnen niet meer snel genoeg uit het bloed halen. Die kunnen dus ook te lang in uw bloed blijven zitten. Uw arts en apotheker letten erop dat u de juiste hoeveelheid slikt.

Adviezen voor medicijnen als u nierschade heeft:

  • Geef uw arts toestemming om aan de apotheker door te geven dat u nierschade heeft.
  • Vertel zelf ook aan uw apotheker dat u nierschade heeft.
    Het is belangrijk dat de apotheker dit weet. Door nierschade kunnen sommige medicijnen meer bijwerkingen geven. Dat kan soms gevaarlijk zijn. Als de apotheker weet dat u nierschade heeft, kan hij of zij ervoor zorgen dat u medicijnen krijgt die veilig zijn voor u.
  • Gebruik bij pijn paracetamol.
  • Als paracetamol niet goed genoeg werkt, bespreek dit dan met uw arts.
  • Gebruik géén andere pijnstillers die u bij de drogist en supermarkt kunt kopen, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen (dit zijn NSAID’s). Deze kunnen uw nierschade erger maken.
  • Uw arts vertelt u welke andere medicijnen u ook beter niet kunt gebruiken.
  • Wilt u middelen gebruiken die niet door een arts zijn voorgeschreven? Vraag eerst aan uw arts of ze veilig zijn voor u. Bijvoorbeeld homeopathische middelen die u bij de drogist kunt kopen.

diclofenac

Diclofenac is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID's genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis (ontsteking van de gewrichten), ziekte van Bechterew en jicht (ontsteking in uw gewricht).

Bovendien bij koliekpijn, menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies, migraine en hoofdpijn. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose (het kraakbeen in uw gewrichten wordt dunner), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

ibuprofen

Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

naproxen

Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

paracetamol

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.

Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder

Hoe gaat het verder bij nierschade?

  • Probeer gezond te blijven leven zodat uw nieren minder snel slechter gaan werken.
  • Als u begeleiding wilt bij het stoppen met roken, gezond eten of extra lichaamsbeweging, bespreek dit dan gerust met uw huisarts of praktijkondersteuner.
  • Minstens 1 keer per jaar worden uw nieren gecontroleerd met bloedonderzoek en/of urine-onderzoek.
  • Heeft u ook een hoog risico op hart- en vaatziekten? Dan kunt u elk jaar de griepprik halen. U krijgt daarvoor een uitnodiging van uw huisarts.

Uw huisarts bespreekt met de specialist in het ziekenhuis wat de beste behandeling is voor u:

  • als u veel eiwit in uw urine heeft
  • als de oorzaak van de nierschade niet duidelijk is
  • als uw nieren slecht werken of opeens slechter gaan werken
  • als de behandeling niet goed helpt

Soms stuurt uw huisarts u naar de specialist in het ziekenhuis voor onderzoek.

Wanneer bellen

Wanneer de huisarts bellen bij nierschade?

U gebruikt een bloeddruk-verlager (ACE-remmer, angiotensine 2-antagonist) en/of plaspillen

Bel dezelfde dag de huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:

  • U moet meerdere keren overgeven.
  • U heeft erge diarree (vaker dan 4 keer per dag).
  • U heeft koorts.

Bij deze klachten is de kans dat u uitdroogt namelijk groter. Soms moet u tijdelijk stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.

Bel op werkdagen of maak een afspraak met uw huisarts als dit voor u klopt:

  • U bent ergens of gaat ergens heen waar het 5 dagen warmer is dan 27 graden.
    Bijvoorbeeld tijdens een hittegolf of als u reist naar een warm land. Mogelijk moet u dan (even) stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.

U heeft diabetes en gebruikt pillen om suiker uit te plassen

Bijvoorbeeld canagliflozine, dapagliflozine, empagliflozine (dit zijn SGLT-2-remmers).

Spoed: Bel direct de huisarts of huisartsenpost als dit voor u klopt:

  • U heeft bij uw geslachtsdelen of anus (poepgat) last van hevige pijn, gevoeligheid, roodheid of een bult.

U heeft diabetes en gebruikt 1 van deze medicijnen

  • Spuit met bloedsuiker-verlager (GLP-1-agonist), zoals dulaglutide, exenatide, liraglutide of lixisenatide
  • Pillen om suiker uit te plassen (SGLT-2-remmer), zoals canagliflozine, dapagliflozine, empagliflozine
  • Metformine. Dat is een pil om uw bloedsuiker te verlagen.

Bel dezelfde dag de huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:

  • U bent erg misselijk en moet overgeven.
  • U heeft steeds diarree.
  • U heeft koorts of u voelt zich niet lekker.
  • U heeft heel erg veel dorst.

Bel op werkdagen of maak een afspraak met uw huisarts als 1 of meer van deze dingen voor u kloppen:

  • U krijgt een operatie.
  • U bent ergens of gaat ergens heen waar het 5 dagen warmer is dan 27 graden.
    Bijvoorbeeld tijdens een hittegolf of als u reist naar een warm land.

Soms moet u dan (even) stoppen met de medicijnen of minder medicijnen nemen.

canagliflozine

Canagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

dapagliflozine

Dapagliflozine is een verlager van het bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

dulaglutide

Dulaglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

empagliflozine

Empagliflozine is een verlager van de bloedsuiker. Het zorgt ervoor dat de nieren meer suiker uitplassen. Hierdoor daalt het bloedsuiker.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte), bij hartfalen en bij nierziekten (chronische nierschade).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

exenatide

Exenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

liraglutide

Liraglutide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte) en overgewicht.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

lixisenatide

Lixisenatide is een verlager van het bloedsuiker. Het behoort tot de incretine-achtige stoffen. Deze zorgen ervoor dat de hoeveelheid insuline na een maaltijd beter op peil is en dat het lichaam minder suiker vrijzet.

Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus (suikerziekte).

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Meer informatie
Deze tekst is aangepast op
FMS
NHG

Vond je deze informatie nuttig?

Vond je deze informatie nuttig?
Heb je een tip hoe wij Thuisarts.nl kunnen verbeteren?